"Mosty przyjaźni" - książka o polskiej duszy i japońskim sercu

W "Mostach przyjaźni" pojawiają się m.in. takie postaci, jak Bronisław Piłsudski, który zajmował się badaniem japońskiego ludu Ajnów, czy jego młodszy brat marszałek Józef Piłsudski, który w czasie wojny rosyjsko-japońskiej zabiegał w Japonii o wsparcie dla polskiego powstania przeciw Rosji - wymieniał prof. Stanisław Filipek, chemik, japonista i inicjator przełożenia "Mostów przyjaźni" na język polski.

Prof. Filipek dodał, że plany marszałka nie powiodły się z różnych względów, m.in. z powodu działań Romana Dmowskiego, ale uzyskał on obietnicę rządu japońskiego, że polscy jeńcy będą przez Japończyków traktowani bardzo łagodnie.

Ciekawostką jest np. to, że jedynym żyjącym obecnie męskim potomkiem Piłsudskich jest w jednej czwartej Japończyk mieszkający w Kawasaki - powiedział badacz.

Jednym z bardziej wzruszających epizodów opisanych w książce jest historia uratowania przez japoński Czerwony Krzyż blisko 1000 polskich sierot z Syberii - określanych jako "syberyjskie dzieci". Znalazła się wśród nich maleńka Genowefa Bogdanowicz, dziecko, które, jak pisała w 1920 roku jedna z japońskich gazet, nie potrafiło się śmiać i które ówczesna cesarzowa Japonii przygarnęła do siebie, wbrew cesarskiej etykiecie, podczas wizyty w sierocińcu Fukudenkai.

W ramach wdzięczności za uratowanie syberyjskich sierot, w 1995 roku w Polsce gościły japońskie dzieci będące ofiarami trzęsienia ziemi w Kobe. Organizatorem ich wizyty był prof. Filipek.

W swojej książce prof. Hyodo zawarł też smutną historię zafascynowanej Japonią bojowniczki Armii Krajowej - Kamili Żuchowskiej, którą Niemcy skazali na śmierć. Była ona miłośniczką talentu japońskiej śpiewaczki Teiko Kiwa, słynnej w okresie międzywojennym odtwórczyni roli Madame Butterfly. Japońska primadonna wyszła za mąż za Polaka, a w 1926 roku była obecna przy odsłonięciu pomnika Fryderyka Chopina w Łazienkach. Oczekując na wyrok w więzieniu na Pawiaku Kamila wykonała ręcznie lalkę ubraną w japońskie kimono i nazwała ją Taika Kiwa, przekręcając nieco nazwisko śpiewaczki.

"Mosty przyjaźni" to książka o Polsce widzianej oczami dyplomaty bardzo życzliwego dla naszego kraju, a zarazem potrafiącego dostrzec niuanse historyczne trudne dla Polaków - podkreślił prof. Filipek, który jest też jednym z tłumaczy książki. Prof. Hyodo zawarł w niej wiele refleksji na temat wydarzeń ze współczesnej historii naszej ojczyzny, takich jak Katyń, pogrom kielecki, śmierć księdza Jerzego Popiełuszki, wizyta prezydenta Lecha Wałęsy w Japonii w 1994 r. czy pojednanie z Niemcami.

Jako ambasador Japonii spędziłem w Polsce cztery lata - od 1993 do 1997 roku. Co mnie wówczas zadziwiało i wzruszało to fakt, że Polacy są tak życzliwi w stosunku do Japończyków - powiedział obecny na piątkowym spotkaniu prof. Nagao Hyodo. Dodał, że takie same odczucia mieli również inni jego rodacy przebywający wówczas w Polsce. Dlatego zacząłem śledzić przyczyny tego stanu rzeczy- wyjaśnił.

To właśnie z tych poszukiwań zrodziły się "Mosty przyjaźni", które prof. Hyodo zaczął pisać jeszcze w trakcie pobytu w Polsce. W Japonii ukazały się one drukiem 10 lat temu - w 1998 roku.

Osobiście odbieram tę książkę nie tylko jako kompendium wiedzy o Polsce, choć jej walor poznawczy jest ogromny, ale jako książkę budzącą zainteresowanie sprawami polskimi i życzliwość wobec Polski - powiedział attache kulturalny ambasady Japonii w Polsce prof. Akira Tajima podczas piątkowej promocji "Mostów przyjaźni".

Prof. Nagao Hyodo (ur. w 1936 r. w Tokio) pracował jako dyplomata od 1961 roku, kiedy to podjął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Japonii. W kolejnych latach pełnił tam szereg odpowiedzialnych funkcji. Pracował w ambasadach Japonii w Moskwie, Londynie, Manili, Waszyngtonie i Brukseli. Jako ambasador Japonii w Polsce przyczynił się do ożywienia polsko-japońskich stosunków m.in. w sferze kultury i gospodarki.

"Mosty przyjaźni" zostały wydane przez Książnicę Płocką, dzięki wsparciu finansowemu Fundacji im. Takashimy oraz Stowarzyszenia Nihonjinkai.