Elektromobilność – skuteczna walka z zanieczyszczeniem i hałasem

Pod tym hasłem kryje się taki sposób gospodarowania dostępnymi zasobami, w którym zaspokojenie potrzeb obecnego pokolenia nie zmniejszy szans zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń. Polska również ma w tym swój udział.

Elektromobilność – światowy megatrend

Paliwa ropopochodne, przez dziesięciolecia będące podstawą między innymi transportu, nie są surowcami odnawialnymi. Korzystamy z ograniczonych zasobów, które mogą wyczerpać się jeszcze za naszego życia. Głównym celem elektromobilności jest przede wszystkim uniezależnienie się w jak największym stopniu od paliw ropopochodnych. Przekłada się to bezpośrednio również na poprawę jakości powietrza.

Kraje Unii Europejskiej przeznaczają miliardy euro na rozwój elektromobilności, zarówno w sektorze prywatnym (dopłaty do aut elektrycznych, inwestycje w infrastrukturę, ale także dodatkowe koszty rejestracji aut z napędem spalinowym przekraczającym cele emisyjne) jak i publicznym – przez elektryfikację pojazdów komunikacji publicznej. Efektem wykorzystania funduszy unijnych z Programu Infrastruktura i Środowisko w Polsce ma być:

• 200 km linii tramwajowych i metra, 
• ponad 400 szt. taboru tramwajowego, trolejbusowego i metra,
• prawie 700 szt. autobusów, w tym 479 to autobusy o napędzie nisko- lub zeroemisyjnym (elektrycznych, hybrydowych i CNG).

Wedle danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego, flota autobusów miejskich w Polsce jest piąta co do wielkości w Europie, a blisko 90% mieszkańców naszego kraju korzysta z transportu zbiorowego przynajmniej kilka razy w miesiącu. Dzięki pracy i działaniom administracji lokalnej i centralnej, wspieranej środkami Funduszy Europejskich, udział autobusów elektrycznych rośnie, a kolejne umowy na dostawę zeroemisyjnych pojazdów (z dofinansowaniem m.in. z Programu Infrastruktura i Środowisko) będą realizowane w najbliższych latach. Według prognoz PIE, do 2025 roku Polska będzie posiadaczem trzeciej co do wielkości floty autobusów elektrycznych w Europie, zaraz za Francją i Wielką Brytanią.

To się dzieje

Jednym z miast, które ma największy udział autobusów elektrycznych w całym taborze transportu miejskiego jest Kraków. Nie bez przyczyny. Z racji położenia geograficznego i ukształtowania terenu, miasto jest silnie narażone na zalegające zanieczyszczenia powietrza. W walce o czyste powietrze i zmniejszenie zanieczyszczeń, od czerwca kolejne 50 nowych autobusów zeroemisyjnych wyjechało na trasy w dawnej stolicy. W sumie flota krakowska liczyć będzie 80 autobusów elektrycznych (z ogółu ok. 620 pojazdów). Nowoczesne przegubowce pojawią się w rejonach miasta, w których zdarzają się największe przekroczenia norm zanieczyszczeń powietrza.

- wszystkie nowe autobusy elektryczne będą kursować na liniach, których trasa przebiega przez Aleje Trzech Wieszczów (...) Zdecydowały o tym także analizy, które potwierdziły, że pojazdy wybrane do obsługi tych tras są optymalne ze względu na pojemność i liczbę podróżujących tam pasażerów – wyjaśnia Marek Gancarczyk, rzecznik prasowy MPK S.A. w Krakowie - Obejmowały one dokładne pomiary liczby pasażerów korzystających z przejazdów na liniach nr 144, 173, 179 i 503. Badania uwzględniały także to, jak wielu pasażerów przemieszczało się na tych trasach w godzinach szczytu oraz maksymalną liczbę osób, które w ciągu dnia podróżowały jedną z tych linii – dodaje.

Każdy z autobusów wyposażonych w monitoring, klimatyzację i system informacji pasażerskiej, a także udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami, będzie mógł pomieścić do 141 osób. Inwestycja poza zakupem nowych pojazdów obejmuje również 50 urządzeń ładujących plug-in. Jej koszt to 165 mln zł, z czego aż 109 mln zł pochodzi ze środków unijnych z Programu Infrastruktura i Środowisko.

Więcej informacji o nowych autobusach i korzyściach, które niosą dla Krakowa w filmie „Wjeżdżamy na zielonym”

Rzecznik krakowskiego MPK pytany o kolejne działania i inwestycje w ekologiczny, elektryczny transport zbiorowy potwierdza:

MPK S.A. w styczniu 2021 roku złożyło wniosek do programu Zielony Transport Publiczny o dofinansowanie zakupu kolejnych 40 przegubowych autobusów elektrycznych. Jeżeli zostanie on pozytywnie oceniony to już wkrótce bezemisyjne pojazdy będą stanowić w Krakowie ok. 20 proc. floty. MPK S.A. ma również w swoich planach zakup autobusów zasilanych wodorem.

Elektromobilność w Krakowie rozwija się wielotorowo. Dzięki europejskim pieniądzom z Programu Infrastruktura i Środowisko do końca czerwca na ulice Krakowa wyjedzie również 50 elektrycznych tramwajów, dwa z nich mogą się poruszać się bez zasilania z trakcji na dystansie ponad 3 km.

Korzyści proste do policzenia

Przechodzenie komunikacji publicznej w kierunku elektromobilności i pojazdów zeroemisyjnych jest skutecznym sposobem walki ze smogiem i zanieczyszczeniami. Dodatkową zaletą jest znacząca redukcja hałasu i drgań powodowanych przez pojazdy spalinowe.

I chociaż ceny pojazdów elektrycznych są znacznie wyższe niż pojazdów spalinowych, to jednak koszty ich eksploatacji są zdecydowanie mniejsze niż w przypadku transportu tradycyjnego. Elektrobusy wymagają̨ jedynie tzw. inwestycji punktowych (chodzi o budowę infrastruktury do ich ładowania). Dostępne na rynku różne konfiguracje autobusów elektrycznych pozwalają na kształtowanie tej infrastruktury w zależności od lokalnych potrzeb. Przy odpowiednio dobranych bateriach i parametrach trasy przewoźnicy mogą̨ ograniczyć się zatem włącznie do budowy np. ładowarek na terenie zajezdni.

Jak wynika z danych PIE, jedną z przeszkód rozwoju elektromobilności transportu zbiorowego w Polsce są koszty zakupu autobusów elektrycznych. Mało który samorząd może pozwolić sobie na tak kosztowne inwestycje samodzielnie, stąd kluczowa rola wsparcia finansowego ze środków UE. A najlepszym tego przykładem jest modernizacja transportu zbiorowego w Krakowie, finansowana z Programu Infrastruktura i Środowisko. Cytując raport Jak wspierać elektromobilność wydany przez PIE: „Rachunek ekonomiczny zakładający dofinansowanie do zakupu oraz tańsze użytkowanie autobusów elektrycznych może przekonać samorządy i mieszkańców do inwestycji w te środki transportu.”.