Myszki genetycznie towarzyskie

Do tej pory naukowcy skłaniali się ku twierdzeniu, że z wyjątkiem naczelnych, społecznymi relacjami w świecie zwierząt rządzi rywalizacja o zasoby pokarmowe, terytorium i partnerów seksualnych. Najnowsze badania amerykańskie dowodzą jednak, że - przynajmniej u młodych myszy - poszukiwanie towarzystwa wynika z czystej przyjemności przebywania z innymi. Co więcej, otwartość młodych gryzoni na kontakty społeczne jest cechą zależną od genów.

Doświadczenia naukowców z Uniwersytetu Stanu Wisconsin w Madison były prowadzone na młodych myszkach z dwóch szczepów różniących się genetycznie. Obserwacje prowadzono przy oświetleniu imitującym warunki nocne, kiedy myszy są najbardziej aktywne.

Okazało się, że odmienne pod względem genetycznym gryzonie wykazywały też diametralnie różne zachowania społeczne. Jedne były przyjacielskie z natury i spędzały dużo czasu na szukanie kontaktów z innymi myszami z otoczenia, podczas gdy drugie znacznie mniej lubiły towarzystwo. Co więcej, towarzyskie myszy unikały miejsc, które groziły im izolacją społeczną i aktywnie poszukiwały środowiska, w którym miały większe szanse na spotkanie innych gryzoni.

Myszom z tego szczepu towarzystwo sprawia po prostu wielką przyjemność i stąd czerpią silną motywację, by go aktywnie poszukiwać - komentuje biorący udział w badaniach prof. Garet Lahvis.

Zapotrzebowanie na kontakty z innymi osobnikami znajdowało swoje odzwierciedlenie również w odgłosach wydawanych przez myszy każdego ze szczepów. Myszy towarzyskie, którym kontakty sprawiały przyjemność, wydawały ultradźwięki o wyższych tonach.

Jak podkreślają autorzy pracy, myszy z obydwu szczepów wychowywały się w takich samych dobrze kontrolowanych warunkach. Dlatego różnice w ich zachowaniach społecznych muszą być wrodzone, uwarunkowane genetycznie.

W miarę jak gryzonie dorastały i dojrzewały płciowo, geny zdawały się mieć coraz mniejszy wpływ na ich potrzeby towarzyskie. Innymi słowy, różnice w zachowaniach społecznych zwierząt obydwu szczepów coraz bardziej się zacierały i stawały coraz bardziej charakterystyczne dla płci, wyjaśniają naukowcy.

Oznacza to, że zachowania społeczne niedojrzałych płciowo myszy są regulowane przez inne czynniki genetyczne, niż zachowania społeczne gryzoni dorosłych - komentuje główny autor pracy Jules B. Panksepp.

Dotychczas społeczne preferencje gryzoni były badane na osobnikach dorosłych, w kontekście zachowań seksualnych, walki o terytorium, czy opieki nad potomstwem - przypominają naukowcy. Doświadczenia te nie dotyczą więc zachowań społecznych występujących u zwierząt przed okresem dojrzałości płciowej, wyjaśniają.

Na razie naukowcy nie znają genu lub genów, które mogłyby odpowiadać za różnice w zachowaniach społecznych młodych myszy. Liczą, że przyszłe badania pozwolę je zidentyfikować.