Naukowcy wyhodowali sklonowany ludzki zarodek
Po raz pierwszy udało się uzyskać zarodkowe komórki macierzyste ze sklonowanych zarodków ludzkich - donieśli badacze z Korei Południowej na łamach magazynu naukowego "Science".
Zarodkowe komórki macierzyste mogą potencjalnie dać początek komórkom każdej tkanki dorosłego organizmu. Naukowcy mają nadzieję, że w przyszłości uda się je wykorzystać w leczeniu nieuleczalnych obecnie schorzeń m.in. cukrzycy typu I, choroby Parkinsona czy Alzheimera.
Metoda ta nosi nazwę klonowania terapeutycznego. Miałaby ona polegać na hodowaniu zarodkowych komórek macierzystych zawierających materiał genetyczny identyczny z DNA pacjenta. Jest to możliwe na drodze klonowania zarodków.
Do tej pory naukowcy nie odnosili spektakularnych sukcesów w dziedzinie klonowania zarodków naczelnych, w tym ludzi. Rozwój zarodków ludzkich uzyskanych dzięki klonowaniu zatrzymywały się na etapie zaledwie kilku komórek, nie były więc dobrym źródłem komórek macierzystych.
Badaczom z Narodowego Uniwersytetu Korei Południowej w Seulu udało się wyhodować zarodek ludzki do stadium tzw. blastocysty - tj. kuli składającej się z ponad 100 komórek. Do sklonowania zarodków człowieka zespół z Korei wykorzystał metodę, którą wcześniej zastosowano do klonowania zarodków mysich. Polega ona na przeniesieniu jądra komórki z ciała żywego organizmu (tzw. somatycznej) do pozbawionej materiału genetycznego komórki jajowej.
W eksperymencie użyto komórek jajowych pobranych od 16 kobiet Wcześniej ich jajniki pobudzono hormonalnie do nadprodukcji komórek jajowych. Zarówno komórka somatyczna, jak i jajowa pochodziły od tej samej kobiety-dawczyni. Po przeniesieniu nowego jądra do komórki jajowej pobudzano ją do podziałów za pomocą czynników wzrostu. Tak uzyskano 30 zarodków.
Badaczom udało się utrzymać w hodowli komórki (tzw. linię komórek zarodkowych) pochodzące tylko z jednej blastocysty. Dały one jednak początek trzem różnym rodzajom tkanek zarodka, z których później rozwijają się tkanki i organy dorosłego organizmu.
Po przeszczepieniu do organizmu myszy komórki te różnicowały się w wyspecjalizowane komórki różnych tkanek - mięśniowej, kostnej, nerwowej. Zdaniem badaczy, jest to dowód na ich wszechstronne możliwości rozwojowe.
Jak podkreślają autorzy, te wyniki są pierwszym istotnym krokiem na drodze do rozwoju klonowania terapeutycznego. Dzięki tej metodzie można będzie wymieniać uszkodzone z powodu choroby komórki i narządy, nie obawiając się odrzucenia przeszczepu.
Badacze podkreślają, że ich najnowszy sukces wiąże się przede wszystkim z uzyskaniem wyjątkowo dużej liczby - aż 242 - "świeżych" komórek jajowych oraz dzięki nowej, "delikatnej" metodzie usuwania z nich materiału genetycznego.
W komentarzu odredakcyjnym Donnald Kennedy ocenił nowe wyniki jako olbrzymi krok naprzód. Badacz zaznaczył jednak, że klonowanie terapeutyczne jest wciąż odległą perspektywą. Kennedy jest świadom, że metoda obudzi liczne kontrowersje natury etycznej.
"Wielu szanowanych i znanych naukowców jest zgodnych co do tego, że klonowanie ludzi może stać się bardzo niebezpiecznym zjawiskiem. Dlatego dążą do uzyskania całkowitego zakazu klonowania zarodków ludzkich w celach reprodukcyjnych, czyli w celu uzyskania potomstwa" - mówi Kennedy. Jest jednocześnie zdania, że klonowanie terapeutyczne powinno być postrzegane jako metoda, która może uratować życie wielu ludzi.