Halloween a Dziady. Święta odbywają się w tym samym czasie. Co je różni?
W ostatnim dniu października odbywa się Halloween. To nieformalne święto, obchodzone początkowo w krajach anglosaskich, które z roku na rok zdobywa w Polsce coraz większą popularność. Dawni Słowianie na przełomie miesięcy obchodzili jednak własne święto - Dziady. Co różni te dwie tradycje?
30.10.2023 11:00
Koniec października to czas, który od wielu lat kojarzony jest z Halloween. Chociaż wiele osób jest przeciwnych jego obchodom, tradycja z roku na rok zyskuje coraz większą popularność. Halloween jest również kojarzone ze słowiańskimi Dziadami. Czy te dwa święta można ze sobą porównywać?
Halloween. Historia. Korzenie sięgają celtyckich wierzeń
Tradycje halloweenowe znane obecnie wywodzą się ze Stanów Zjednoczonych. Za oceanem popularne święto w formie podobnej do współczesnej, obchodzono już w latach 20. XX wieku. Geneza święta jest jednak znacznie starsza i sięga celtyckich wierzeń oraz święta Samhain obchodzonego w czasie jesieni.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Ówczesne ludy celtyckie wierzyły, że w czasie Samhain granica pomiędzy światem żywych i umarłych zaciera się, a duchy powracają na ziemię. W czasie obchodów święta przebierano się w brudne i podarte ubrania, palono również ogniska - wszystko celem przepędzenia złych duchów. Druidzi, czyli celtyccy kapłani zakładali natomiast maski wykonane z brukwi lub rzodkwi oraz przebierali się w czarne stroje. Według badaczy to właśnie stąd ma wywodzić się tradycja przebierania się na Halloween.
Zobacz także
Dziady to słowiańskie święto zmarłych. Czym różni się od Halloween?
Ludy słowiańskie kilka razy do roku obchodziły natomiast Dziady. Jednym z terminów ich świętowania była noc z 31 października na 1 listopada. Dziady - podobnie, jak Samhain, przodek Halloween - były świętem, w czasie którego duchy zmarłych miały powracać na ziemię. W przeciwieństwie do ludów celtyckich, Słowianie w czasie święta zmarłych nie obawiali się złych duchów. Dbali natomiast o dusze zmarłych przodków - goszcząc ich, karmiąc i pojąc.
Z tego względu w czasie Dziadów odbywały się nocne uczty, których charakterystycznym elementem było rozrzucanie części potraw na podłogę, lub grób zmarłego. To właśnie ta część posiłków i napojów miała posilać dusze przodków. Inną tradycją Dziadów było palenie ognisk - w zależności od regionu miały one ogrzewać dusze lub wskazywać im drogę do bliskich. Dziady obecnie są traktowane jako tradycja, obchodzona w niektórych regionach wschodniej Polski, Ukrainie na Białorusi oraz w części Rosji.