Archiwum Andrieja Tarkowskiego sprzedane za 2,4 mln dolarów
Prywatne archiwum wybitnego rosyjskiego reżysera Andrieja Tarkowskiego (1932-86) sprzedano na aukcji Sotheby's za 2,4 mln USD (1,5 mln funtów) z piętnastokrotnym przebiciem w stosunku do ceny wywoławczej (80-100 tys. funtów).
Nabywcą są władze regionu Iwanowo (na północny wschód od Moskwy), skąd pochodził reżyser. Intencją nabywców jest zachowanie archiwum reżysera w miejscowym muzeum, gdzie będzie wystawione na widok publiczny.
Zmarły na emigracji w Paryżu Tarkowski uważany jest za "poetę kina", najwybitniejszego reżysera rosyjskiego od czasów Siergieja Eisensteina. Ingmar Bergman powiedział o nim, że "stworzył nowy język filmu". Jego filmy, zwykle intelektualnie stymulujące, długie, których akcja rozwija się wolno, sytuują się na czele różnych rankingów.
205 minutowy "Andriej Rublow" uznany został przez "Guardiana" za najlepszy film artystyczny w historii kinematografii. Film nagrodzony na międzynarodowych festiwalach stał się przyczyną trudności reżysera z cenzurą. Przez wiele lat nie wolno go było w ogóle pokazywać, a później tylko wybranej, klubowej publiczności.
W ostatnim rankingu British Film Institute przeprowadzanym raz na 10 lat, trzy filmy Tarkowskiego znalazły się w pierwszej trzydziestce ("Zwierciadło" na miejscu 19., "Andriej Rublow" - 26., zaś "Stalker" na 29.). W równoległym rankingu BFI, w którym najlepsze filmy typowało 358 reżyserów "Zwierciadło" znalazło się na miejscu 9.
Archiwum reżysera obejmuje lata 1967-86 i daje wgląd w jego artystyczne koncepcje, życie prywatne i dylematy artysty, spychanego na margines przez cenzurę i monopol państwa w oficjalnym życiu kulturalnym.
Na archiwum składają się m. in. fotografie, kilka tysięcy zapisków, w tym liczne dokonywane na gorąco, w trakcie prac nad filmem, nagrania i listy, w tym projekt listu do Leonida Breżniewa. Tarkowski zwraca się do sekretarza generalnego KPZR o to, by władze zdjęły zakaz pokazywania jego filmów i umożliwiły mu swobodę pracy twórczej w ZSRR.
- Twarda i długa licytacja jest świadectwem międzynarodowej rangi archiwum. To ważna aukcja z punktu widzenia historii światowego kina. Nigdy dotychczas na aukcji nie pojawiło się nic równie ważnego, dającego wgląd w twórczość reżysera i nie zanosi się na to, by mogło pojawić się po raz drugi - skomentował wynik aukcji dyrektor działu książek i manuskryptów Sotheby's Stephen Roe.
Archiwum wystawiła na sprzedaż Olga Surkowa, uczennica Tarkowskiego, sekretarka i przyjaciółka, autorka książki "Rzeźbiąc w Czasie", w której reżyser wykładał swoje teorie.
Tarkowski nakręcił siedem filmów fabularnych. Obok "Andreja Rublowa" i "Zwierciadła", najbardziej znane to "Solaris" według książki Stanisława Lema, "Nostalgia", "Stalker" i "Ofiarowanie".
