Czesi chcą udostępnić niemal wszystkie archiwa StB

W Czechach mają zostać udostępnione niemal wszystkie archiwa dawnej komunistycznej służby bezpieczeństwa (StB) - zdecydował Senat nowelizując ustawę o udostępnieniu teczek dawnej bezpieki StB. Nowelizacja musi zostać jeszcze potwierdzona przez Izbę Poselską oraz ponownie przez Senat, po czym podpisana przez prezydenta.

Zdaniem obserwatorów czeskiej sceny politycznej, scenariusz taki jest bardzo prawdopodobny i w związku z tym udostępnienia prawie wszystkich zasobów archiwalnych służby bezpieczeństwa komunistycznej Czechosłowacji można spodziewać się już wiosną przyszłego roku.

Archiwa StB zostały już częściowo udostępnione w roku 1996, ale do około 60 tysięcy teczek mogli uzyskać dostęp jedynie ci, których one dotyczyły. Możliwość zapoznania się z kilkuset tysiącami teczek dawnej służby bezpieczeństwa mieli jedynie pracownicy Urzędu Badania i Dokumentacji Zbrodni Komunizmu.

Publicznie dostępne były w Czechach jedynie tzw. spisy Cibulki, tj. opublikowane w roku 1992 przez niezależnego dziennikarza Petra Cibulkę listy wszystkich dawnych agentów StB, które jednak nigdy nie zostały oficjalnie potwierdzone. Nikt nigdy również nie zaprzeczył jednak ich prawdziwości.

Zgodnie z przyjętą przez czeski Senat nowelizacją ustawy o udostępnianiu zasobów archiwalnych dawnej StB, będzie mógł zapoznać się nimi każdy Czech i obcokrajowiec w wieku powyżej 18 lat.

Publicznie dostępne stać się mają niemal wszystkie archiwa służby bezpieczeństwa oraz służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych, jakimi ona kierowała, np. kontrwywiadu wojskowego. Udostępnione mają zostać także różne analizy i informacje, jakie StB przygotowała dla najwyższych funkcjonariuszy państwowych i partyjnych dawnej Czechosłowacji oraz archiwa Komunistycznej Partii Czechosłowacji (KPCz) z lat 1948-1989 - od przejęcia władzy przez komunistów w Czechosłowacji po czas "aksamitnej rewolucji" i obalenie systemu komunistycznego.

Teczki, jakie StB prowadziła w sprawie poszczególnych osób i które zawierają bardzo często informacje nader osobiste, nadal mają być dostępne jedynie dla zainteresowanych osób. Tylko one będą mogły dać zgodę na ich udostępnienie osobom trzecim. Nadal pozostaną tajne te informacje archiwalne, których opublikowanie mogłoby stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa albo dla niektórych osób (np. czeskich agentów działających zagranicą).

Znowelizowana ustawa przewiduje utworzenie specjalnej komisji senackiej, która, w przypadkach spornych, miałaby podejmować decyzje o odtajnieniu niektórych danych archiwalnych.(aka)

Wybrane dla Ciebie
Jest kara dla Jarosława Kaczyńskiego. Chodziło o dwie sytuacje
Jest kara dla Jarosława Kaczyńskiego. Chodziło o dwie sytuacje
Franciszek zostawił pieniądze? Zakonnica ujawniła, na co je przeznaczył
Franciszek zostawił pieniądze? Zakonnica ujawniła, na co je przeznaczył
Jest wyrok dla lekarza za sprzedaż ketaminy Matthew Perry'emu
Jest wyrok dla lekarza za sprzedaż ketaminy Matthew Perry'emu
Podrzucony dzik z ASF w Polsce. "Nie wykluczamy sabotażu"
Podrzucony dzik z ASF w Polsce. "Nie wykluczamy sabotażu"
Zmarł legendarny gitarzysta Steve Cropper
Zmarł legendarny gitarzysta Steve Cropper
Trump zapowiada uderzenia przeciwko przemytnikom na lądzie
Trump zapowiada uderzenia przeciwko przemytnikom na lądzie
Ujawniono zdjęcia i nagrania z prywatnej wyspy Jeffreya Epsteina
Ujawniono zdjęcia i nagrania z prywatnej wyspy Jeffreya Epsteina
Trump ocenia spotkanie w Moskwie. Padło, czego chce Putin
Trump ocenia spotkanie w Moskwie. Padło, czego chce Putin
Zełenski po rozmowach delegacji USA w Moskwie. "Realna szansa"
Zełenski po rozmowach delegacji USA w Moskwie. "Realna szansa"
Senator USA: Nie oddamy Rosji 19 tys. ukraińskich dzieci
Senator USA: Nie oddamy Rosji 19 tys. ukraińskich dzieci
Eksplozja na Morzu Czarnym. Rumuni zniszczyli drona Sea Baby
Eksplozja na Morzu Czarnym. Rumuni zniszczyli drona Sea Baby
Wyniki Lotto 03.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 03.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto