Polacy nie chcą pomnika Lecha Kaczyńskiego
Minęło pół roku od katastrofy polskiego samolotu pod Smoleńskiem. Chociaż wydaje się, że konflikt wokół krzyża przeniesionego do kaplicy w Pałacu Prezydenckim powoli wygasa, losy i miejsce jego ulokowania wciąż budzą wśród Polaków emocje. Tzw. obrońcy krzyża domagali się upamiętnienia wszystkich ofiar tragedii, a w szczególności prezydenta Lecha Kaczyńskiego, poprzez zbudowanie pomnika na Krakowskim Przedmieściu. Z najnowszego sondażu CBOS wynika jednak, że większość Polaków sprzeciwia się tej koncepcji.
Przeczytaj także wywiad WP o warszawskich pomnikach: Trwa walka o krzyż, a 100 metrów dalej jest... krzyż
Ponad połowa ankietowanych - 58% - jest przeciwna temu, by w tej chwili stawiać w Warszawie pomnik upamiętniający prezydenta Lecha Kaczyńskiego, przy czym większość tej grupy wypowiada się w sposób zdecydowany. Pomysł zbudowania pomnika popiera co trzeci respondent - 34%.
- Odpowiedź na to pytanie jest w takim samym stopniu oceną prezydentury Lecha Kaczyńskiego, co ostatnich sporów i awantur związanych z obecnością krzyża na Krakowskim Przedmieściu i sposobem upamiętnienia ofiar katastrofy smoleńskiej - zauważa prof. Andrzej Rychard z Polskiej Akademii Nauk, wykładowca Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Socjolog zwraca uwagę, że niewygaszenie sporu wokół krzyża utrudnia racjonalne rozpatrzenie projektu postawienia pomnika Lecha Kaczyńskiego w Warszawie. Wyniki sondażu, zdaniem eksperta, wskazują na to, że sposób widzenia katastrofy, jaki prezentuje PiS i Jarosław Kaczyński zyskuje mniejszościowe poparcie.
Z sondażu wynika, że zwolennikami postawienia pomnika Lechowi Kaczyńskiemu są częściej osoby młode - w wieku od 18 do 24 lat (38%) oraz od 25 do 34 lat (40%), a także najstarsi respondenci - powyżej 60 roku życia (40%).
Religia wpływa na decyzję
Czynnikiem, który najwyraźniej różnicuje opinie o konieczności zbudowania tego pomnika jest częstość praktyk religijnych.
Ponad połowa osób (52%) najbardziej związanych z Kościołem i uczestniczących w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu, opowiada się za upamiętnieniem w ten sposób Lecha Kaczyńskiego. Wśród osób, które uczestniczą w praktykach religijnych raz w tygodniu tę opinię podziela 32%, odmienne zdanie ma 59%. Odsetek osób, które sprzeciwiają się wybudowaniu pomnika rośnie wraz z obojętnością religijną. Wśród osób, które w ogóle nie uczestniczą w praktykach religijnych jest to 70%.
Przeciwnicy budowania pomnika prezydentowi najczęściej uważają, że Lech Kaczyński został już wystarczająco uhonorowany (48%). Według opinii tej grupy, świadczy o tym zarówno miejsce jego pochówku na Wawelu, jak i już istniejące i planowane miejsce pamięci. 35% pytanych osób uważa, że mimo tragicznej śmierci Lech Kaczyński, nie był na tyle wybitnym politykiem, by zasługiwać na pomnik. 12% respondentów jest zdania, że w tej chwili nie da się jeszcze obiektywnie mówić o jego prezydenturze, bo upłynęło zbyt mało czasy, by oceniać jego zasługi.
Wśród zwolenników wzniesienia pomnika przeważa opinia, że powinno się to zrobić przede wszystkim dlatego, iż Kaczyński zginął tragicznie wypełniając obowiązki prezydenta (52%). 13% osób z tej grupy uważa, iż Kaczyński zasługuje na pomnik, bo był wybitnym politykiem i położył wielkie zasługi dla Polski. Z kolei zdaniem 32% badanych, Lech Kaczyński powinien być uhonorowany pomnikiem w Warszawie zarówno z powodu swoich zasług dla Polski, jak i z powodu śmierci podczas wypełniania obowiązków.
Gdzie powinien stanąć pomnik?
Zwolennicy upamiętnienia Lecha Kaczyńskiego w ten sposób nie mają jednoznacznej opinii co do lokalizacji pomnika. 38% jest zdanie, że pomnik mógłby stanąć gdziekolwiek w Warszawie, byle w ładnym miejscu. 26% respondentów opowiada się za okolicami Krakowskiego Przedmieścia i Pałacu Prezydenckiego. 17% upiera się za miejscem przed Pałacem Prezydenckim lub na Krakowskim Przedmieściu. 13% pytanych osób odpowiedziało natomiast, że taki pomnik nie musi stanąć na Krakowskim Przedmieściu, ale powinien znaleźć się gdzieś w centrum Warszawy.
Badanie przeprowadzono na liczącej 1041 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.