Dawców organów wciąż za mało
40 tysięcy osób czeka w Unii Europejskiej na
przeszczep jakiegoś narządu. Codziennie dziesięciu pacjentów, nie
doczekawszy się dawcy, umiera - alarmuje Komisja Europejska, która
zastanawia się, jak na poziomie unijnym zaradzić brakowi dawców, a
także handlowi organami do przeszczepów.
Komisja Europejska opublikowała zestawienie liczby dawców (chodzi zarówno o osoby, które podpisały odpowiednie oświadczenie na wypadek swej śmierci oraz zmarłych, zgłoszonych po śmierci przez rodziny) w poszczególnych krajach.
W Polsce w roku 2004 było mniej niż 15 dawców na milion mieszkańców, w Hiszpanii - 35, Belgii i Irlandii - 22, Czechach, Włoszech i Finlandii - ponad 20. W Grecji - 6, zaś w Bułgarii i Rumunii - średnio mniej niż jeden.
Komisja Europejska nie przesądza, z czego wynikają różnice, wskazując jednocześnie na różnice prawne i kulturowe. W Wielkiej Brytanii 42 proc. rodzin nie zgadza się, by ze zwłok ich bliskich pobrać organy do przeszczepu; w Portugalii odsetek odmów nie przekracza 6 proc.
W UE śmiertelność wśród osób czekających na przeszczep serca, wątroby i płuc sięga 15-30%.
Dawców nerek było w Polsce w 2004 r. średnio 0,6 na milion mieszkańców, podczas gdy w Słowenii - 27,5, na Cyprze - 41, w Holandii i Szwecji ponad 15.
Zdaniem Komisji Europejskiej, między krajami członkowskimi istnieją zbyt duże różnice przepisów regulujących pobieranie organów i przeszczepy, zaś wymiana organów jest minimalna. Dlatego potrzebna jest wspólna strategia.
KE proponuje trzy scenariusze: od kontynuowania obecnej nieskoordynowanej współpracy w ramach odrębnych projektów, przez określenie wspólnych norm i zasad walki z handlem organami oraz stworzenie unijnych rejestrów, po unijną dyrektywę, która określi standardy pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów.
Michał Kot