Donald Tusk: główny cel Partnerstwa Wschodniego - wypełniony, ale są nowe wyzwania
Główny cel Partnerstwa Wschodniego - zbliżania wschodnich sąsiadów UE do Wspólnoty - został w dużej mierze wypełniony, ale przed Europą są nowe wyzwanie związane z sytuacją na Ukrainie, w Gruzji i Mołdawii - powiedział premier Donald Tusk.
O Partnerstwo Wschodnie Tusk był pytany na piątkowym briefingu w sejmie. Szef rządu przypomniał, że Partnerstwo Wschodnie powstawało jako "wielki projekt geopolityczny" zbliżania do Unii Europejskiej państw nim objętych, a co do niektórych z tych krajów - "z nadzieją i perspektywą na postępującą integrację". - To ogólne zadanie zostało w dużej mierze wypełnione chociaż jest rzeczą oczywistą, że kontekst zmienił się w sposób dramatyczny - ocenił premier.
Zwrócił przy tym uwagę, że jeśli celem Partnerstwa Wschodniego było zbudowanie standardów europejskich w krajach na wschód od Polski, a efektem końcowym miało być podpisanie z nimi umów stowarzyszeniowych, to umowa taka została podpisana z Ukrainą, a wkrótce podpiszą je też Mołdawia i Gruzja.
- Ten najtrudniejszy etap jest więc za nami, ale równocześnie (...) Europa musi sobie odpowiedzieć, co robić z tym nowym, bardzo dramatycznym wyzwaniem - ono polega na tym, że trzy państwa stowarzyszone z UE już lub za chwilę, to będą państwa, których część terytoriów jest de facto pod okupacją. Ukraina straciła Krym, Gruzja to problem Abchazji i Osetii, a Mołdawia - Naddniestrza. To rzeczywiście może wbudować w relacje europejsko-rosyjskie trwały element kryzysowy - ocenił premier.
- To jest bardzo poważny problem i to wymaga takiej wspólnej europejskiej refleksji. Na pewno przez wiele miesięcy w Europie będzie się dyskutować na temat jak pogodzić te dramatyczne zdarzenia z naszą intencją, aby Europy na wschód od nas było jak najwięcej - dodał Tusk.
Partnerstwo Wschodnie to program określający wymiar wschodni polityki Unii Europejskiej w ramach Europejskiej Polityki Sąsiedztwa. Projekt Partnerstwa został zapoczątkowany działaniami dyplomacji polskiej, wspieranymi przez Szwecję. Program zainaugurowano w Pradze w 2009 roku, podczas prezydencji czeskiej.
Partnerstwo Wschodnie zakłada zacieśnienie współpracy z Białorusią, Ukrainą, Mołdawią, Gruzją, Azerbejdżanem i Armenią. Przejawem realizacji projektu mają być preferencje handlowe, ułatwienia wizowe i programy pomocowe. W zamiarach polskiego rządu w dłuższej perspektywie Partnerstwo Wschodnie ma przygotować objęte nim państwa do akcesji. Inicjatywa spotkała się z poparciem przewodniczącego Komisji Europejskiej oraz przywódców pozostałych państw Unii.
Na ubiegłorocznym, listopadowym szczycie PW w Wilnie umowę stowarzyszeniową z UE parafowały: Gruzja i Mołdawia. W marcu tego roku polityczną część umowy stowarzyszeniowej z Unią podpisała Ukraina.