Królowa Elżbieta - 50 lat na tronie
(AFP)
W środę mija 50 lat panowania brytyjskiej królowej Elżbiety II. 75-letnia dziś władczyni objęła tron imperium w 1952 roku, po śmierci swojego ojca króla Jerzego VI, który cierpiał na raka płuc.
06.02.2002 | aktual.: 22.06.2002 14:29
Królowa Elżbieta II i królowa-matka spędziły rocznicę koronacji w wiejskiej rezydencji Sandringham, gdzie zostało odprawione nabożeństwo w intencji króla Jerzego VI.
Po raz pierwszy brytyjska królowa zerwała z tradycją i nie spędziła tego dnia w samotności. Elżbieta II zdecydowała się na złożenie wizyty w szpitalu onkologicznym w Kings' Lynn, gdzie otworzyła w środę po południu nowy oddział dla pacjentów chorych na raka.
Oficjalna koronacja odbyła się 2 czerwca 1953 roku w Opactwie Westminsterskim. Była to pierwsza tego typu ceremonia transmitowana przez telewizję.
Wstępując na tron, Elżbieta II była już matką dwojga dzieci: księcia Walii, Karola i księżniczki Anny. Potem urodziła jeszcze dwóch synów: Andrzeja i Edwarda.
Brytyjska monarchia istnieje od tysiąca dwustu lat, z jedenastoletnią przerwą w XVII wieku, kiedy to Oliver Cromwell ściął króla Karola I i ogłosił Anglię republiką. Obecnie jednak władza królowej jest bardzo ograniczona. Często używanym zwrotem określającym miejsce monarchii we współczesnej Wielkiej Brytanii jest: "The Queen reigns, but not rules", czyli: "Królowa panuje, ale nie rządzi". Faktyczną władzę sprawuje parlament. Do uprawnień monarchini należy między innymi otwieranie i rozwiązywanie parlamentu, wyznaczanie premiera, nadawanie tytułów szlacheckich i orderów.
Królowa pełni przede wszystkim funkcję reprezentacyjną, uczestniczy w najważniejszych uroczystościach państwowych, podejmuje szefów państw i każdego roku składa co najmniej dwie wizyty zagraniczne.
Monarcha brytyjski jest też zwierzchnikiem Kościoła anglikańskiego.
Elżbieta pochodzi w prostej linii od króla Egberta z dynastii saskiej, który w 829 roku zjednoczył Anglię pod swym panowaniem. Urodziła się 21 kwietnia 1926 roku. Na chrzcie otrzymała imiona: Elżbieta Aleksandra Maria. Była pierwszym dzieckiem księcia i księżnej Yorku i trzecią w kolejności sukcesorką tronu. Nie przypuszczano wówczas, że Elżbieta w wieku 25 lat zostanie królową.
W 1936 roku zmarł król Jerzy V, a tron objął jego najstarszy syn Edward VIII. Panował on zaledwie 326 dni. Zrzekł się tronu aby poślubić Wallis Simpson. Wtedy królem został ojciec Elżbiety - Jerzy VI, a ona - przyszłą następczynią tronu.
Księżniczka Elżbieta spędziła dzieciństwo w Londynie i w wiejskich rezydencjach dziadków. Edukację odebrała w domu pod kierunkiem Henry Martena, późniejszego dziekana Eton College. Studiowała historię konstytucyjną i prawo, sztukę i muzykę, a także pobierała lekcje jazdy konnej.
W czasie drugiej wojny światowej była oficerem w Pomocniczej Służbie Terytorialnej. 20 listopada 1947 roku poślubiła Filipa Mountbatten, księcia Edynburga.
Elżbieta II jest jedną z najbogatszych kobiet na świecie. Jej majątek przekracza 20 miliardów dolarów.
Pięćdziesiąta rocznica panowania brytyjskiej królowej będzie świętowana przez niemal cały rok. Obchody, według oczekiwań rządu, mają być także pretekstem do przyciągnięcia turystów zagranicznych. W ramach uroczystości jubileuszowych królowa odbędzie latem podróż po wszystkich krainach Zjednoczonego Królestwa. Odwiedzi też kilka krajów Wspólnoty Brytyjskiej. W czerwcu planowane są dwa darmowe koncerty w ogrodach Pałacu Buckingham, które po raz pierwszy otwarte zostaną dla publiczności.(ck)
