Bez podpisu nie ma pieniędzy
Aby uzyskać pomoc finansową niepełnosprawni
muszą złożyć swój podpis lub zostać ubezwłasnowolnieni. Tymczasem
wiele takich osób nie potrafi się podpisać na dokumentach, a ich
bliscy nie chcą występować do sądu o pozbawienie ich praw do
samostanowienia - alarmuje RPO.
Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Jerzy Świątkiewicz w udostępnionym piśmie do pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych Jolanty Banach powołuje się na napływające do biura listy opiekunów osób niepełnosprawnych.
Wielu niepełnosprawnych "nie potrafi podpisać się na dokumentach oraz zrozumieć ich treści. Wymaga jednocześnie wszechstronnej pomocy osób bliskich i wsparcia instytucjonalnego" - napisał Świątkiewicz.
Rodzice niepełnosprawnych nie chcą występować do sądu o ubezwłasnowolnienie dziecka. Skutkiem tego jest wstrzymanie pomocy (np. dofinansowania zakupu środków pomocniczych likwidacji barier architektonicznych) oraz udzielenia świadczeń zdrowotnych.
"Sytuacja jest nie tylko krzywdząca i upokarzająca dla osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Powstaje również wątpliwość co do zgodności z międzynarodowymi standardami" - napisał Świątkiewicz. Zgodnie z tymi standardami - jak sam zauważa - "wszystkie istoty ludzkie rodzą się wolne i równe w godności oraz prawach. Również Konstytucja RP nie pozostawia wątpliwości co do nienaruszalności przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka".
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego oraz orzecznictwa Sądu Najwyższego "podstawą ubezwłasnowolnienia może być jedynie dobro osoby, która ma być ubezwłasnowolniona - tak więc jego przesłanka nie może być wygoda urzędników, sprawy ekonomiczne czy nieumiejętność porozumienia się z daną osobą, szczególnie jeśli istnieją inne łagodniejsze formy wsparcia" - napisał RPO.
Ograniczanie praw osób niepełnosprawnych do samostanowienia i nadużywanie instytucji ubezwłasnowolnienia było krytykowane przez organizacje niepełnosprawnych.(iza)