Co ujawnić z akt Układu Warszawskiego
Specjalny zespół Ministerstwa Obrony Narodowej przygotował raport dotyczący odtajnienia części dokumentów Układu Warszawskiego. Raport zawiera rekomendacje dla szefa resortu obrony, które z nich mogą być ujawnione opnii publicznej. Poinformował o tym rzecznik MON Piotr Paszkowski.
Raport trafił już na biurko ministra obrony narodowej Radosława Sikorskiego, który jeszcze w poniedziałek ma sie zapoznać z tym liczącym ponad 140 stron dokumentem.
Nie wiadomo, kiedy poznamy decyzję ministra w tej sprawie.
Specjalny zespół składa się z wojskowych oraz pracowników Instytutu Pamięci Narodowej.
Akta Układu liczą ok. 1700 tzw. jednostek archiwalnych. Są tam m.in. tajny statut Układu, protokoły ze spotkań jego kierownictwa oraz dokumentacja inwazji na Czechosłowację w 1968 r.
To, że akta zostaną odtajnione "prawie wszystkie", minister Sikorski ogłosił pod koniec listopada 2005 r.
W 1991 r. państwa członkowskie Układu zawarły porozumienie, które nie pozwala im na szerokie udostępnianie tych akt. Minister Sikorski uważa jednak, że nie ma ono mocy wiążącej dla Polski. Prawnicy MON uznali, iż to porozumienie nie zostało ratyfikowane przez Polskę, a zatem prawo krajowe ma przed nim pierwszeństwo.
Układ Warszawski był związkiem wojskowym komunistycznych państw Europy Środkowej i Wschodniej (oprócz Jugosławii), zawartym 14 maja 1955 r. w stolicy Polski. Członkowie Układu mieli bronić się nawzajem w przypadku ataku na jednego z nich. Głównym przeciwnikiem było NATO.
Po przemianach lat 1989-1990 państwa członkowskie postanowiły, że stacjonujące w krajach Układu wojska radzieckie powinny opuścić ich terytoria. 25 lutego 1991 r. w Budapeszcie podpisano umowę o zaprzestaniu współpracy wojskowej w ramach Układu, a 1 lipca 1991 r. w Pradze rozwiązano struktury polityczne, co oznaczało ostateczną likwidację Układu Warszawskiego.
