Co nam przyniesie nowela PIT?

1. * Zamrożone progi; zwaloryzowane koszty uzyskania przychodu*

W przyszłym roku, podobnie jak w tym, 19% podatku PIT zapłacą ci podatnicy, których roczny dochód nie przekroczy 37.024 zł (pierwszy próg podatkowy).

Ci, którzy zarobili więcej niż 37.024 zł, ale nie więcej niż 74.048 zł, czyli znajdą się w drugim progu podatkowym, zapłacą 30% od nadwyżki ponad pierwszy próg podatkowy, a ci, którzy zarobili ponad 74.048 zł, zapłacą od nadwyżki ponad drugi próg podatkowy 40% podatku.

Mimo zamrożenia progów nowelizacja zakłada, że w 2002 r. koszty uzyskania przychodu zwiększą się do 0,26%, a w 2003 r. 0,27% z obecnych 0,25% kwoty pierwszego progu podatkowego.

Co roku waloryzowana ma też być kwota wolna od podatku. W tym roku wolne od podatku są dochody nie przekraczające 2.596 zł, w 2002 r. kwota ta ma być zwiększona do 2.727,16 zł.

Zmienić ma się także sposób waloryzowania kwoty wolnej od podatku. Dotychczas była ona co roku podnoszona o wskaźnik przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, uzyskanego w okresie trzech pierwszych kwartałów roku poprzedzającego rok podatkowy.

Zgodnie z nowelą, że kwota wolna od podatku, a od 2004 roku także progi podatkowe, będą waloryzowane o wskaźnik inflacji za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.

1. Nowa ulga mieszkaniowa ze starym limitem

Nowelizacja zakłada likwidację wszystkich ulg budowlano mieszkaniowych (z wyjątkiem remontowej) oraz wprowadzenie w zamian ulgi polegającej na odpisywaniu od dochodu odsetek od wszelkich kredytów zaciąganych przez podatnika na budowę lub zakup własnego domu lub mieszkania.

Od dochodu będzie można odliczyć tylko odsetki od części kredytu nie przekraczającej równowartości 70 metrów kwadratowych mieszkania według średniej, ogólnopolskiej ceny, co w warunkach 2001 r. odpowiada 161 tys. zł. Kwota ta była dotychczas wykorzystywana do ustalenia limitu odliczeń wydatków poniesionych w ramach obecnej dużej ulgi budowlanej.

Odliczenie będzie dotyczyło tylko kredytów zaciągniętych po 1 stycznia 2002 r. oraz przeznaczonych na inwestycje mieszkaniowe zakończone nie wcześniej niż w przyszłym roku.

W ramach nowej ulgi nie będzie można odliczyć też odsetek od tej części kredytu, która sfinansuje zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu, pod budowę domu lub mieszkania.

W ramach nowej ulgi będzie można jednak odliczyć odsetki od kredytów wykorzystanych na przebudowę budynków niemieszkalnych, tak aby mogły one służyć celom mieszkalnym.

Z nowej ulgi będą mogli skorzystać jednak tylko ci podatnicy, którzy nie korzystali z dotychczasowych ulg budowlanych.

Odliczenia będzie można jednak dokonywać dopiero po zakończeniu inwestycji, na którą został zaciągnięty kredyt, a inwestycja ta musi zostać zakończona w ciągu 3 lat.

1. Giełda wolna od podatku

Mimo prób podnoszonych w czasie prac legislacyjnych w uchwalonej przez Sejm ustawie nie ma propozycji opodatkowania dochodów uzyskiwanych na giełdzie.

1. * Opodatkowanie dochodów z oszczędności*

Sejm odrzucił natomiast wszystkie poprawki zmierzające do nieopodatkowywania dochodów z oszczędności lub ograniczenia zakresu tego podatku. Ustawa zakłada wprowadzenie 20% zryczałtowanego podatku od dochodów uzyskiwanych z oszczędności. Podatek ten ma objąć przede wszystkim odsetki od kwot zgromadzonych w bankach, zarówno od lokat terminowych, jak i rachunków na każde żądanie (a vista).

Do ustawy wprowadzono także przepisy, które mają zabezpieczyć spodziewane z tego tytułu dochody budżetu, na wypadek gdyby banki chciały wprowadzić nowe produkty nie będące tradycyjnymi lokatami, aby uchronić swoich klientów przed nowym podatkiem.

Zgodnie z nowelizacją nowym podatkiem będą obłożone _ odsetki lub przychody od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony_, czyli głównie przez banki.

Takim samym podatkiem miałyby być objęte również odsetki i dyskonto od papierów emitowanych przez Skarb Państwa i obligacji komunalnych oraz dochody z udziału w funduszach kapitałowych, ale z wyłączeniem funduszy emerytalnych oraz tzw. trzeci filar emerytalny, czyli dochody ze składek inwestowanych w fundusze inwestycyjne z ubezpieczeniem na życie.

Zwolnione od podatku mają być zyski z obligacji nabytych przed opublikowaniem tej nowelizacji oraz odsetki od oszczędności zgromadzonych na podstawie umów na czas oznaczony, zawartych przed opublikowaniem nowelizacji.

Natomiast lokaty zawarte między opublikowaniem ustawy (co musi nastąpić do końca listopada) a 1 marca 2002 roku oraz dochody uzyskane w tym czasie z jednostek uczestnictwa w funduszach nie będą opodatkowane aż do końca lutego. Podatek będzie naliczany od zysków narosłych począwszy od marca.

Dochody z oszczędności nie będą wykazywane w rocznych rozliczeniach PIT, a podatek będzie odprowadzany bezpośrednio przez podmiot zarządzający oszczędnościami podatnika.

1. 2% zryczałtowanego podatku od kwot obrotu kapitałowego

Ustawa zakłada też wprowadzenie w latach 2002-2003 dwuprocentowego zryczałtowanego podatku od kwot obrotu kapitałowego przekazywanych za granicę przez polskich obywateli.

1. Maksymalny limit składki na ubezpieczenie zdrowotne, jaką można odliczyć od podatku

Nowela ustala również maksymalny limit składki na ubezpieczenie zdrowotne jaką można odliczyć od podatku w wysokości 7,75%. Oznacza to, że każde zwiększenie składki będzie w przyszłości obciążało dodatkowo dochód podatnika, a nie będzie jak dotąd zmniejszało dochodów budżetu państwa z tytułu podatku PIT.

1. * Zmniejszenie darowizny, którą można odpisać od dochodu (na cele naukowe, kulturalne, medyczne, charytatywne i religijne)*

Sejm zaakceptował też poprawkę, która zmniejsza do 10 z obecnych 15% wartość darowizny, jaką podatnik może odpisać od dochodu, jeżeli była to darowizna na cele naukowe, oświatowe, kulturalne lub związane z ochroną zdrowia. Poprawka ta zakłada też, że zmniejszeniu do 5% z obecnych 10% ulegnie możliwość odpisania od dochodu darowizny na cele kultu religijnego i na działalność charytatywno-opiekuńczą. (miz)