Jak podaje na swojej stronie internetowej IPN, Instytut rozpoczął przygotowania do śledztwa w sprawie tzw. operacji polskiej NKWD z lat 1937-1938. Jak poinformował prok. Robert Osiński, wiele wskazuje na to, że śledztwo zostanie wszczęte.
Za przeprowadzenie przygotowawczego postępowania sprawdzającego odpowiedzialna jest Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie. Prok. Andrzej Pozorski - dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - zarządzeniem z 18 listopada 2016 r. przekazał tej jednostce stosowne materiały dotyczące sprawy.
Celem śledztwa będzie ustalenie sprawców, okoliczności dokonanej zbrodni a także oddanie hołdu pomordowanym Polakom i ich rodzinom.
Operację polską NKWD rozpoczął Rozkaz Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych ZSRR nr 00485 wydany 11 sierpnia 1937 r. przez ówczesnego Ludowego Komisarza NKWD Nikołaja Jeżowa. Prowadzona do 1938 r. akcja obejmowała prześladowania Polaków mieszkających na obszarze ZSRR z przyczyn politycznych i narodowościowych. Przedsięwzięte działania obejmowały m.in. bezprawne pozbawienia wolności, zabójstwa i przymusowe przesiedlenia, w tym do Kazachstanu i na Syberię.
Prześladowania dotknęły przede wszystkim polskie elity: działaczy społecznych, nauczycieli, urzędników, księży, bogatych rolników, leśników i rzemieślników oraz ich rodziny. NKWD aresztowała a potem skazała 139 835 Polaków, w tym 111 091 na śmierć.
(oprac. Robert Jurszo)
