Historia Górnego Śląska w dawnej kopalni Katowice

Ekspozycja będzie realizowana według koncepcji "Światło historii". Ma ona prezentować dzieje Górnego Śląska z naciskiem na wiek XIX i XX, m.in. jako regionu o europejskim wymiarze zjawisk kulturalnych i cywilizacyjnych. Planowana wystawa będzie się również odwoływać do wielonarodowościowych korzeni mieszkańców regionu, a także prezentować kształtowane przez lata dziedzictwo kulturowe.

Punktem wyjścia jest myśl jednego z najważniejszych obserwatorów górnośląskiej codzienności ks. Emila Szramka (ur. w 1887 w Tworkowie - zm. w 1942 w Dachau), która została zawarta w jego pracy pt. "Śląsk jako problem socjologiczny. Próba analizy". Ks. Szramek zdefiniował w niej Górny Śląsk jako ziemię pełniącą w różnych okresach swojej historii funkcję "pomostu", "nagrody" oraz "pobojowiska", który - jak napisali autorzy koncepcji - "niezależnie od tych zmieniających się ról, zawsze pozostawał "narożnikiem stykających się tu państw i ludów".

Jednym z elementów koncepcji "Światło historii" jest użycie kapsuł czasu (zwiedzający z pomocą najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych będą poznawać historię regionu np. poprzez użycie interaktywnego fragmentu panoramicznego ekranu). - Kapsuły czasu będą w szczególności prezentować historię regionu jeszcze przed industrializacją, czyli do końca osiemnastego wieku - powiedział Łukasz Dziąbek z Muzeum Śląskiego.

Koncepcja została przygotowana przez firmę AdVenture z Katowic, która dwa lata temu wygrała ogłoszony przez muzeum konkurs. Na tej bazie powstał projekt wykonawczy, obecnie muzeum poszukuje firmy, która go zrealizuje.

Jak poinformował Dziąbek przetarg został podzielony na dwa etapy. - W pierwszym etapie firmy mogą zgłaszać wnioski o dopuszczenie do udziału w przetargu. Firmy, które spełnią wymogi oceny formalnej zostaną przez nas zaproszone do udziału w przetargu - powiedział Dziąbek.

Wystawa poświęcona dziejom Górnego Śląska powstanie w nowej, wybudowanej na terenie byłej kopalni "Katowice" siedzibie Muzeum Śląskiego. Będzie zajmowała ok. 1400 m kw. Zlokalizowana będzie na najniższym poziomie muzeum - 14 m pod ziemią.

Budowę nowej siedziby Muzeum Śląskiego realizowano od lipca 2011 roku. Wśród nowych obiektów znalazł się m.in. nowy gmach główny muzeum składający się z kondygnacji naziemnych i podziemnych. W kompleksie znajdują się również dawne obiekty pokopalniane, w tym m.in. dawny magazyn odzieżowy, dawna maszynownia, wieża wyciągowa szybu "Warszawa". Wartość projektu to ponad 324 mln zł, w tym 85 proc. to dofinansowanie ze środków unijnych. Pozostała część to wkład własny samorządu województwa śląskiego. Projekt uzyskał również dofinansowanie ze środków ministra kultury i dziedzictwa narodowego w wysokości 2,3 mln zł.

Nowa siedziba to kompleks liczący 25 tys. m kw. powierzchni użytkowej, z czego wystawy (w podziemnych kondygnacjach) zajmą ok. 6 tys. m kw. Pokazywanych tam będzie kilka stałych wystaw: galerie malarstwa polskiego, wystawy plastyki nieprofesjonalnej, śląskiej sztuki sakralnej, a także po raz pierwszy w historii placówki - stała wystawa historii Górnego Śląska.

Otwarcie placówki jest planowane na maj lub czerwiec 2015 roku.