Inwentaryzacja azbestu we Wrocławiu. Eternitowe dachy do wymiany

W lipcu rusza kolejna inwentaryzacja wyrobów azbestowych na terenie Wrocławia. Pierwsza miała miejsce w 2010 r., a w jej wyniku stwierdzono obecność ponad 2400 ton wyrobów azbestowych w mieście. Połowę stanowiły płyty azbestowo-cementowe na dachach (tzw. eternit) oraz osłony balkonowe. Spora część wrocławskiego azbestu znajdowała się także w rurach i eternitowych złączach budowlanych.

Azbest był w minionym wieku dość często używanym tworzywem budowlanym, z którego produkowano m.in. rury ciśnieniowe, klocki hamulcowe, a przede stanowił składnik popularnej elewacji i pokryć dachowych w wielu domach w Polsce. Ponadto, tworzywo było dobrym izolatorem i posiadało też odporność na zniszczenia mechaniczne oraz wysokie temperatury.

Choć o szkodliwości azbestu wiedziano już na początku XX w., w Polsce dopiero w 1997 r. zakazano używania wyrobów zawierających ten składnik. Zabronione było również handlowanie azbestem. Głównym zagrożeniem dla człowieka jest silne działanie rakotwórcze tworzywa oraz pylica azbestowa, która wynika z wdychania niewidocznego w powietrzu pyłu azbestowego. Do 2032 r. wszystkie wyroby zawierające azbest mają zostać w Polsce usunięte.

We Wrocławiu na zlecenie Urzędu Miasta tegoroczną inwentaryzację przeprowadzi firma Wessling Polska. Każdy inwentaryzujący posiadać będzie imienne pełnomocnictwo podpisane przez Dyrektora Środowiska i Rolnictwa UM. W związku z akcją władze miasta apelują do osób fizycznych i prawnych o umożliwienie przeprowadzenie spisu inspektorom i podanie informacji związanych z obiektem, na którym azbestowe elementy się znajdują.

Ponadto, właściciele lub zarządcy obiektów, na terenie których są elementy azbestowe są zobowiązani do przeprowadzania inwentaryzacji i przedkładania jej wyników u stosownych organów, pomiaru jakości powietrza pod kątem stężenia pyłów azbestowych. Dodatkowo, obowiązkiem są okresowe kontrole elementów azbestowych, podczas których wystawiane są oceny stanu i bezpieczeństwa tych elementów. Oceny można dokonać na własną rękę, a zgodnie z przyjętymi normami, wiąże się z nią pilność usunięcia azbestowych części. Istnieją trzy stopnie pilności:

- gdy element musi zostać niezwłocznie usunięty,
- gdy następna ocena elementu musi odbyć się w ciągu najbliższego roku,
- gdy następna ocena musi odbyć się w ciągu najbliższych pięciu lat.

Wyznacznikiem stopnia pilności usunięcia jest uszkodzenie elementu azbestowego. Skorodowany lub uszkodzony mechanicznie jest źródłem wydzielania się groźnego dla zdrowia pyłu azbestowego.

Gdy okaże się, że azbestową część trzeba usunąć, za demontaż i transport odpadów do utylizacji na stosowne wysypisko zapłacić musi właściciel obiektu. O dofinansowanie, sięgające do 100% kwoty, można się ubiegać od miasta w ramach "Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu miasta Wrocławia". Dofinansowanie obejmuje tylko demontaż i transport. Z własnej kieszeni zapłacimy za wymianę usuniętego elementu na nowy, bezazbestowy. Wszelkie usunięcia należy zgłaszać do Wydziału Architektury i Budownictwa UM. Dla przykładu, koszt demontażu eternitowego dachu to średnio kilka tysięcy zł za 100 metrów kwadratowych.

Firma, która dokonuje demontażu elementów azbestowych jest zobowiązana do wystawienia oświadczenia o prawidłowym wykonaniu prac i oczyszczeniu terenu z pyłu azbestowego. Takie oświadczenie należy przechowywać przez co najmniej 5 lat. Firmy zajmujące się tymi zadaniami można odnaleźć na stronie internetowej bazaazbestowa.gov.pl. We Wrocławiu jest obecnie 10 przedsiębiorstw mających uprawnienia do pracy z azbestem.

Wszelkie pytania i wątpliwości można zgłaszać do Wydziału Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miejskiego we Wrocławiu.