Komisja śledcza afery Amber Gold będzie 11-osobowa

PiS zaproponuje, aby komisja śledcza ds. Amber Gold liczyła 11 posłów reprezentujących wszystkie kluby - zapowiedział szef klubu PiS Ryszard Terlecki. Według kandydatki PiS na szefową komisji Małgorzaty Wassermann, komisja może zacząć prace we wrześniu.

Wcześniej PiS proponowało, aby projektowana komisja śledcza liczyła 9 osób, co oznaczało, że byłoby w niej miejsce dla przedstawicieli trzech największych sejmowych klubów: PiS, PO i Kukiz'15.

- Po namyśle chcielibyśmy jednak, żeby mniejsze kluby też mogły uczestniczyć w rozliczeniu tej ponurej afery - poinformował Terlecki na briefingu prasowym. Zapowiedział, że PiS w środę na posiedzeniu Prezydium Sejmu - zaplanowano je na godz.13.30 - zaproponuje, by komisja liczyła 11 osób i wszystkie kluby sejmowe miały w niej swą reprezentację.

Terlecki pytany, jaki będzie w takiej sytuacji podział miejsc w komisji śledczej odpowiedział, że drugi pod względem wielkości klub "traci przez to, że wszystkie partie są reprezentowane". - Albo wszystkie są reprezentowane, albo druga partia ma więcej przedstawicieli. Jest oczywiste, że klub największy w Sejmie i posiadający większość, będzie miał też większość w komisji śledczej - stwierdził szef klubu PiS. 6 posłów będzie miało PiS , 2 przedstawicieli PO, natomiast Nowoczesna, PSL i Kukiz'15 po jednym.

Pierwsze czytanie projektu uchwały autorstwa PiS ws powołania komisji śledczej do zbadania prawidłowości i legalności działań organów i instytucji publicznych wobec podmiotów wchodzących w skład "Grupy Amber Gold" zaplanowano w porządku środowych obrad Sejmu na godz.17.30.

Zgodnie z ustawą o sejmowej komisji śledczej w skład komisji może wchodzić do 11 członków, a skład komisji powinien odzwierciedlać reprezentację w Sejmie klubów i kół poselskich mających swoich przedstawicieli w Konwencie Seniorów, odpowiednio do jej liczebności.

Tusk stanie przed komisją?

Kandydatka PiS na przewodniczącą komisji śledczej Małgorzata Wassermann (PiS) powiedziała na wcześniejszym briefingu w Sejmie, że "wszystko wskazuje na to", że rozpoczęcie merytorycznych prac komisji będzie możliwe we wrześniu. Zapowiedziała, że skład osobowy komisji zostanie podany przez klub PiS, kiedy będzie "całkowicie znany".

Na pytanie czy przed komisją stanie b. premier Donald Tusk, posłanka powiedziała, że jak zostanie pozyskany pełen materiał dowodowy, to "będzie wezwana każda osoba, która może mieć wiedzę w tym zakresie". Jak mówiła na tym etapie "nie da się ukryć, że (...) kwestia osoby Donalda Tuska jest bardzo istotna".

- Dla mnie też jest bardzo ciekawe to, w jaki sposób działały służby tego państwa, że premier państwa polskiego nie wiedział o tym, że rośnie tak ogromna piramida finansowa, mało tego dopuszczono do tego, żeby w takiej firmie pracował jego syn - powiedziała Wassermann.

Przesłuchanie Gowina

Zaznaczyła, że przed komisję zostanie wezwany wicepremier, b. minister sprawiedliwości w rządzie Tuska Jarosław Gowin. - Będzie przesłuchany z taka samą wnikliwością jak każdy świadek, który przed nią stanie - zaznaczyła Wassermann.

Sam Gowin powiedział, że powinien stanąć przed komisją śledczą ws Amber Gold. - Byłem ministrem sprawiedliwości w rządzie Donalda Tuska. Uważam, że powinienem stanąć przed komisją, podzielić się swoją wiedzą na ten temat - powiedział obecny minister nauki na konferencji.

- Przypomnę, że wraz z ministrem Rostowskim, ministrem Cichockim, przygotowaliśmy raport na użytek premiera Tuska. Każdy z nas ma swoją wiedzę. Siłą rzeczy wiedzą największą dysponuje premier. Mam świadomość, że powołanie Donalda Tuska przed komisję jest dziś rzeczą skomplikowaną ze względów dyplomatycznych, proceduralnych. Jeżeli jednak prace komisji mają doprowadzić do wyjaśnienia okoliczności tej afery to i ja, i minister Rostowski, i minister Cichocki, i także Donald Tusk powinniśmy przed tą komisją stanąć - powiedział Gowin.

Dodał, że "chociaż był ministrem w rządzie Platformy, to zadał sobie dużo trudu, aby sprawdzić czy istnieją związki między Marcinem P., Amber Gold, a politykami zwłaszcza trójmiejskiej Platformy". - I mówię uczciwie: ja na ślady bezpośrednich związków nie natrafiłem, ale od tego jest prokuratura. Ponieważ ona daje sobie radę ze sprawą Amber Gold dosyć kiepsko konieczne było powołanie komisji śledczej - stwierdził Gowin.

Do zakresu działań komisji śledczej należeć ma - zgodnie z propozycją PiS - zbadanie i ocena prawidłowości i legalności działań podejmowanych w odniesieniu do działalności prowadzonej przed podmioty wchodzące w skład Grupy Amber Gold przez: członków Rady Ministrów i podległych im funkcjonariuszy publicznych, prezesa UOKiK, Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i podległych im funkcjonariuszy publicznych, urzędów skarbowych, izb skarbowych oraz urzędów kontroli skarbowej, a także prokuraturę oraz organy powołane do ścigania przestępstw, w szczególności szefów ABW, CBA oraz komendanta Głównego Policji i podległych im funkcjonariusz publicznych.

PO o komisji śledczej

Platforma Obywatelska chce poszerzyć zakres działania komisji śledczej w sprawie Amber Gold o działalność SKOK-ów.

Jak mówiła podczas konferencji prasowej posłanka Izabela Leszczyna, przez niegospodarność, złe zarządzanie i tak zwany koleżeński nadzór nad SKOK-ami, wypłynęło z nich ponad 5 miliardów złotych. Dodała, że komisje śledcze są powoływane po to, by sprawdzić, czy instytucje publiczne i proces legislacyjny nie były poddawane presji.

Zdaniem Leszczyny, utrzymywanie SKOK-ów poza systemem nadzoru finansowego to - jak to określiła - ewidentny parasol ochronny, jaki roztoczyło nad Spółdzielczymi Kasami Prawo i Sprawiedliwość.

Szef klubu PO Sławomir Neumann zastanawiał się nad motywami Prawa i Sprawiedliwości, które chce powołać komisję śledczą w sprawie Amber Gold. Jak powiedział, sprawa toczy się w sądzie. Dodał, że wymiar sprawiedliwości jest nadzorowany przez ministra Zbigniewa Ziobro. Jego zdaniem PiS działa z pobudek politycznych, a celem jego działania jest zamieszanie Donalda Tuska w sprawę piramidy finansowej Amber Gold.

Neumann zapowiedział, że Platforma Obywatelska zamierza poprzeć wniosek o komisję śledczą. Dodał, że pierwszym świadkiem, którego chce powołać PO będzie wicepremier w rządzie Beaty Szydło Jarosław Gowin. Przewodniczący klubu przypomniał, że był on ministrem sprawiedliwości, gdy media opisywały aferę Amber Gold.

Co na to Nowoczesna?

Zmianę decyzji PiS-u pozytywnie ocenia posłanka Nowoczesnej Katarzyna Lubnauer. - To rezultat naszych nacisków - powiedziała dziennikarzom. Dodała, że zawsze w komisjach śledczych zasiadali przedstawiciele wszystkich klubów parlamentarnych. Zapowiedziała, że Nowoczesna będzie równie nieustępliwa w wyjaśnianiu sprawy Amber Gold.

Kandydatem Nowoczesnej na sejmowego śledczego jest poseł Witold Zembaczyński. Jego zdaniem, prace komisji śledczej powinny pomóc wypracować takie mechanizmy, by tego typu firmy jak Amber Gold nie mogły funkcjonować na polskim rynku. - Ma to też być solidna praca na rzecz poszkodowanych - powiedział. Przypomniał, że tysiące ludzi straciły pieniądze w Amber Gold.

Podejrzani o "pranie pieniędzy"

Amber Gold to firma, która miała inwestować w złoto i inne kruszce. Działała od 2009 r., a klientów kusiła wysokim oprocentowaniem inwestycji - od 6 do nawet 16,5 proc. w skali roku - które znacznie przewyższało oprocentowanie lokat bankowych. KNF złożyła doniesienie do prokuratury, która po miesiącu odmówiła wszczęcia śledztwa, nie dopatrując się w działalności firmy znamion przestępstwa.

W maju 2012 r. Bank Gospodarki Żywnościowej zawiadomił ABW o podejrzeniu "prania pieniędzy" przez Amber Gold. W połowie czerwca zawiadomienie to ABW przekazała Prokuraturze Okręgowej w Gdańsku. Głośno o Amber Gold zrobiło się w lipcu 2012 r., kiedy kłopoty finansowe zaczęły mieć linie lotnicze OLT Express, których właścicielem była Amber Gold - zawieszono wówczas wszystkie rejsy regularne przewoźnika, a po jakimś czasie spółka poinformowała, że wycofuje się z inwestycji w linie lotnicze.

Później okazało się m.in., że ze spółką OLT Express współpracował pracujący w Porcie Lotniczym w Gdańsku syn ówczesnego premiera, Michał Tusk. Badająca ten wątek łódzka prokuratura umorzyła śledztwo. Śledczy stwierdzili, że syn szefa rządu pracując dla należących do Amber Gold linii lotniczych OLT nie działał na szkodę Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy.

13 sierpnia 2012 r. Amber Gold ogłosiła likwidację, tysiącom swoich klientów nie wypłaciła powierzonych jej pieniędzy i odsetek od nich. Pierwszy zarzut oszustwa znacznej wartości wraz z wnioskiem o areszt wobec szefa Amber Gold Marcina P. Prokuratura Okręgowa w Gdańsku postawiła pod koniec sierpnia 2012 r. Od 21 marca przed gdańskim sądem trwa proces b. prezesa Amber Gold Marcina P. i jego żony Katarzyny P.

Premier Beata Szydło i ministrowie jej rządu przedstawili w maju w Sejmie raport podsumowujący rządy koalicji PO-PSL. Szefowa rządu zapowiedziała wówczas, że zwróci się do Sejmu o powołanie komisji śledczej ds. wyjaśnienia afery Amber Gold.