Kryzys w północnoirlandzkim procesie pokojowym

Myślę, że nadszedł moment, byśmy wspólnie z premierem Tonym Blairem i siłami politycznymi, które popierają proces pokojowy w Irlandii Płn., zebrali się w celu naradzenia się nad sposobami rozładowania napięcia w prowincji - powiedział Ahern telewizji Sky News.

Terminu nowych, wielostronnych rozmów na temat Irlandii Płn. nie wyznaczono, ale komentatorzy sądzą, że odbędą się one przed końcem czerwca.

Głównym powodem obecnego napięcia w Ulsterze jest potwierdzenie, iż trzej członkowie Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA), aresztowani w Kolumbii, przebywali na terenach kontrolowanych przez lewicowych partyzantów FARC w celu przetestowania nowej broni.

IRA twierdzi oficjalnie, że się rozbraja, a nawet że zniszczyła część swoich zapasów broni.

Dwa inne powody to rozruchy we wschodnim Belfaście, o sprowokowanie których unioniści oskarżają republikanów z IRA, a także niepotwierdzone doniesienia, że IRA była zamieszana w kradzież tajnych dokumentów północnoirlandzkich władz bezpieczeństwa w marcu.

70 oficerów policji z obawy, że ich dane mogły były trafić w ręce IRA, zwróciło się w związku z tym o przeniesienie ich do innych prac.

Znaczny odłam Unionistów Ulsteru - największej partii protestanckiej w Irlandii Płn. - jest przekonany, że zarówno kolumbijska eskapada IRA, jak i rozruchy uliczne dowodzą, że IRA działa w złej wierze. Część Unionistów Ulsteru domaga się wykluczenia politycznego skrzydła IRA, Sinn Fein, z autonomicznych władz prowincji.

Gdyby inne partie nie poparły wykluczenia dwóch ministrów Sinn Fein z mieszanego rządu, podporządkowanemu zgromadzeniu parlamentarnemu Irlandii Płn., Unioniści Ulsteru rozważą wystąpienie z rządu.

Londyn miałby wówczas do wyboru rozpisanie przedterminowych wyborów lub wprowadzenie rządów bezpośrednich.

Lider Unionistów Ulsteru, szef autonomicznego rządu Irlandii Płn. David Trimble, powiedział w niedzielę BBC, że ustąpi, jeśli będzie to potrzebne do osiągnięcia postępu.

Trimble oskarżył zarazem Londyn o to, że ze względów politycznych nie decyduje się na aresztowania i odwieszenie kary pozbawienia wolności wobec byłych więźniów IRA, warunkowo zwolnionych na mocy amnestii, mimo że według niego angażowali się w prowokowanie zajść ulicznych we wschodnim Belfaście.

W poniedziałek Tony Blair przyjmie czołowych polityków Sinn Fein, Gerry'ego Adamsa i Martina McGuinnessa, a w środę poinformuje Izbę Gmin o skierowaniu dodatkowych posiłków do Irlandii Płn.

Lipiec i sierpień to miesiące największego napięcia politycznego w Ulsterze w związku z dorocznymi marszami, organizowanymi przez unionistów w dzielnicach zamieszkanych przez katolików. (mag)