Zmarł John Vane - noblista, który odkrył mechanizm działania aspiryny
Zmarł sir John Vane, który w 1982 roku
wraz z kolegami otrzymał nagrodę Nobla z medycyny za odkrycie, jak
działa aspiryna. Miał 77 lat - poinformował uniwersytet londyński.
22.11.2004 | aktual.: 22.11.2004 21:48
Vane zmarł w piątek. Przyczyny jego śmierci nie podano.
W 1971 r. Vane wyjaśnił mechanizm działania przeciwbólowego, przeciwgorączkowego i przeciwzapalnego salicylanów - czyli m.in. aspiryny. Stwierdził, że salicylany hamują syntezę prostaglandyn.
Dzieje się to poprzez zablokowanie enzymu nazywanego syntetazą prostaglandyny lub cyklooksygenazą. Enzym ten jest potrzebny do wytworzenia prekursorów większości ze znanych prostaglandyn i kilku innych kluczowych substancji.
Prostaglandyny są substancjami podobnymi do hormonów; biorą udział w wielu procesach w organizmie - od gorączki po wywołanie porodu. Prostaglandyny ułatwiają komórkom nerwowym przekazywanie sygnałów bólowych, inne podnoszą temperaturę ciała, jeszcze inne przyczyniają się do powstawania opuchlizny w obrębie tkanki objętej procesem zapalnym.
Odkrycie przez Vane'a oddziaływania prostacykliny (jednej z prostaglandyn) na naczynka krwionośne doprowadziło do wynalezienia nowych leków stosowanych powszechnie do obniżania wysokiego ciśnienia i w leczeniu chorób sercowo-naczyniowych.
W 1982 roku otrzymał wspólnie ze szwedzkimi badaczami - Sune K. Bergstroemem i Bengtem I. Samuelssonem - nagrodę Nobla.
Vane był założycielem (w 1986 r.) Instytutu im. Williama Harveya, specjalizującego się w badaniach sercowo-naczyniowych i stanów zapalnych. Początkowo był jego prezesem, następnie dyrektorem generalnym.
W 1984 roku otrzymał tytuł szlachecki.