Życie z rzucania epitetami

To wydarzenie mało kto zauważył. Na początku listopada zakończył się proces, który Stefan Niesiołowski wytoczył Zbigniewowi Girzyńskiemu. Poseł PiS miał być sądzony za słowa wypowiedziane w telewizji: – Pan Niesiołowski w 2001 r. aspirował do bycia członkiem Prawa i Sprawiedliwości. Na szczęście władze mojej partii nie przyjęły go wówczas.

Wzgardzony przez PiS

Niesiołowski stwierdził, że przypisywanie mu chęci wstąpienia do partii, którą zwalcza dziś zaciekle, jest absolutnym kłamstwem. Gdy jesienią 2010 r. złożył pozew przeciw Girzyńskiemu, informowały o tym wszystkie media. Np. o tym, że poseł PiS uchyla się od przyjęcia pozwu. Wtedy – jak się zdawało – Niesiołowskiemu zależało na rozgłosie.

Odwrotnie niż później. Proces ograniczył się tylko do jednego posiedzenia sądu. Trwającego około 20 minut. Jako pierwszy głos zabrał prawnik Niesiołowskiego – skądinąd jego własny zięć. I zaproponował wycofanie pozwu, jeśli Girzyński przeprosi jego klienta.

– Odpowiedziałem, że nie było moją intencją obrażenie Niesiołowskiego, ale nie wycofałem się z tego, co powiedziałem. Dodałem, że jeżeli będę mówił o tym w przyszłości, to zawsze powołam się na źródło potwierdzające chęć wstąpienia Niesiołowskiego do PiS – mówi Girzyński. Mimo to adwokat powoda wstał i powiedział, że pozew jest wycofany. Niesiołowski nie odezwał się ani słowem.

Proces mógł przynieść Niesiołowskiemu przykre niespodzianki. Girzyński wezwał na świadków Jarosława Kaczyńskiego, Ludwika Dorna i Kazimierza M. Ujazdowskiego, bo to głównie oni w 2001 r. układali listy PiS. Sąd nie zdążył jednak nikogo przesłuchać.

– Ubolewam nad tym bardzo. Chciałem zeznać przed sądem, jakie były okoliczności niewpuszczenia tego pana na listy PiS, w czym odegrałem istotną rolę. Znalazłby się w nader trudnej sytuacji – mówi Dorn. – To proszę powiedzieć nam – nalegamy na Dorna. – Poza sądem tego nie powiem, bo byłoby to tylko słowo przeciw słowu. A przed sądem musiałbym powiedzieć, jakie informacje do mnie dotarły i nie byłaby to polityczna pyskówka, ale wywiązanie się z prawnego obowiązku – odpowiada były marszałek Sejmu. Dodaje tylko: – Niesiołowski wie, że my wiemy, o co wtedy chodziło. Stąd jego wściekłość.

Podobnie tajemniczy jest Ujazdowski: – Całe późniejsze zachowanie Niesiołowskiego jest reakcją na wydarzenia z 2001 r. – ucina.

Obaj potwierdzają słowa Girzyńskiego, że Niesiołowski aspirował do PiS. Skądinąd także w Platformie jest to wiedza powszechna: – Stefan chciał startować do Sejmu i był w tej sprawie na rozmowach z Jarosławem Kaczyńskim. Ponoć ten go potraktował w sposób wyjątkowo lekceważący i pogardliwy – opowiadał w swojej książce „Kulisy Platformy" Janusz Palikot. Były polityk PO podaje tam niezbyt precyzyjne informacje – np. pomylił rok wyborów, mówiąc o tych z roku 2005. Ale swoją książką, która wyszła w czasie procesu z Girzyńskim, zadał – mimo przyjacielskich stosunków, które obaj utrzymują – cios Niesiołowskiemu. Na sali sądowej adwokat posła PiS miał „Kulisy Platformy" pod ręką.

Lobbing i aferalne skłonności

Wróćmy do czasu układania PiS-owskich list. Według wersji korzystnej dla obecnego polityka PO Kaczyński bał się, że start znanego Niesiołowskiego zaszkodzi szansom wyborczym jego protegowanej Elżbiecie Węcławskiej. Ale z pewnością nie o tym chciał mówić w sądzie Dorn (dziś nie PiS, a Solidarna Polska).

Bo jest też wersja niekorzystna dla Niesiołowskiego. Dotyczy zachowań – eufemistycznie ujmując – nie do końca zgodnych ze standardami obowiązującymi polityków w kontaktach ze światem biznesu. Jej model light to opowieść o obiedzie, który Niesiołowski zjadł w sejmowej Hawełce w towarzystwie „dziwnych" biznesmenów:

– Interesy ich firm rzeczywiście nie były wzorcem przejrzystości, ale zarzut był rozdmuchany – mówi były członek Komitetu Politycznego PiS, dziś w konflikcie z Jarosławem Kaczyńskim.

Model hard wersji drugiej został zasygnalizowany kilka lat temu w sylwetce Niesiołowskiego, którą napisali Piotr Zaremba i Jerzy Jachowicz: „Był jednak i inny powód – plotki, które dotarły do Kaczyńskiego. Niesiołowski miał na początku 1998 r. lobbować na rzecz interesów prezesa firmy Banpol Krzysztofa Suskiego u ZChN-owskiego ministra łączności. Firma ta oskarżana przez media o aferalne skłonności (Suski oferował podobno dziennikarzowi »Rzeczpospolitej« łapówkę) oferowała swój sprzęt poczcie. Polityk, łakomy kąsek dla kogoś, kto chciał dotrzeć do ZChN-owskich urzędników, poznał Suskiego na bankiecie organizowanym przez dziennik »Życie«.

Według naszych informacji sprawa wyglądała następująco: w 2001 r. ta historia dotarła do Dorna, który dowiedział się o niej od dziennikarzy. Krążyła zresztą w wersjach znacznie ostrzejszych, gdzie lobbing był określany mocniejszym słowem. Kaczyński miał dowiedzieć się o tym od Dorna na posiedzeniu Komitetu Politycznego. Zażądał sprawdzenia tego od zaprzyjaźnionych z Niesiołowskim polityków PiS (dziś te osoby mówią, że nie słyszały o tym lub nie pamiętają i żądają, aby nie wymieniać ich nazwisk w tym kontekście). Ci – według naszych informatorów – kilka dni później mieli zakomunikować: – Nie ma już kwestii obecności Stefana na naszych listach.

Polityk PO nie skorzystał z możliwości odniesienia się do tej historii: – Nie chcę z wami rozmawiać. Jesteście PiS-owskim organem. Idźcie do PiS sobie – odpowiedział, po czym trzasnął słuchawką. Druga próba rozmowy z byłym wicemarszałkiem Sejmu zakończyła się podobnie.

Po odmowie ze strony PiS wydawał się być skończony w polityce. Ale nie rezygnował z myśli o przyłączeniu się do partii braci Kaczyńskich. Z tamtych czasów pochodzą „złote myśli" Niesiołowskiego na temat PO, które dziś chętnie powielają internauci: „PO najprawdopodobniej skończy tak jak wszystkie ruchy, które spaja jedynie cynizm, hipokryzja i konformizm". Albo: „Uważam, że PO to twór sztuczny i pełen hipokryzji. Oni nie mają właściwie żadnego programu".

Gdy do PiS nie udało się wejść drzwiami próbował oknem. Razem ze Zbigniewem Romaszewskim i Janem Rulewskim w 2003 r. założyli własną partię, o nazwie Suwerenność – Praca – Sprawiedliwość. Dwa lata później poparcie PiS dostał tylko Romaszewski. Rulewski też chciał, ale – jak się skarżył w jednym z wywiadów – nie zgodził się na to Adam Lipiński. Niesiołowski, nie dostawszy się do PiS oknem, próbował jeszcze kominem. W 2005 r. miał być „ekumenicznym" kandydatem PO – PiS do Senatu. Koncepcja jednak nie wypaliła. Całkowicie na stronę Platformy przeciągnęła go dwójka tamtejszych polityków PO – Mirosław Drzewiecki i Iwona Śledzińska-Katarasińska. Kiedy PO znalazła się na drugim miejscu w wyborach 2005 r., już w październiku – czyli przed wyborami prezydenckimi – atakował braci Kaczyńskich. Że psują wszystko, za co się wezmą.

Wesołość na sali

Na pomysł „przemysłowego" wykorzystania antykaczyzmu wpadł chyba jednak przypadkiem. W maju 2006 r. odbywała się konwencja PO, ta, na której wycinano PiS-korczyków. Niesiołowski był od tego jak najdalej – w ogóle pilnuje się, aby trzymać się na uboczu wewnątrzpartyjnych konfliktów. W części otwartej dla mediów wskoczył na mównicę i wygłosił improwizowane przemówienie. W pewnym momencie rzucił porównanie Kaczyńskich do Gomułki. Sala i stół prezydialny, gdzie siedział Donald Tusk i inni liderzy, zagrzmiała śmiechem. Niesiołowski – co autor tego tekstu widział na własne oczy – nakręcał się coraz bardziej, czując aplauz publiki.

– Jego nie ma tam, gdzie nie ma mediów – komentuje zachowania Niesiołowskiego jeden z posłów PO. Zauważa, że nigdy nie zabiera głosu na zamkniętych zebraniach. – Nie pamiętam, aby odzywał się na posiedzeniu klubu. W ogóle rzadko na nich bywa.

Nie przemawia też na sali plenarnej Sejmu. Nie jest aktywny w okręgu wyborczym, do którego został zrzucony, czyli w województwie lubuskim. Nawet nie otworzył tam biura poselskiego. Ma jedno w rodzinnym mieście, czyli Łodzi. Ale i tam go nie widać. – Nie ma go nawet na uroczystościach, gdzie są zapraszani wszyscy nasi parlamentarzyści – mówi łódzki poseł SLD, poprzedni wiceprezydent Łodzi, Dariusz Joński.

W Sejmie jego dorobek jest znikomy. W tej kadencji nie złożył żadnej własnej interpelacji. Dopisał się tylko do dwóch, które złożył młody poseł PO z Sieradza Cezary Tomczyk. Jedna dotyczy problemów lokalnego szpitala. Druga wykupu gruntów od tamtejszych rolników.

Z mównicy zabrał głos tylko raz. Gdy Sejm debatował na temat polityki unijnej. Całe jego przemówienie było wyłącznie polemiką z PiS, a zwłaszcza Anną Fotygą, która wtedy usłyszała od niego, że „w pani przypadku ten wysiłek intelektualny może przekracza pani możliwości". Sejmowy stenogram pokazuje, że na atak tego rodzaju część posłów PO zareagowała „wesołością na sali, oklaskami".

Oficjalnie jest też szefem sejmowej komisji obrony narodowej. Dostał to na otarcie łez, gdy okazało się, że nie będzie już wicemarszałkiem Sejmu. – Posłowie PO z komisji do końca nie wiedzieli, że on to dostanie. Byli zaskoczeni – mówi członek komisji poseł PiS Marek Opioła.

Stenogramy jej posiedzeń pokazują, że Niesiołowskiego wojsko nie interesuje. Komisją faktycznie rządzi Jadwiga Zakrzewska, była wiceminister obrony, posłanka PO blisko związana z Pałacem Prezydenckim. Z tego zresztą powodu żartobliwie nazywana „szóstym wicemarszałkiem". Niesiołowski ożywia się tylko wtedy, gdy głos zabierają Antoni Macierewicz i Ludwik Dorn. Przerywa im, zarzucając, że zbyt długo mówią. Innym posłom, także z PiS, nie przerywa. Dorn i Macierewicz mogą mówić do woli, gdy posiedzenie prowadzi któryś z wiceprzewodniczących.

Ofiara koprolalii

– Jest nowym Palikotem. Nie każdy poseł PO pali się do tego, aby publicznie wdawać się w takie awantury. Dlatego jest użyteczny – tłumaczy jeden z polityków Platformy.

– Przekracza normy, ale trudno mu nie kibicować, gdy ściera się z brutalami z PiS – opowiada inny poseł tej partii. To jego właściwa praca. – Widząc mikrofon zamienia się w zwierzę. To wy dziennikarze go zapraszacie. Dlatego on wciąż istnieje w polityce – dodaje nasz rozmówca.

Według Niesiołowskiego internauci protestujący przeciw ACTA to idioci, Kaczyński to obrzydliwy nieuk, obrońcy krzyża są kandydatami do kliniki psychiatrycznej, Grzegorz Napieralski to obrzydliwy, załgany hipokryta, o. Rydzyk to szkodnik (choć wcześniej chętnie bywał gościem w jego mediach), Andrzej Gwiazda zaś jest paranoikiem.

Łatwość w rzucaniu epitetami skłania wiele osób do przypuszczeń, że Niesiołowski cierpi na specyficzne schorzenie umysłowe. – Panie marszałku, pan zdradza objawy koprolalii – rzucił z trybuny sejmowej rok temu Bolesław Piecha, z zawodu lekarz. Mowa o zaburzeniu neurologicznym polegającym na niemożliwym do opanowania wypowiadaniu wulgaryzmów i obelg.

– Nawet przy moich najmocniejszych zagrywkach to, co on robił, to była już jednak chamówa – to kolejny cytat z Palikota. – Zawsze, kiedy Kaczyński przemawiał w Sejmie, Stefan mu z sali przerywał, prowokował, wykrzykując do niego na „ty". „Ty, naucz się, poczytaj jeszcze więcej Gomułki" – opowiada były polityk PO o zeszłej kadencji.

W tej jest tak samo. – Przestań truć! – krzyczał, gdy przemawiał Piecha. – Kończ już te brednie, czas minął – do Dorna. – Spadaj! – do Jońskiego, co skądinąd było wyjątkiem, bo atakuje głównie posłów PiS. Żaden inny poseł – co można sprawdzić w stenogramach – nie zachowuje się tak jak Niesiołowski. Także ci z PiS, którzy są do niego porównywani.

Zaczepiany przez niego Macierewicz zażądał, aby Niesiołowski nie zwracał się do niego na „ty". – Cymbał! – krzyknął wtedy poseł PO.

Ożywia się, gdy przemawia poseł PiS Józefina Hrynkiewicz, której głośno wypomina przeszłość w PZPR. Swój antykomunizm kieruje jednak wyłącznie w jej stronę. Posłowie PO, którzy wiele lat należeli do PZPR – Iwona Śledzińska-Katarasińska, Dariusz Rosati, Marcin Święcicki (członek KC jeszcze w 1990 r.) – nie słyszeli od niego słów wyrzutu.

Człowiek na marginesie

Nigdy nie był ostry w sprawach wewnątrzpartyjnych. Głosował przeciw, gdy Ruch Palikota wystawił Wandę Nowicką jako swojego kandydata na wicemarszałka. Od razu zmienił zdanie, gdy klub PO usłyszał reprymendę w tej sprawie od samego Donalda Tuska.

– Jest na całkowitym marginesie w partii. Nie ma żadnych wpływów. Panicznie boi się o coś walczyć – słyszymy w PO. Mimo ZChN-owskiej przeszłości szerokim łukiem omijają go platformerscy konserwatyści. – Bo nikt poważnie go nie traktuje – pada odpowiedź z ich strony. Nawet przez tych, którym podobają się jego antypisowskie wypady. – Nikt tego nawet nie komentuje. Inaczej niż kiedyś Palikota, który budził emocje. Stefan nikogo nie obchodzi – twierdzi nasz kolejny rozmówca.

Całkowicie wisi na łasce Donalda Tuska. Gdy były układane listy, Tusk kazał dać Niesiołowskiemu jedynkę w Lubuskiem. Niesiołowski pobiegł jednak do niego z prośbą, aby dać mu dwójkę, a jedynkę oddać tamtejszej szefowej regionu Bożennie Bukiewicz. Tak też się stało. Dostał i tak dobry wynik, bo aż 36 tys. głosów. Zaś Bukiewicz wciągnął na wiceprzewodniczącą do swojej polsko-tajwańskiej grupy parlamentarnej. Żeby tylko nie poczuła, że zagraża jej wpływom w regionie. Tę historię w Platformie opowiada się, żeby pokazać, czego Niesiołowski boi się najbardziej w życiu. Wyrzucenia z PO. Bo wtedy nie będzie miał już dokąd pójść.

Piotr Gursztyn