Makabra na cmentarzu na Śląsku. "Kość udowa, piszczelowa, miednica"

- Ludzie mają tu ogródki, placyki, w pobliżu bawią się dzieci. Musimy je uspokajać i tłumaczyć, że to nie dotyczy ich bliskich, dziadków - mówi nam anonimowo, jeden z mieszkańców osiedla familoków w Świętochłowicach, które sąsiadują bezpośrednio z cmentarzem, gdzie ujawniono porozrzucane ludzkie kości.

Nekropolia z 1896 roku położona jest w pobliżu kamienic z czerwonej cegły. Od jakiegoś czasu trwa tam budowa nowego muru, co łączy się z makabrycznymi znaleziskami. Miejscowi tłumaczą, że kości pojawiają się po ulewie, jednak nawet w słoneczny dzień, już po kilkunastu minutach spędzonych w tym miejscu, można natrafić na kości gdzieś w rozkopanej ziemi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

O sytuacji mieszkańcy zawiadomili urzędników. 9 maja do magistratu dotarły pierwsze zdjęcia dokumentujące znaleziska. - Udaliśmy się od razu w teren. Nie ma wątpliwości, że to są ludzkie kości - mówi Wirtualnej Polsce Beata Grzelec-Spetruk, naczelniczka wydziału ekologii z urzędu miejskiego w Świętochłowicach.

Przeglądamy dokumentację wykonaną przez urzędników. To kilkanaście zdjęć, a na nich kości różnej wielkości i kształtu, ujawnione w różnych miejscach cmentarza. - Przeszliśmy się po wykopie, po kupach ziemi obok i potwierdziliśmy, że one się tam znajdują. Kość udowa, piszczelowa, miednica - wymienia Grzelec-Spetruk.

Odbitki z opisem sytuacji urzędniczka wysłała jeszcze tego samego dnia do sanepidu. 10 maja odbyła się kontrola, kolejna dziesięć dni później. Zapytaliśmy inspektorów o efekty.

- Nie stwierdzono odsłoniętych ludzkich kości, widoczne były wyłącznie konary i korzenie usuniętych drzew - przekazał chorzowski sanepid Wirtualnej Polsce. W piśmie podkreślono, że "kość udowa znaleziona na terenie budowy" 9 maja została złożona do Ossarium na terenie cmentarza (miejsce, w którym umieszczane są ekshumowane szczątki zmarłych - red.).

W tej samej korespondencji do naszej redakcji wyjaśniono, że pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Chorzowie na cmentarzu przeprowadzono (od kwietnia do września 2023 roku) ekshumacje zwłok i szczątków z grobów położonych wzdłuż budowanego muru. Jak nas zapewniono, dopiero później przystąpiono do prac ziemnych.

- To niefrasobliwość - ocenia w rozmowie z WP Beata Grzelec-Spetruk. Przyznaje, że również świętochłowicki magistrat otrzymał podobną odpowiedź, o "konarach drzew". - Ta sprawa słusznie bulwersuje mieszkańców. Należy rozwiązać ją z szacunkiem - dodaje urzędniczka.

- Jak się robi takie remonty, to trzeba liczyć się z takimi sytuacjami i jakoś o to zadbać - słyszymy od miejscowych. - Z szacunku dla zmarłych i nas samych, bo to żadna przyjemność ciągle o tym słyszeć - mówią Wirtualnej Polsce.

Zarządcą cmentarza jest proboszcz parafii św. Piotra i Pawła w Świętochłowicach. Sanepid prowadzący nadzór nad ekshumacjami wskazał, że zobowiązano duchownego do "systematycznej lustracji terenu cmentarza, podczas przeprowadzania ziemnych prac budowlanych, jak również do natychmiastowego reagowania w przypadku wydobycia kości".

Otrzymaliśmy również pisemną odpowiedź na nasze pytania, które nadeszły pocztą elektroniczną z adresu parafii Św. Apostołów Piotra i Pawła. - Pamiętać należy, że wydobyta ziemia w pasie, o którym mowa, może skrywać kości ludzkie, ponieważ miejsca te były wykorzystywane do kolejnych pochówków od 1935 roku. Licząc więc pochówki co 20 lat, można wywnioskować, że kości może być wiele - czytamy.

Podkreślono, że podczas pracy maszyn budowlanych byli obecni zarządca cmentarza lub grabarz. - Kiedy zauważono kości, od razu przenoszono je do tzw. Ossarium. Działanie deszczu i wiatru mogło spowodować odkrycie kości, których nie zauważono. Natomiast jeśli chodzi o ich umiejscowienie poza pryzmą ziemi, to jest to zastanawiające. Każdego dnia pryzma ziemi z wykopu jest sprawdzana. Od tamtej interwencji kości nie napotkano - wskazano w wiadomości przesłanej do WP.

Paweł Pawlik, dziennikarz Wirtualnej Polski

Napisz do autora: Pawel.Pawlik@grupawp.pl