Dlaczego pory roku wpływają na nasz nastrój?
Działanie transportera serotoniny, neuroprzekaźnika kontrolującego nasz nastrój, różni się w
zależności od pory roku, a konkretnie długości nasłonecznienia - informują naukowcy z Kanady na łamach pisma "Archives of General Psychiatry". Różnice te mogą tłumaczyć sezonowe nawroty choroby afektywnej oraz zmian nastroju.
To dość powszechne zjawisko - ludzie czują się szczęśliwsi i bardziej naładowani energią w jasne, słoneczne dni, z kolei podczas miesięcy zimowych kiedy jest raczej ciemno wiele osób odczuwa obniżenie nastroju - przekonują autorzy badań. Przyjmuje się, że takie zmiany nastroju są związane ze zmianami poziomu serotoniny w mózgu.
Serotonina jest zaangażowana w kontrolowanie pobierania pokarmu, łączenia się w pary, równowagi energetycznej i snu. Transporter serotoniny to białko które ją wyłapuje i wiąże z przestrzeni pomiędzy neuronami. Jest bardzo istotny dla prawidłowej regulacji intensywności i zasięgu sygnału przekazywanego przez serotoninę.
Nicole Praschak-Rieder, i Matthaeus Willeit z Centre for Addiction and Mental Health and the University of Toronto, wraz z kolegami zbadali 88 zdrowych osób (średnia wieku wynosiła 33 lata). Uczestnikom wykonano tomografię mózgu w celu określenia wydajności wiązania serotoniny z transporterem oraz jego ilości w mózgu. Im większa wydajność wiązania serotoniny przez transporter, tym mniej tego neuroprzekaźnika krąży w mózgu.
W celu przeprowadzenia analizy zależności badanych parametrów od pory roku, uzyskane obrazy podzielono zgodnie z porami roku, w których je wykonano (na jesienne i zimowe oraz wiosenne i letnie).
Naukowcy odkryli, że zdolność transportera do wiązania serotoniny jest zdecydowanie wyższa w całym mózgu na jesieni i w zimie, w porównaniu do wiosny i lata. Ponadto badacze zaobserwowali po zestawieniu swoich wyników z danymi na temat pogody, że im krótsze nasłonecznienie danego dnia, tym wyższe wartości wiązania transportera do serotoniny.
Na skutek takiej sytuacji zimą poziom serotoniny jest obniżony, co negatywnie wpływa na nasz nastrój. Wyższe wartości wiązania transportera jesienią i zimą tłumaczą objawy charakterystyczne dla obniżenia poziomu serotoniny takie jak bark energii, zmęczenie, objadanie się i większą senność w miesiącach zimowych - tłumaczą autorzy badań.
Nasze odkrycie ma istotne znaczenie dla zrozumienia sezonowych zmian nastroju u osób zdrowych, podatności na sezonową chorobę afektywną oraz związku wystawienia na światło słoneczne z nastrojem - podsumowują naukowcy.