Leksykon represjonowanego duchowieństwa
Około 15% duchownych było represjonowanych w czasach PRL, a co najmniej stu zostało zamordowanych - wynika z "Leksykonu duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordowani, więzieni, wygnani", którego ostatni tom ukazał się właśnie w księgarniach. W trzech tomach "Leksykonu" zamieszczono 814 biogramów.
Redaktor i naukowy kierownik dzieła, ksiądz profesor Jerzy Myszor z Uniwersytetu Śląskiego podkreśla, że mimo nagłaśnianych przez media przypadków współpracy duchownych ze Służbą Bezpieczeństwa, większość duchowieństwa wykazała się postawami wręcz heroicznymi. Wśród represjonowanych są kandydaci na ołtarze - kardynał Stefan Wyszyński czy ksiądz Jerzy Popiełuszko. Jest także jeden błogosławiony - ksiądz Władysław Findysz.
Trzytomowe dzieło jest owocem trwającej 10 lat pracy świeckich i duchownych historyków. Wśród ponad 60 autorów opracowania są Andrzej Grajewski z IPN oraz specjalizujący się w historii najnowszej Jan Żaryn.
Jacek Żurek z IPN, który także współpracował przy tworzeniu Leksykonu, powiedział, że wśród represjonowanych duchownych byli bohaterowie, ale także zdrajcy - osoby, które po wyjściu z więzienia współpracowały z SB, jak na przykład ksiądz Kazimierz Lagosz z Wrocławia. Autorzy "Leksykonu" podkreślają jednak, że w nie osądzają duchownych, a jedynie odnotowują ich losy.
Jacek Żurek dodał, że Leksykon jest dopiero początkiem pracy nad dziejami polskiego Kościoła w okresie PRL-u. Historyk ma nadzieję, że ukaże się także praca dotycząca współpracy duchownych ze służbami bezpieczeństwa.
Przy redagowaniu "Leksykonu" zastosowano tak zwany system holenderski: każdy tom stanowi zamkniętą całość, w której biogramy prezentowane są w porządku alfabetycznym.