Parlament Ukrainy zmienia zdanie ws. Cmentarza Orląt

Przewodniczący lwowskiej Rady Zinowij Siryk powiedział, że radni nie mają obowiązku zastosować się do rekomendacji parlamentu. Jego zdaniem, w pełnym toku są przygotowania do zaplanowanego na piątek otwarcie Cmentarza Orląt z udziałem prezydentów Polski i Ukrainy Aleksandra Kwaśniewskiego i Wiktora Juszczenki.

Projekt uchwały kontrowersyjnego deputowanego Ołeha Tiahnyboka został podczas porannego głosowania w środę odrzucony, jednak po południu, w powtórnym głosowaniu, opowiedziało się za nim 239 spośród 412 deputowanych.

Tiahnybok uważa, że lwowscy radni nadużyli swoich uprawnień, gdyż decyzję w sprawie zmian na zabytkowym Cmentarzu Łyczakowskim, którego częścią jest Cmentarz Orląt, powinny zapadać na szczeblu centralnym, a nie lokalnym. Według ukraińskiego prawodawstwa, zgoda na zmiany w wyglądzie zabytków architektonicznych powinna być wydawana na szczeblu centralnym, a nie lokalnym - powiedział deputowany z trybuny parlamentu.

Zawarte w maju polsko-ukraińskie porozumienie w sprawie Cmentarza Orląt przewiduje, że napis na płycie głównej nekropolii będzie brzmiał: "Tu leży żołnierz polski poległy za Ojczyznę". Na cmentarz powrócą również pomniki amerykańskich lotników i francuskich piechurów, walczących po stronie Polaków w wojnie polsko-sowieckiej 1920 r. W ubiegły poniedziałek porozumienie zostało zatwierdzone przez lwowskich radnych.

W przyjętej przez parlament uchwale czytamy, że "rozwój przyjaznych stosunków między narodem ukraińskim i polskim (...) jest jednym ze strategicznych celów polityki zagranicznej Ukrainy. Ukraińscy parlamentarzyści są jednak przekonani, że stosunki te powinny być oparte na wzajemnym porozumieniu i równoprawnych zasadach".

Rada Najwyższa uważa też, że "ustawa o ochronie dziedzictwa narodowego (Ukrainy) przewiduje specjalny tryb wprowadzania zmian w wyglądzie części, elementów, napisów i oznakowania w obiektach znaczenia historycznego" i zaleca Gabinetowi Ministrów zapewnienie realizacji prawa o zabytkach architektury na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Przewodniczący Rady Miejskiej Lwowa Zinowij Siryk powiedział, że ustalenia Rady z 13 czerwca, pozwalające na otwarcie nekropolii, nie ulegają zmianie. Uchwała parlamentu jest tylko rekomendacją, którą Rada oczywiście omówi, ale na dzień dzisiejszy przygotowujemy się do zaplanowanego na piątek uroczystego otwarcia cmentarza - oświadczył Siryk.

Na Cmentarzu Orląt spoczywają Polacy polegli w walkach z Ukraińcami w latach 1918-1919 i w czasie wojny polsko-sowieckiej z 1920 r. Pochowanych jest tam blisko 3 tys. żołnierzy, głównie chłopców - stąd nazwa Cmentarz Orląt. Po II wojnie światowej cmentarz został zdewastowany. Prace porządkowe strona polska rozpoczęła w 1989 roku.

Jarosław Junko