Mijają dwa lata od połączenia urzędu Ministra i Prokuratora Generalnego. Podsumowanie

Ponad dwa lata funkcjonowania zreformowanej prokuratury to także sukcesy głośne w mediach, jak: ustalenie podejrzanych o zabójstwo w 1992 roku byłego premiera PRL Piotra Jaroszewicza i jego żony; zatrzymanie podejrzanego o dokonanie w 1999 roku okrutnego mordu na krakowskiej studentce, którą sprawca torturował i obdarł ze skóry; postawienie przed sądem oskarżonych o śmierć w 1998 roku 17-letniej Iwony Cygan spod Tarnowa; ustalenie podejrzanego o zgwałcenie i doprowadzenie do śmieci innej młodej dziewczyny na Dolnym Śląsku w 1997 roku, w której to sprawie został niesłusznie skazany Tomasz Komenda i spędził 18 lat w więzieniu; postawienie przed sądem zorganizowanej grupy przestępczej odpowiedzialnej za wielomilionowe wyłudzenia w Sądzie Apelacyjnym w Krakowie, w tym prezesa tego sądu.

– Dobrze działająca prokuratura to nie tylko podstawa sprawnego funkcjonowania państwa. To przede wszystkim gwarancja bezpieczeństwa dla Polaków, ochrony ich praw i interesów. To przywracanie wiary społeczeństwa w sprawiedliwość i zaufanie do państwa. Dlatego ponad dwa lata temu podjęliśmy trud odbudowy tej instytucji. Stworzyliśmy nową prokuraturę, która w sposób zdecydowany, dynamiczny i bezkompromisowy podjęła walkę z najgroźniejszą dla państwa i obywateli przestępczością – podkreśla I Zastępca Prokuratora Generalnego – Prokurator Krajowy Bogdan Święczkowski.

W 2017 roku prokuratura zakończyła prawie 970 tysięcy spraw, a więc o ponad 130 tysięcy więcej niż przed reformą, czyli w 2015 roku. Jednocześnie znacząco wzrosła liczba postępowań zwieńczonych skierowaniem do sądów aktówoskarżenia – z niespełna 180 tysięcy w 2015 roku do ponad 200 tysięcy w ubiegłym roku.

Stało się tak, mimo że zreformowana prokuratura wzięła też na siebie ciężar wyjaśniania zaniedbanych spraw z przeszłości. Podjęła i intensywnie prowadzi tysiące postępowań, które zostały pochopnie zakończone lub zawieszone, w tym kilkaset związanych z tzw. dziką reprywatyzacją w Warszawie. W 2017 roku prokuratorzy prowadzili ponownie prawie 100 tysięcy przedwcześnie zakończonych postępowań i ponad 42 tysiące spraw podjętych z zawieszenia.

O wysokiej merytorycznej jakości pracy prokuratorów i skrupulatnym zbieraniu dowodów świadczy fakt, że w istotny sposób spadła liczba osób uniewinnianych przez sądy: z prawie 14 tysięcy w latach 2014-2015 do niespełna 12 tysięcy w latach 2016-2017, co stanowiło 1,9% wszystkich osób osądzonych.

Jednocześnie, w porównaniu z 2015 rokiem, o 10 proc. wzrosła w zeszłym roku liczba uwzględnionych przez sądy apelacji wnoszonych przez prokuratorów. Skuteczność apelacji od orzeczeń sądów pierwszej instancji wyniosła w efekcie aż 66,5 proc.

Zreformowana prokuratura szczególnie intensywnie zajęła się przestępstwami finansowymi i gospodarczymi, które są szczególnie dokuczliwe dla zwyczajnych Polaków, godzą w prawidłowe funkcjonowanie wolnego rynku i narażają na miliardowe straty Skarb Państwa. Liczba postępowańdotyczących takich przestępstw, a zarejestrowanych w prokuraturze w latach 2016-2017, wzrosła w stosunku do lat 2014-2015 aż o 60 proc.

– Poprzedni system doprowadził do kapitulacji państwa przed piramidami finansowymi, jak Amber Gold. Prokuratura rejterowała w walce z mafią reprywatyzacyjną, przestępczością lichwiarską i VAT-owskimi grupami przestępczymi, które drenowały majątek Polski i Polaków – mówi Prokurator Krajowy Bogdan Święczkowski.

Liczba najpoważniejszych postępowań związanych z wyłudzeniami ze Skarbu Państwa podatku VAT zwiększyła się w zeszłym roku o 47 proc. w stosunku do 2014 roku, liczba aktów oskarżenia w sprawach dotyczących VAT – prawie dwukrotnie, a liczba podejrzanych objętych nowymi, uzupełnionymi bądź zmienionymi zarzutami – o niemal dwie trzecie. W tego typu sprawach po 2016 roku nastąpił też prawie 3-krotny wzrost liczby oskarżonych.

Dowodem profesjonalizmu prokuratorów jest efektywniejsze ustalanie skali przestępczej działalności, o czym świadczy raptowny wzrost kwot objętych zarzutami uszczupleń podatkowych bądź narażenia na uszczuplenie. W 2017 roku zwiększyły się one do prawie 20,3 mld zł, a więc o 88 proc. w stosunku do 2014 roku i aż o 190 proc. w stosunku do 2015 roku.

Jednocześnie aż o 89 proc. wzrosła wartość faktycznie zabezpieczonego mienia – z 755 mln zł w 2015 roku do ponad 1,43 mld zł w 2017 roku. Jest to szczególnie ważne, ponieważ pozbawianie sprawców owoców ich przestępczej działalnościto warunek skutecznego zwalczania przestępczości gospodarczo-finansowej. Pomocnym prokuraturze instrumentem prawnym jest przy tym nowo wprowadzona tzw. konfiskata rozszerzona. Wartość zabezpieczonego z tego tytułu mienia przekroczyła w 2017 roku 565 mln zł.

Sukcesy nie byłyby możliwe bez wprowadzonych wraz z reformą zmian instytucjonalnych. W 2016 roku utworzono w Prokuraturze Krajowej Departament ds. Przestępczości Gospodarczej. Liczne wydziały odpowiedzialne za ściganie przestępczości gospodarczej powstały także w prokuraturach regionalnych i okręgowych, a prokuratorzy zostali objęci system profesjonalnych szkoleń w tej dziedzinie.

– Dziś, po ponad dwóch latach od reformy, osiągnęliśmy stan, w którym to przestępcy boją się prokuratury, a nie prokuratura przestępców. Polska przestała być eldorado dla rozkręcających się „karuzeli VAT-owskich”. Przestali spać spokojnie gangsterzy trudniący się wyłudzeniami od Polaków domów i mieszkań. Zatrzymaliśmy grupy przestępcze, które dorobiły się miliardów na procesach reprywatyzacyjnych – podsumowuje Prokurator Krajowy Bogdan Święczkowski.