Oaza ciszy i spokoju w centrum miasta. Kiedyś działała tu cementownia

W centrach miast często dominuje gęsta zabudowa. Trudno znaleźć miejsce, w którym można choć na moment odetchnąć od zgiełku. Opole może się pochwalić tym, że takie miejsce posiada. Z tamtejszego rynku wystarczy pokonać pieszo półgodzinną trasę, by dotrzeć do Kamionki Piast. Kiedyś był to teren przemysłowy, na którym działała cementownia. Dziś jest to miejsce dla spacerowiczów, sportowców i miłośników natury.

Opole kilka lat temu pozyskało środki z Funduszu Spójności. Inwestycja kosztowała ponad 7,7 mln złotych, z czego aż 3,7 mln złotych to pieniądze z Unii Europejskiej. Dzięki temu Kamionka Piast zmieniła się nie do poznania.

Po zamknięciu zakładu został problem

Na zrewitalizowanym terenie przez kilkadziesiąt lat działała cementownia Piast, która początkowo nazywała się Stadt Oppeln. Utworzono ją po odkryciu złoża margla, czyli skały osadowej, która jest używana do produkcji cementu. Przyszłość zakładu po raz pierwszy stanęła pod wielkim znakiem zapytania w trakcie II wojny światowej. Cementownia została poważnie zniszczona, ale po wojnie podjęto decyzję o wznowieniu pracy.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Za drugim razem już nie było szczęśliwego zakończenia. Wyczerpano złoża i w 1978 roku zakład został zamknięty. W tym momencie zaczęła się degradacja terenu i bardzo długo nie było pomysłu, co z nim zrobić.

- Większość budynków rozebrano lub przebudowano. Na terenie znajdowały się malownicze pozostałości ścian dawnej hali cementowni. Przedmiotowy teren stanowił nieużytek poprzemysłowy, częściowo ogrodzony z niezabezpieczonymi skarpami pokopalnianymi. Na terenie znajdowały się wymagające usunięcia wysypiska gruzów i odpadów pobudowlanych. Wyrobisko charakteryzuje się wyraźnymi, wysokimi krawędziami, wznoszącymi się do 14 m ponad poziom wody akwenu o głębokości dochodzącej do ponad 15 m - mówi Wirtualnej Polsce Adam Leszczyński, rzecznik prasowy Urzędu Miasta Opola.

Po zamknięciu cementowni tereny zaczęła przejmować natura. W celu jej ochrony w 2010 roku podjęto decyzję o ustanowieniu użytku ekologicznego o nazwie Kamionka Piast. Cała powierzchnia to ponad 22 hektary. Potrzebne jednak były duże pieniądze, aby teren zrewitalizować tak, by mogli z niego korzystać mieszkańcy.

Można spacerować, grać w piłkę i podziwiać

Opolanie z radością przyjęli informację, że miasto pozyskało pieniądze na rewitalizację Kamionki Piast. To miejsce zmieniło się nie do poznania, a każdy znajdzie w nim coś dla siebie.

- W obszarze zieleni projekt objął m.in. oczyszczenie i przygotowanie terenu oraz prace pielęgnacyjne, wykonanie nowych nasadzeń i trawników rekreacyjno-piknikowych, a także wykonanie nasadzeń ochronnych dla poprawy stateczności skarp i zboczy. W zakresie robót budowlanych projekt objął m.in. wykonanie: gruntowych ścieżek parkowych, boksów widokowo-rekreacyjnych, platform widokowych, umieszczenie małej architektury, a także utworzenie: placów zabaw, boiska do piłki nożnej oraz siłowni plenerowej. W ramach inwestycji wykonano ponadto budynek stanicy płetwonurków, a także montaż pomostów pływających. W ramach projektu utworzono także parking oraz wybieg dla psów - wymienia rzecznik Opola.

Było sporo pracy, aby Kamionkę Piast doprowadzić do obecnego stanu. Pamiętać trzeba, że przez kilkadziesiąt lat tamtejsze tereny głównie służyły jako miejsce zwożenia przeróżnych odpadów. Na szczęście dziś to już tylko przykre wspomnienie.

- Wyzwanie stanowiło oczyszczenie i rekultywacja terenu, na którym znajdowały się sterty odpadów, które doprowadziły do zanieczyszczenia terenu. Przeprowadzona zgodnie z zaleceniami specjalistów remediacja poprawiła stan gleb na terenie wokół Kamionki. Kolejnym wyzwaniem była realizacja inwestycji z zachowaniem istniejącej zieleni i walorów przyrodniczych. Dzięki dobremu projektowi, którego jednym z głównych założeń była jak najmniejsza ingerencja w drzewostan, udało się uniknąć większych wycinek. Teren pozostał zielony, przy jednoczesnym jego udostępnieniu mieszkańcom i zapewnieniu możliwości różnych form rekreacji - wyjaśnia nasz rozmówca.

Oaza ciszy i spokoju

Kamionka Piast dostała drugie życie. Kiedyś tętniło tutaj życie przemysłowe, a dziś można tam spotkać spacerowiczów, czy sportowców. Warto wiedzieć, że jest tam także akwen wodny, z którego można korzystać.

- Realizacja projektu wpływa pozytywnie na poprawę jakości życia mieszkańców, którzy uzyskali nowy, ciekawy teren rekreacyjno-sportowy. Na obszarach objętych projektem zastosowano atrakcyjne rozwiązania umożliwiające eksplorację terenu i obserwowanie przyrody. Projekt przyczynił się do zahamowania spadku powierzchni terenów zieleni w mieście, osłabienia zjawiska tzw. miejskiej wyspy ciepła, poprawy możliwości przewietrzania miasta i uzupełniania zasobów wody podziemnej w drodze infiltracji oraz wpłynął pozytywnie na zachowanie różnorodności biologicznej. Ponadto projekt osłabia erozję na obszarze Kamionki i stabilizuje jej brzegi - mówi Leszczyński i dodaje.

- Wrażenia estetyczne, jakie dostarcza mieszkańcom zrewitalizowana Kamionka Piast, zdecydowały o tym, że w krótkim czasie stała się istotnym miejscem na rekreacyjnej mapie Opola. Ze ścieżek oraz przygotowanych specjalnych tarasów widokowych rozciąga się piękny widok na akwen, co przyciąga wielu rowerzystów i pieszych. Kamionka położona praktycznie w centrum miasta stanowi oazę ciszy i spokoju, gdzie można na wiele sposobów odpocząć od miejskiego zgiełku. Powstała infrastruktura, choć ma nowoczesny charakter, została dostosowana do otaczającego środowiska i istniejących warunków terenowych. Ścieżki, boisko, plac zabaw, wybieg dla psów oraz parking przy Kamionce zostały tak wkomponowane, aby jak najmniej ingerować w porastającą brzegi wyrobiska zieleń - dodaje Adam Leszczyński.

Na miejscu można także znaleźć ślady przeszłości. Na ścianie dawnej hali produkcyjnej cementowni w formie zdjęć przedstawiono historię przemysłu cementowego w Opolu. Wielu odwiedzającym Kamionkę Piast pewnie trudno będzie uwierzyć w to, jak niegdyś wyglądało to miejsce.