20 tys. euro zadośćuczynienia za zajętą działkę
Trybunał w Strasburgu przyznał 20 tys. euro zadośćuczynienia za działkę w Warszawie, znacjonalizowaną po wojnie na podstawie tzw. dekretu Bieruta.
O zwrot działki (bądź odszkodowanie) ubiegało się sześciu spadkobierców dawnych właścicieli. Działka o powierzchni 46 tys. m kw. została znacjonalizowana na podstawie dekretu Bieruta z 1945 roku. Dawni właściciele domagali się w 1961 roku odszkodowania.
Wówczas warszawska Rada Narodowa przyznała im odszkodowanie za część działki (23 tys. m kw.). W 1969 roku - dalsze odszkodowanie m.in. za dom. Władze miasta zdecydowały też, że decyzję w sprawie dalszego odszkodowania podejmą później.
W 1992 roku spadkobiercy dawnych właścicieli rozpoczęli procedury, zmierzające do odzyskania części działki. Sprawa trafiła do prezydenta Warszawy; została jednak umorzona. Spadkobiercy zwrócili się więc do wojewody, ten unieważnił decyzję i nakazał ponowne rozpatrzenie sprawy. Prezydent Warszawy uznał, że dawnym właścicielom odszkodowanie nie przysługuje.
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który nakazał jej ponowne rozpatrzenie. W 2007 roku prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz zaznaczyła, że część znacjonalizowanej po wojnie ziemi (11,4 tys. m) była terenem rolniczym, w związku z tym przysługuje odszkodowanie w wysokości 5 mln 782 tys. 335 zł dla czworga spadkobierców.
W sprawie pozostałej działki (13,2 tys. m kw.) decyzja miała zapaść w późniejszym terminie. W 2009 roku prezydent Warszawy zdecydowała, że za jej część przysługuje odszkodowanie w wysokości 6 mln 376 tys. 779 zł. W sprawie 1 tys. m kw. odłożono decyzję na później.
Dawni spadkobiercy sprawę do Strasburga skierowali jeszcze w 2005 roku - zanim dostali odszkodowanie. Wskazywali na przewlekłość postępowania i naruszenie prawa własności, gwarantowanego przez protokół do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Domagali się 5 mln 300 tys. zł odszkodowania za straty materialne i 200 tys. euro zadośćuczynienia za straty niematerialne. Trybunał uznał, że doszło do przewlekłości postępowania i naruszenia protokołu Konwencji. Zasądził na rzecz skarżących 20 tys. euro tytułem zadośćuczynienia od państwa polskiego. Poinformował o wyroku na swojej stronie internetowej.
Na mocy Dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy, zwanego powszechnie Dekretem Bieruta, który wszedł w życie z dniem 21 listopada 1945 roku, wszelkie grunty na obszarze miasta stołecznego Warszawy przeszły na własność gminy m. st. Warszawy. Dotyczyło to wszystkich gruntów położonych na terenach warszawskich, niezależnie od sposobu użytkowania, lokalizacji czy przeznaczenia nieruchomości. Od lat 90. wnioski dawnych właścicieli, domagających się zwrotu gruntów, które przeszły na własność miasta, bądź odszkodowania, są rozpatrywane ponownie.
