Paweł Kapusta: Mieszkanie prawdy. Dlaczego historia Nawrockiego może zmienić bieg kampanii (OPINIA)

Karol Nawrocki, który dotąd chętnie pozował na faceta z zasadami, nagle nie umie w jasny i prosty sposób odpowiedzieć na pytanie, skąd właściwie ma to mieszkanie i dlaczego powiedział co innego notariuszowi, a co innego opinii publicznej. Wszystko na jaw wychodzi dwa tygodnie przed pierwszą turą wyborów, czyli w momencie, gdy kandydaci realnie myślący o zwycięstwie powinni umacniać się na swoich pozycjach bądź skutecznie atakować rywali.

Oczywiście, w kampaniach zdarzały się różne wpadki. Ale pewne rzeczy są nie do odwrócenia. Wizerunek człowieka, który kłamie w prostej sprawie, to jeden z nich. Nie trzeba wielkich analiz – wystarczy zapytać kogoś przy kuchennym stole: "A Ty zaufasz facetowi, który w prostej w sumie sprawie kilka razy zmienia wersje wydarzeń?".

Nawet jeśli twardy elektorat PiS i tak zagłosuje na Nawrockiego (albo właściwie: mimo wszystko), to droga do Pałacu Prezydenckiego nie prowadzi przez własny obóz. Prowadzi przez centrum. Przez tych niezdecydowanych, sceptycznych, zblazowanych, którzy czekają na sygnał, że może jednak warto. A co dziś dostają? Opowieść o "panu Jerzym" i próby wyjaśnienia, które przypominają bardziej tłumaczenia młodziaka przyłapanego na paleniu za boiskiem, niż poważne oświadczenia człowieka, który chce być głową państwa.

I dlatego to może być moment przełomowy. Nawrocki, choć w kampanię wszedł z gracją wozu z węglem, w ostatnich tygodniach nabierał rozpędu, widać było dużą pracę sztabu i jego samego. I naprawdę można było się zastanawiać, czy nie będzie w stanie pokonać Rafała Trzaskowskiego. Ale takie historie, jak ta mieszkaniowa ujawniona przez Onet, rozbijają ten obrazek w pył.

Do tej pory w tej kampanii nie wydarzyło się nic, co można by nazwać momentem masowej emocji – takim, który wyrywa z apatii, przesuwa głosy, sprawia, że ludzie zaczynają mówić "ej, chwila". Teraz taki moment właśnie przyszedł.

Historia z mieszkaniem i kandydatem Nawrockim uderza w kilka kluczowych grup jednocześnie: w młodych, którzy na własne cztery kąty mogą dziś co najwyżej popatrzeć przez szybę biura sprzedaży; w starszych, którzy są wyjątkowo wyczuleni na wszelkie kombinacje cwaniaków wokół ich dorobku i własności; i w niezdecydowanych, których wyborcze rozterki rzadko rozwiązuje wielka idea, a znacznie częściej właśnie emocja. Opowieść o Nawrockim i gdańskim seniorze rozumie każdy – tak naprawdę nie trzeba znać się na podatkach, polityce mieszkaniowej ani notarialnych niuansach. Wystarczy mieć trochę życiowego doświadczenia.

Historia mieszkania Nawrockiego działa jak cios w splot społecznej wrażliwości, bo dotyka nie tylko pieniędzy, ale czegoś znacznie głębszego – wiary w uczciwość. Starsi ludzie, często schorowani, żyjący ze skromnych emerytur, mają często jedną rzecz, którą uznają za nietykalną: swój dom, swoje mieszkanie, własność, którą zdobywali przez dziesięciolecia pracy. To dla nich symbol godności, stabilizacji i bezpieczeństwa na starość.

Tymczasem z całej tej historii - przynajmniej na tę chwilę i z faktami, które dziś mamy na stole, a przez kilka już dni sztab Karola Nawrockiego nie potrafi nam tego opowiedzieć inaczej - wyłania się opowieść o kimś, kto po znajomości, w okolicznościach, które budzą poważne pytania, odkupuje od mężczyzny w podeszłym wieku i ze swoimi problemami mieszkanie na preferencyjnych warunkach. Później, gdy sprawa wychodzi na jaw, wraz ze sztabem mówią o wieloletniej pomocy, aż okazuje się, że starszy człowiek od ponad roku przebywa w domu opieki.

To wszystko nie tylko źle wygląda. To uruchamia w wielu Polakach – szczególnie tych starszych – najgłębszy sprzeciw wobec poczucia, że oto znów ktoś silniejszy, lepiej ustawiony, lepiej poinformowany, bardziej energiczny ze względu na wiek, wykorzystuje słabszego.

I właśnie dlatego ta sprawa wywołuje taki rezonans: bo przecina linie pokoleniowe, budzi skojarzenia ze społeczną niesprawiedliwością, z której tyle razy wykluwała się polityczna zmiana.

A przecież właśnie o to chodzi – wiarygodność to fundament, bez którego nie da się zbudować ani drogi do Pałacu Prezydenckiego, ani czegokolwiek trwałego w życiu publicznym.

Paweł Kapusta, redaktor naczelny Wirtualnej Polski