Nobel z medycyny za wrzody
Tegoroczna nagroda Nobla z medycyny i
fizjologii przypadła w udziale dwóm Australijczykom, Barry'emu J.
Marshallowi i J. Robinowi Warrenowi za odkrycie bakterii
Helicobacter pylori i jej roli w rozwoju choroby wrzodowej żołądka
i dwunastnicy.
"Tegoroczni laureaci dokonali znaczącego i niespodziewanego odkrycia, że zapalenie żołądka, jak również choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, są wynikiem zakażenia bakterią Helicobacter pylori" - uzasadniła swój werdykt komisja noblowska. Dzięki temu możliwe się stało skuteczne leczenie tej choroby za pomocą antybiotyków i leków hamujących wydzielanie soku żołądkowego.
Barry J. Marshall pracuje obecnie na Uniwersytecie Zachodniej Australii w Perth, którego jest także absolwentem. Urodził się 30 września 1951 r. w australijskim miasteczku Kalgoorlie.
Za swoją pracę naukową został uhonorowany wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, m.in. medalem Benjamina Franklina w 1999 r., nagrodą Paula Ehrlicha w 1997 (wraz z J.R. Warrenem), nagrodą Gairdnera. W roku 1995 otrzymał "amerykańskiego Nobla" - Nagrodę Laskera.
Robin Warren, patolog z Królewskiego Szpitala w Perth, urodził się 11 czerwca 1937 r. w Adelajdzie w południowej Australii. W 1961 roku ukończył Uniwersytet Adelajdy, a później do 1968 roku odbywał staż w Królewskim Szpitalu w Melbourne.
W 1979 roku Warren jako pierwszy zaobserwował, że śluzówka żołądka pacjentów z chorobą wrzodową jest zasiedlona przez spiralne bakterie. Wyizolował te bakterie, później nazwane Helicobacter pylori, i stworzył ich hodowlę, co znacznie ułatwiło dalsze badania nad nimi.
Za odkrycie H. pylori i jej roli w rozwoju tego schorzenia Warren był wielokrotnie nagradzany, m.in. otrzymał nagrodę Australijskiego Stowarzyszenia Medycznego (1995), nagrodę Wydziału Medycyny Uniwersytetu Harvarda.
Australijscy naukowcy podzielą się po połowie sumą 10 mln koron szwedzkich (ok. 1 mln euro).
Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii w ostatnich latach:
2004 - Ubiegłoroczna Nagroda Nobla z medycyny i fizjologii trafiła w ręce Richarda Axela i Lindy B. Buck z USA. Nagrodzono ich za badania nad receptorami węchowymi i układem węchowym - naukowcy dzięki serii pionierskich badań wyjaśnili, jak działa zmysł węchu.
2003 - Nobla przyznano za wykorzystanie rezonansu magnetycznego w medycynie. Laureatami zostali: Paul C. Lauterbur (USA) i sir Peter Mansfield (Wielka Brytania).
2002 - Nagrodzono badania nad udziałem genów w procesach rozwoju organów oraz za odkrycia związane z procesem zaprogramowanej śmierci komórek - apoptozy. Otrzymali ją: Amerykanin H. Robert Horvitz oraz dwóch badaczy brytyjskich: Sydney Brenner i John E. Sulston.
2001 - Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii zostali Leland H. Hartwell (USA), R. Timothy (Tim) Hunt i Paul M. Nurse - obaj W. Brytania. Nagroda przyznana została za badania nad białkami biorącymi udział w regulacji cyklu komórkowego. W perspektywie odkrycia te mogą otworzyć nowe możliwości w terapii raka - głosi uzasadnienie nagrody.
2000 - Arvid Carlsson, urodzony w Szwecji, profesor farmakologii. Nagroda za odkrycie, że dopamina jest bardzo ważnym przekaźnikiem w centralnym układzie nerwowym, biorącym m.in. udział w regulacji czynności ruchowych człowieka. Paul Greengard, Amerykanin, prof. farmakologii i psychiatrii. Nagroda za odkrycie, w jaki sposób neuroprzekaźniki (jak dopamina, noradrenalina i serotonina) działają na synapsy, tj. połączenia służące komórkom nerwowym do komunikacji. Eric R. Kandel, ur. w Wiedniu, neurobiolog. Nagroda za odkrycie roli synaps w procesach uczenia się i zapamiętywania oraz mechanizmu ich regulacji.
1999 - Guenter Blobel (Niemcy, USA), urodzony w Niegosławicach (dawniej: Waltersdorf) w obecnym województwie lubuskim w Polsce, biochemik. Nagroda za odkrycie, że białka posiadają system wewnętrznej sygnalizacji regulujący ich transport i lokalizację wewnątrz komórki.
1998 - Robert R. Furchgott (USA), farmakolog; Louis J. Ignarro (USA), farmakolog; Ferid Murad (USA), farmakolog. Nagroda za odkrycia roli tlenku azotu jako cząsteczki sygnalizacyjnej w układzie sercowo-naczyniowym. To odkrycie zaowocowało m.in. opracowaniem jednego z najsłynniejszych leków ostatnich lat - viagry.
1997 - Stanley B.Prusiner (USA), biochemik. Nagroda za odkrycie prionów - nowego biologicznego czynnika zakaźnego - różnego od pierwotniaków, grzybów, bakterii i wirusów - i wyjaśnienie podstaw ich działania. Priony to białka, które w formie zmienionej, "wadliwej" powodują choroby neurodegeneracyjne mózgu u zwierząt i człowieka, noszące wspólną nazwę "gąbczastego zwyrodnienia mózgu".
1996 - Peter C. Doherty (Australia, USA), immunolog; Rolf M.Zinkernagel (Szwajcaria, USA), immunolog. Nagroda za odkrycie dotyczące funkcjonowania systemu odpornościowego w chwili, gdy rozpoznaje on komórki zarażone przez wirusy. Rolę w tym procesie spełniają w organizmie człowieka tzw. limfocyty T.
1995 - Edward B. Lewis (USA), embriolog; Christiane Nusslein- Volhard (Niemcy), embriolog; Eric F. Wieschaus (USA), biolog molekularny. Nagroda za badania nad biologią rozwoju muszki owocowej (Drosophila melanogaster), dzięki którym dokonano przełomu w poznaniu ważnych genetycznych mechanizmów decydujących o rozwoju zarodka w jego wczesnym stadium.
1994 - Alfred G. Gilman (USA), farmakolog; Martin Rodbell (USA), biochemik. Nagroda za odkrycie tzw. białek "G" i ich znaczenia w przenoszeniu sygnałów ze środowiska do wnętrza komórek większości organizmów.
