Annan walczy o zjednoczony Cypr
Toczące się w
Szwajcarii negocjacje w sprawie zjednoczenia Cypru przed
przyjęciem Republiki Cypru do UE wkroczyły w
decydującą fazę wraz z przekazaniem czterem delegacjom nowej
wersji planu pokojowego ONZ.
Sekretarz generalny ONZ Kofi Annan przekazał stronom negocjacji cypryjskich - Grekom i Turkom cypryjskim, przedstawicielom rządów w Atenach i Ankarze - zrewidowaną wersję planu zjednoczenia Cypru.
Przedstawiciel ONZ poinformował, że dokument liczący 9000 stron, zawierający istotne zmiany, został przekazany negocjatorom w czasie formalnej ceremonii w Buergenstock. Annan wezwał strony konfliktu, by do wtorkowego przedpołudnia dały odpowiedź na tę propozycję. Na podstawie odpowiedzi zostałaby opracowana do środy ostateczna wersja porozumienia.
W negocjacjach w Buergenstock uczestniczyli już w ubiegłym tygodniu ministrowie spraw zagranicznych Grecji i Turcji oraz przywódcy obu społeczności cypryjskich. Przybył tam już grecki premier Kostas Karamanlis, w poniedziałek oczekiwany jest szef rządu tureckiego Recep Tayyip Erdogan.
Kofi Annan przybył na miejsce w sobotę i ma pozostać w Buergenstock do środy w nadziei na zakończenie negocjacji, które dotychczas nie przyniosły żadnych istotnych postępów.
Wiele poprawek zostało wprowadzonych do planu Annana od momentu, kiedy został on przedstawiony stronom cypryjskim pod koniec 2002 r. Kwestie drażliwe to procent powierzchni wyspy, jaki będą kontrolować Turcy cypryjscy, a także liczba uchodźców spośród Greków cypryjskich, którzy będą mogli powrócić do północnej części Cypru, skąd zostali wypędzeni po inwazji armii tureckiej w 1974 r., oraz liczba kolonistów tureckich, którzy będą mogli pozostać na Cyprze.
Strony tureckie chcą ograniczyć możliwość współzamieszkiwania Greków i Turków cypryjskich, by nie dopuścić do zdominowania społeczności tureckiej (200 tys. ludzi) przez grecką (650 tys. ludzi). Ankara nalega więc, by UE zagwarantowała ograniczenie swobody osiedlania się na wyspie, co uwzględnia plan Annana. UE, do której Cypr zostanie włączony 1 maja br., gotowa jest zgodzić się na ograniczenie ustawodawstwa unijnego w kwestii swobody przemieszczania się osób i dóbr. Ale strony tureckie domagają się, by te ograniczenia były stałe, aby uniknąć zaskarżania ich do trybunałów europejskich.
Strony uzgodniły już, że gdyby nie osiągnięto kompromisu w kwestiach spornych, problemy te rozstrzygnie Annan, a jego plan zostanie poddany pod referendum, które odbyłoby się jednocześnie w obu częściach wyspy 20 kwietnia.