"Zjawisko suszy pogłębia się". Apokaliptyczna wizja świata

- Susza, obok powodzi, jest jednym z najbardziej dotkliwych, ekstremalnych zjawisk naturalnych oddziałujących na społeczeństwo, środowisko i gospodarkę Polski - informuje Wirtualną Polskę Departament Komunikacji i Edukacji Wodnej z Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

- Problem deficytu wody i związanego z nim zjawiska suszy pogłębia się. Wynika to zarówno z nasilającej się antropopresji, jak i zmian klimatu. Powszechny proces urbanizacji i towarzyszące mu uszczelnianie powierzchni biologicznie czynnych w obszarze zlewni przyczynia się do zmiany bilansu zasobów wodnych. Art. 183. ustawy Prawo wodne wskazuje, że przeciwdziałanie skutkom suszy jest zadaniem organów administracji rządowej i samorządowej oraz Wód Polskich. Zgodnie z powyższym, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie opracowało projekt planu przeciwdziałania skutkom suszy (PPSS) - strategiczny dokument planistyczny, zgodnie z którym prowadzi się przeciwdziałanie skutkom suszy - czytamy w odpowiedzi na nasze pytania o cel projektu.

Specjalna kampania społeczna

Aby jeszcze bardziej uwypuklić problem suszy, zdecydowano się na szereg działań, które mają sprawić, by społeczeństwo dostrzegło, z jak poważnym zjawiskiem mamy do czynienia.

Ambasadorem specjalnej kampanii społecznej został w 2019 roku znany aktor Łukasz Nowicki. W spocie widzimy, jak może wyglądać nasza planeta, gdy będą ogromne niedobory wody i dlaczego już teraz warto zadbać o to, żeby taka sytuacja nigdy się nie pojawiła.

Jak informuje nas Departament Komunikacji i Edukacji Wodnej z Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, poza wyemitowaniem spotu wyprodukowano ulotki, broszury i poradniki edukacyjne poświęcone kwestii retencji wód i oszczędzania wody, przeprowadzono tematyczne konkursy dla szkół z nagrodami, stworzono scenariusze lekcji dla szkół podstawowych poświęcone problemowi suszy i kwestii retencji wód, zorganizowano trzy ogólnopolskie konferencje, na których przybliżano tematykę suszy oraz stworzono zapisy samego dokumentu PPSS i przeprowadzono ankietyzację wśród jednostek samorządu terytorialnego, instytucji naukowych oraz jednostek administracji rządowej, które podejmują temat suszy.

Podjęte działania: aż 314 inwestycji

Plan przeciwdziałania skutkom suszy zawiera ocenę stanu naturalnej i sztucznej retencji z uwzględnieniem podziału kraju na obszary dorzeczy, opis możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych, w tym zarówno technicznych, jak i nietechnicznych metod zwiększania naturalnej i sztucznej retencji. Opracowano również mapy zagrożenia poszczególnymi typami suszy, tj. suszy atmosferycznej, rolniczej, hydrologicznej, hydrogeologicznej oraz łączonego zagrożenia wszystkimi typami suszy. A także wskazano szereg propozycji działań i zadań z zakresu zwiększania retencji.

Plan przeciwdziałania skutkom suszy zawiera wykaz przeszło 314 inwestycji, w tym 182 zadania, które są efektem oczekiwań lokalnych społeczności, a także 54 zadania z zakresu małej retencji (łącznie budowa i przebudowa 334 urządzeń wodnych) oraz 78 inwestycji znajdujących się już w programie inwestycyjnym Wód Polskich.

Jak zatem łagodzić skutki suszy? - W pierwszej kolejności należy gromadzić wodę w gruncie w celu zwiększenia retencji glebowej. Dla osiągnięcia tego celu należy podjąć m.in. takie działania, jak renaturyzację, odtwarzanie naturalnych terenów zalewowych, przywracanie terenów podmokłych i mokradeł, budowę zbiorników retencyjnych, jak również budowę oraz przebudowę urządzeń melioracji wodnych czy też rozszczelnienie powierzchni nieprzepuszczalnych w celu infiltracji opadu do gruntu. Istotnym jest, aby rozwiązania te wdrażane były zarówno na terenach rolnych, leśnych, jak i zurbanizowanych, a także na obszarach objętych formami ochrony przyrody. Poprawa lokalnego bilansu wodnego wpływa na bilans wodny całego kraju - informują Wody Polskie.

Poza działaniami zwiększającymi ilość wody w przyrodzie, w planie wskazano działania edukacyjne, których realizacja przyczyni się do zwiększenia świadomości społeczeństwa, w tym doradców rolniczych i rolników w kwestii zagrożenia suszą, jej genezy oraz możliwości jej przeciwdziałaniu poprzez kształtowanie retencji na obszarach rolniczych, jak również dostępnych możliwości stosowania upraw bardziej odpornych na niekorzystne zjawiska atmosferyczne, w tym suszę, a także konieczności ubezpieczania upraw rolnych.