Nowe wskazania Zegara Zagłady. Do katastrofy jest bliżej niż kiedykolwiek
Zegar zagłady został stworzony przez naukowców skupionych wokół pisma "Bulletin of Atomic Scientists" w 1947 roku. Wskazuje on, jak daleko od zagłady nuklearnej jest ludzkość. Pomiary są aktualizowane co roku.
Podczas konferencji 23 stycznia badacze stosunków międzynarodowych pod kątem m.in. zagrożenia nuklearnego poinformowali, że wskazówki powinny zostać przesunięte o kolejne 20 sekund. Oznacza to, że do metaforycznej "północy" brakuje już tylko 100 sekund. Tak blisko zagłady ludzkość nie była nigdy, nawet w 1953 roku, kiedy to USA i ZSRR w odstępie dziewięciu miesięcy przeprowadziły dwie próby jądrowe.
20 sekund bliżej do końca ludzkości
Co sprawiło, że naukowcy postanowili przesunąć wskazówki zegara o kolejne 20 sekund? "Ludzkość nadal boryka się z dwoma jednoczesnymi zagrożeniami egzystencjalnymi - wojną nuklearną i zmianami klimatu - które są spotęgowane przez multiplikator zagrożeń, cyberaktywną wojnę informacyjną, obniżającą zdolność społeczeństwa do reagowania" - czytamy w komunikacie.
Zdaniem badaczy, przywódcy w 2019 roku "stworzyli warunki sprzyjające ponownemu wyścigowi zbrojeń nuklearnych i rozprzestrzenianiu broni jądrowej". "Konflikty polityczne dotyczące programów nuklearnych w Iranie i Korei Północnej pozostają nierozwiązane i pogłębiają się. Współpraca USA-Rosja w zakresie kontroli zbrojeń i rozbrojenia praktycznie nie istnieje" - twierdzą eksperci.
Niestety, podobna sytuacja ma miejsce w przypadku zmian klimatycznych. Naukowcy zwracają uwagę, że co prawda społeczna świadomość kryzysu klimatycznego wzrosła - głównie dzięki masowym protestom młodych ludzi na całym świecie, ale "działania rządów nie są w stanie sprostać wyzwaniu".
Zobacz także: Apokalipsa bliżej o 30 sekund. Symboliczny Zegar Zagłady wskazuje, że świat znalazł się najbliżej katastrofy od ponad 60 lat
Eksperci zwrócili także uwagę na prowadzoną "wojnę dezinformacyjną, która prowadzi do podważania zasad demokracji w niektórych krajach". W ich opinii jej zadaniem było w 2019 roku "sianie nieufności do instytucji i między narodami". Miała ona podważyć krajowe i międzynarodowe wysiłki na rzecz pokoju i ochrony planety.
Złowieszcze tykanie
Doomsday Clock, symboliczny zegar odmierzający światowe zagrożenie jądrowe, zaprojektowała w 1947 r. na okładkę "The Bulletin of the Atomic Scientists" Martyl Langsdorf, żona fizyka pracującego przy Manhattan Project. W ciągu 55 lat zespół naukowców skupionych wokół czasopisma przesuwał wskazówki zegara w zależności od sytuacji międzynarodowej.
1949: 3 minuty do północy - ZSRR detonuje swoją pierwszą bombę atomową
1953: 2 minuty do północy - USA i ZSRR w odstępie dziewięciu miesięcy przeprowadzają kolejne próby jądrowe
1963: 12 minut do północy - USA i ZSRR podpisują traktat o częściowym zakazie prób z bronią jądrową
1968: 7 minut do północy - Francja i Chiny dołączają do potęg nuklearnych; wybucha wojna na Bliskim Wschodzie i wojna w Wietnamie; rozpoczyna się światowy wyścig zbrojeń
1969: 10 minut do północy - USA ratyfikują układ o zakazie rozprzestrzeniania broni jądrowej
1972: 12 minut do północy - USA i ZSRR podpisują układ w sprawie ograniczenia zbrojeń strategicznych SALT I,następuje postęp w rozmowach o SALT II
1974: 9 minut do północy - impas w rozmowach w sprawie układu SALT II; Indie dołączają do grona państw posiadających broń jądrową
1981: 4 minuty do północy - wyścig zbrojeń trwa; wzrasta fala terroryzmu; wybucha konflikt w Afganistanie
1988: 6 minut do północy - USA i ZSRR podpisują układ o likwidacji rakiet średniego i krótkiego zasięgu, poprawiają się stosunki między mocarstwami
1990: 10 minut do północy - demokratyczne zmiany w Europie Wschodniej, obalenie komunizmu, koniec zimnej wojny
1991: 17 minut do północy - USA i ZSRR podpisują układ o redukcji zbrojeń START
1995: 14 minut do północy - eskalacja zbrojeń, czarnorynkowy handel materiałami rozszczepialnymi w Rosji
1998: 9 minut do północy - Indie i Pakistan przeprowadzają próby z bronią jądrową, USA i Rosja bez porozumienia ws. dalszej redukcji arsenału nuklearnego
2002: 7 minut do północy - niewielki postęp w redukcji arsenałów nuklearnych; zamachy terrorystyczne, próby zdobycia broni biologicznej i jądrowej przez organizacje terrorystyczne
2007: 5 minut do północy - Korea Północna testuje broń jądrową, przypuszczalne ambicje nuklearne Iranu, ciągła obecność 26000 sztuk broni nuklearnych w USA i Rosji, do zagrożeń dla cywilizacji dochodzi globalne ocieplenie
2010: 6 minut do północy - rozwija się światowa współpraca w celu redukcji arsenału broni nuklearnej; przyjęcie zmian mających na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych
2012: 5 minut do północy - rozprzestrzenianie broni jądrowej oraz brak przeciwdziałania globalnym zmianom klimatu
2015: 3 minuty do północy - ciąg dalszy braku globalnej kontroli nad zapasami broni jądrowej, zwiększenie napięć między USA a Rosją w związku z kryzysem ukraińskim
2017: 2,5 minuty do północy - wzrost zagrożenia bronią atomową (brak postępu w redukcji arsenału jądrowego Stanów Zjednoczonych i Rosji oraz wzrost napięcia w relacjach tych państw, przeprowadzenie podziemnych prób jądrowych przez Koreę Północną, wzrost napięcia pomiędzy Indiami i Pakistanem, brak postępów w redukcji emisji gazów cieplarnianych, podważanie naukowego konsensusu w kwestii zmian klimatycznych
2018: 2 minuty do północy - brak stosownych rozwiązań wobec narastającego ryzyka konfliktu nuklearnego i zmian klimatu
2019: 2 minuty do północy - brak jakichkolwiek zmian zarówno w sferze rozbrojenia nuklearnego, jak i redukcji emisji gazów cieplarnianych, pojawia się nowe zagrożenie - "wojna informacyjna".
Źródło: "Bulletin of Atomic Scientists"