Fundacja Helsińska oskarża CBA ws. podsłuchów
Helsińska Fundacja Praw Człowieka złoży skargę na decyzję Centralnego Biura Antykorupcyjnego dotyczącą odmowy ujawnienia statystyk na temat stosowanych podsłuchów. Skarga wpłynie do sądu administracyjnego do środy - poinformował Adam Bodnar z HFPC.
Bodnar powiedział, iż - zdaniem fundacji - CBA "wyprowadza z pojęcia tajemnicy państwowej zbyt daleko idące wnioski". - Same dane statystyczne powinny być jawne, inaczej w ogóle trudno mówić o skali zjawiska - zaznaczył.
W czerwcu, o czym informowała PAP, CBA i ABW odmówiły HFPC podania informacji publicznej na temat liczby i zakresu stosowania przez te instytucje kontroli operacyjnej, czyli podsłuchów, obserwacji czy kontroli korespondencji. "Informacje, o udostępnienie których zwraca się wnioskodawca, stanowią tajemnicę państwową" - podkreśliło wówczas CBA w odpowiedzi dla HFPC, dodając, że te informacje zawsze figurują w dorocznym sprawozdaniu szefa CBA dla sejmowej komisji ds. służb specjalnych, w której zasiadają przedstawiciele wszystkich klubów parlamentarnych.
Bodnar wyjaśnił w poniedziałek, że "pierwsza składana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarga dotyczy CBA, ponieważ w przypadku ABW nie zakończyła się jeszcze formalnie korespondencja fundacji z Agencją".
Poinformował też, iż fundacja cały czas czeka na odpowiedź z warszawskiego sądu okręgowego. HFPC poprosiła sąd, który rozpatruje wnioski ABW i CBA, o podanie liczby postanowień o zarządzeniu kontroli operacyjnej oraz postanowień o odmowie zarządzenia takiej kontroli. "Najprawdopodobniej do sądu okręgowego wyślemy jeszcze jedno pismo z ponownym zapytaniem" - zaznaczył Bodnar.
W 2008 r. doszło do tajnego wystąpienia w Sejmie ówczesnego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ćwiąkalskiego dotyczącego podsłuchów. Jak ujawniła wtedy "Rzeczpospolita", podał on, że w 2007 r. o 18% wzrosła liczba wniosków policji o kontrolę operacyjną (m.in. podsłuchy - PAP), a o 25% wzrosła liczba takich działań policji w trybie niecierpiącym zwłoki, co potem akceptowały sądy. Prokuratorzy odmówili zgody wobec 2% ogółu wniosków policji, a sądy - 0,5%.
Ćwiąkalski zastrzegł, że danych co do czynności operacyjno-rozpoznawczych innych służb niż policja nie może przedstawić nawet na tajnych obradach Sejmu, bo wymaga to "specjalnej decyzji" szefów ABW, CBA i innych służb. W kwietniu 2007 r. ówczesny minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro ujawnił tylko, że w 2006 r. policja złożyła o 4,6% mniej wniosków o podsłuchy w porównaniu z 2005 r., a ABW - o 5,3% mniej.
Dziewięć służb specjalnych może dziś stosować podsłuchy i inne tzw. środki operacyjne: podgląd, tajną obserwację, przeglądanie listów, itp. Można je stosować tylko za zgodą sądu dla wykrycia wymienionych w odpowiednich ustawach ściśle określonych najgroźniejszych przestępstw oraz tylko gdy inne środki zawiodą. Służby uprawnione do tych działań to: policja, Żandarmeria Wojskowa, Straż Graniczna, Biuro Ochrony Rządu, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Służba Wywiadu Wojskowego, Centralne Biuro Antykorupcyjne.