KBW rozważa zmianę wyglądu kart do głosowania. Są uwagi do terminu ich wprowadzenia

KBW rozważa zmianę wyglądu kart do głosowania; 29 listopada chce zapytać ekspertów i wyborców, w tym osoby z niepełnosprawnościami, o najbardziej czytelny wzór karty. Zastrzeżenia budzi zapowiedź terminu wprowadzenia ewentualnych zmian - uważa Fundacja im. Stefana Batorego.

Szef Krajowego Biura Wyborczego Beata Tokaj powiedziała, że konsultacje społeczne są odpowiedzią na postulaty organizacji pozarządowych, w tym Fundacji im. Stefana Batorego.

Oceniła, że raczej nie ma szans, by ewentualna nowa karta do głosowania obowiązywała już podczas najbliższych wyborów samorządowych w 2018 r. Zaznaczyła, że nawet, gdyby udało się dość szybko zmienić przepisy, to jest jeszcze kwestia edukacji wyborców i ich zapoznania z nową formą karty do głosowania. - Ale zaraz potem (w 2019 r.) mamy wybory do Parlamentu Europejskiego i do parlamentu - dodała.

Tokaj powiedziała, że uczestnicy konsultacji otrzymają kilka wzorów kart m.in. płachty w różnych formatach, czyli karty z wypisanymi na jednej stronie listami kandydatów wszystkich komitetów wyborczych, oraz broszury. Do płacht i broszur przygotowane będą także nakładki brajlowskie. Dodała, że uczestnicy konsultacji mogą przedstawiać własne propozycje.

Dodatkowo KBW chce sprawdzić, czy instrukcja głosowania, która znajduje się na karcie do głosowania, jest zrozumiała dla wyborców. Szef KBW poinformowała, że w kilku szkołach ponadgimnazjalnych w ramach lekcji uczniowie zostaną poproszeni o rozwiązanie kilkuminutowego testu, który ma to sprawdzić.

Tokaj podkreśliła, że nie widzi przeszkód, by propozycję wyłonioną w ramach konsultacji, wdrożyć. Jednak - zaznacza - zmiany mogą wymagać nowelizacji Kodeksu wyborczego, a więc decyzji parlamentu. - Nie widzę przeszkód, by zaproponować ustawodawcy zmianę przepisów - powiedziała szefowa Biura.

Fundacja im. Stefana Batorego w swoi9m komunikacie poinformowała, że z zadowoleniem przyjęła chęć zmiany wzoru karty, jednak - jak oceniła - formuła konsultacji społecznych i termin zmian (po wyborach w 2018) zapowiedziane przez KBW budzi poważne zastrzeżenia.

Zastrzeżenia ekspertów fundacji dotyczą sposobu przeprowadzenia konsultacji m.in. możliwości zgłaszania udziału w nich tylko przez dwa dni, każdego dnia po jednej godzinie (jeden z tych terminów już upłynął). Wątpliwości fundacji dotyczą też m.in. zapewnienia reprezentatywności w trakcie konsultacji. Fundacja podkreśla, że konsultacje muszą być zaplanowane i odpowiednio przygotowane, a obywatele odpowiednio poinformowani.

Dr hab. Mikołaj Cześnik z Fundacji uważa, że dwa lata, które pozostały do wyborów samorządowych, wydają się wystarczająco długim terminem. - Jeśli PKW nie chce się z góry pogodzić z tym, że blisko 700 tysięcy obywateli odda głos nieważny, to i tak musi przeprowadzić kampanię edukacyjną przed wyborami. W takiej sytuacji oczywiste jest, że należy promować kartę przyjazną dla obywateli - powiedział.

Dyskusja o kształcie kart wyborczych ożyła po wyborach samorządowych w 2014 r. Wówczas krytykowano użytą w tych wyborach kartę wyborczą w formie książeczki, która - zdaniem niektórych ekspertów m.in. Fundacji im. Stefana Batorego - przyczyniła się do większej liczby głosów nieważnych. Fundacja uważa, że słuszne są postulaty, by dotychczasową w wyborach samorządowych broszurę zastąpiła np. karta większego formatu, czyli tzw. płachta.

Aby zadeklarować udział w konsultacjach należy zadzwonić pod numer telefonu KBW: 22 695 26 65 w dniach 7-8 listopada w godzinach między 14-15. Odbędą się one 29 listopada; wezmą w nich udział wyborcy z różnych grup wiekowych, z różnym stopniem zaangażowania wyborczego i z różnymi niepełnosprawnościami - zapowiada Magdalena Ciura specjalista ds. komunikacji społecznej w biurze prasowym KBW. W badaniu wezmą także eksperci w zakresie edytorstwa, pragmatyki językowej i dostosowań dla osób z niepełnosprawnościami - dodaje. Grupa ma liczyć ok. 30 osób - poinformowała.

KBW do udziału w konsultacjach zaprasza osoby pełnoletnie, które były uprawnione do udziału w wyborach powszechnych przeprowadzonych w 2015 r.; w szczególności osoby z niepełnosprawnościami.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym karta do głosowania jest jedną kartką zadrukowaną jednostronnie. W przypadku, gdy takie wykonanie karty powodowałoby znaczne trudności w posługiwaniu się nią, PKW może zdecydować, że karta będzie miała formę broszury. Wówczas na pierwszej kartce musi znaleźć się informacja o sposobie głosowania, a na drugiej - spis treści karty.

Katarzyna Nocuń