Norweska organizacja zajmująca się obroną praw człowieka przyznała swą doroczną nagrodę Jusupowej za działalność "jako rzecznika zapomnianych ofiar wojny w Czeczenii".
Jusupowa kierowała w Groznym biurem "Memoriału", jednej z nielicznych organizacji, które nadal są aktywne w Czeczenii. Występowała jako adwokat w procesach przed federalnymi sądami rosyjskimi w Czeczenii.
"Fakty udokumentowane przez panią Jusupową i jej współpracowników są szokujące" - napisano w uzasadnieniu nagrody. Jak głosi dalej komunikat, świadczą one o odpowiedzialności rosyjskich wojsk i lokalnych służb bezpieczeństwa za łamanie praw człowieka i prześladowanie ludności cywilnej w Czeczenii.
Nagroda przyznana Jusupowej ma zwrócić ponownie uwagę świata na Czeczenię. W 1995 roku nagrodę Rafto otrzymał rosyjski Komitet Matek Żołnierzy, który opowiada się za pokojowym zakończeniem konfliktu w Czeczenii. "Przyznanie dziesięć lat później pani Jusupowej tej nagrody przypomina, że konflikt wciąż pozostaje nierozwiązany, a nadzieje na jego uregulowanie na drodze negocjacji wydają się słabsze niż kiedykolwiek" - mówi oświadczenie fundacji Rafto.
Jusupowa odbierze nagrodę w wysokości 50 tys. koron (blisko 7 tys. dolarów) w norweskim Bergen 6 listopada. Tegoroczny laureat Pokojowej Nagrody Nobla zostanie ogłoszony 6 października.
Wśród laureatów nagrody Rafto znalazło się czterech późniejszych noblistów. Aung San Suu Kyi z Birmy otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla w 1991 roku, Jose Ramos-Horta z Timoru Wschodniego w 1996 roku, Kim De-Dzung z Korei Południowej w 2000 roku, a Szirin Ebadi z Iranu w 2003 roku.
Thorolf Rafto (1922-1986) był naukowcem zaangażowanym w obronę praw człowieka w komunistycznej Europie Wschodniej. Nagrodę jego imienia ustanowiono w 1986 roku.