"Pamięć o historii i dialog to podstawy pojednania"
Władysław Bartoszewski uważa, że bolesne doświadczenia historyczne czasem utrudniają dialog między Polską i Niemcami. Jednak, jak podkreśla, pamięć i dialog to podstawy zrozumienia i pojednania między narodami.
Nie ma nic gorszego niż zapomnienie wynikające z niewiedzy i ignorancji - powiedział Bartoszewski w Berlinie na konferencji poświęconej europejskiej kulturze pamięci.
Zdaniem profesora doświadczenia II Wojny Światowej i dwudziestowiecznych totalitaryzmów determinują spojrzenie na historię dzisiejszych pokoleń Polaków i Niemców.
Jego zdaniem, polsko-niemiecki dialog historyczny powinien obejmować także najtrudniejsze tematy, nawet kosztem narażenia się na zarzuty o „wywoływanie demonów przeszłości". Profesor podkreślił, że o historii nie powinno się rozmawiać, szukając winy jedynie u drugiej strony. Tymczasem, jak powiedział, polsko-niemiecki dialog przypominał niekiedy, także w ostatnich latach, dwa równolegle prowadzone monologi.
Mimo tych zastrzeżeń, polsko-niemieckie pojednanie, zdaniem Władysława Bartoszewskiego, odniosło sukces, czego nie da się powiedzieć o relacjach z Rosją. Profesor przypomniał, że ze strona rosyjska nigdy nie skierowała do Polaków słów przeprosin za wyrządzone krzywdy i prośby o wybaczenie. Dlatego trudno nam z Rosją, tak jak z Niemcami, zasiadać w jednej europejskiej rodzinie wyznającej wspólne wartości - mówił profesor Bartoszewski.
M. Wiśniewski