Nobliści: ubóstwo groźniejsze od terroryzmu
Blisko 30 laureatów pokojowej Nagrody Nobla, zgromadzonych na konferencji w Oslo z okazji 100-lecia tego wyróżnienia, dyskutowało w piątek nad przyczynami międzynarodowego terroryzmu i sposobami jego przezwyciężenia. Wyrażono też opinię, że ubóstwo bardziej niż terroryzm będzie zagrożeniem dla światowego pokoju w najbliższych latach.
Terroryzm był zawsze groźbą, ale dziś dysponuje nowymi środkami: chemicznymi, bakteriologicznymi, a nawet nuklearnymi - powiedział amerykański pisarz Elie Wiesel. Wyraził też poparcie dla amerykańskiej operacji antyterrorystycznej w Afganistanie.
Nie wszyscy nobliści podzielali jego stanowisko. Jeśli nie można usprawiedliwić śmierci cywilów w Nowym Jorku czy Waszyngtonie, kto może mi wyjaśnić, dlaczego można to zrobić wobec ginących w Afganistanie - pytał południowoafrykański arcybiskup Desmond Tutu.
Moralność powinna być uniwersalna. Wszelkie akcje powinny być prowadzone nie przez państwa, lecz przez wspólnotę międzynarodową za pośrednictwem Narodów Zjednoczonych - uznał.
Nawiązując do Osamy bin Ladena, podejrzewanego o przygotowanie wrześniowych zamachów w USA, powiedział, że według zasad prawa osoba podejrzana o przestępstwo jest uważana za niewinną, dopóki nie dowiedzie jej się winy.
Rzeczywiste przyczyny terroryzmu to przede wszystkim kwestia sprawiedliwości i niesprawiedliwości, różnic między Północą a Południem, między ubóstwem a bogactwem, tymi, którzy coś mają a tymi, którzy nic nie mają - mówił Didier Chirpitel, sekretarz generalny Międzynarodowej Federacji Towarzystw Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.
Współzałożyciel Międzynarodowego Stowarzyszenia Lekarzy przeciwko Wojnie Atomowej (nagroda w 1985 r.) Bernard Lown uznał, że najlepszym sposobem zapobiegania terroryzmowi nuklearnemu jest zlikwidowanie arsenałów atomowych poszczególnych krajów. Jak długo ta ludobójcza broń pozostaje symbolem potęgi i statusu wśród narodów, ciągle będzie się wyłaniał koszmar atomowy - mówił.
Nobliści dyskutowali też w Oslo nad wstępną wersją dokumentu, który ma zostać przyjęty na zakończenie konferencji w sobotę. Jego autorzy wyrażają opinię, że ubóstwo bardziej niż terroryzm będzie zagrożeniem dla światowego pokoju w najbliższych latach. (ajg)
