Zbrodniarze na uchodźtwie

Po aferze Watergate dyktator Ugandy Idi Amin wysłał do Richarda Nixona telegram: "Jeśli twój kraj cię nie rozumie, przyjedź do Papy Amina, który cię uwielbia. Całuję w oba policzki." "Rzeźnik Ugandy" nawet wtedy nie przypuszczał, że sam będzie musiał szukać schronienia przed nienawiścią rodaków i wymiarem sprawiedliwości. Historia zna wielu dyktatorów, którzy salwowali się ucieczką, gdy ich okrutne rządy chyliły się ku końcowi. Niektórzy z nich żyją na wygnaniu do dziś - i całkiem nieźle się mają.

Oto dokąd uciekli.

(aw / wp.pl)

Monarchia absolutna wobec własnych obywateli bywa bezwzględna. Złamanie obowiązującego w kraju prawa szariatu grozi śmiercią, torturami lub, w najlepszym wypadku, chłostą. Rządzący krajem król - "Strażnik Dwóch Świątyń" - przymyka jednak oko na przewinienia swych wysoko postawionych gości. To właśnie do Arabii Saudyjskiej zbiegł Idi Amin, okrutny "rzeźnik Ugandy", którego 8-letnie rządy kosztowały życie 300-500 tysięcy ludzi. Układ z obalonym tyranem był jasny: 1,5 tys. dolarów "zapomogi" miesięcznie, rezydencja nad morzem i luksusowy samochód w zamian za trzymanie się z dala od polityki. Gdy w 1998 roku wyszło na jaw, że Amin próbuje nielegalnie wysłać broń do ojczyzny, został karnie przeniesiony do Mekki i pozbawiony części przywilejów.

Czytaj również: W lodówce trzymał głowy wrogów, żonę kazał pokroić

Z gościny Saudów skorzystali również inni dyktatorzy. W jednej z luksusowych klinik przebywa Zin el-Abidin Ben Ali, obalony w styczniu br. prezydent Tunezji. Po ucieczce z ojczyzny schronił się właśnie w Arabii Saudyjskiej, wkrótce jednak doznał udaru i od czterech miesięcy jest w śpiączce. Nie wie nawet, że jeśli się obudzi, może trafić do więzienia. Sąd w Tunisie skazał go zaocznie na łączną karę 50 lat więzienia za defraudację pieniędzy oraz nielegalne posiadanie broni i narkotyków. A czekają go jeszcze trzy procesy.

Saudyjska służba zdrowia otoczyła opieką również prezydenta Jemenu Alego Abdullaha Saleha. Ciężko poparzony w zamachu na pałac prezydencki, przeszedł skomplikowaną operację, ale jego stan się poprawia. Eksperci twierdzą jednak, że nieprędko wróci do ogarniętej chaosem ojczyzny. Jeśli w ogóle...

Czytaj również: Mówi o nim cały świat - korupcji nauczył się w Polsce

Uroki kraju nad Sekwaną przypadły z kolei do gustu najmłodszemu dyktatorowi w historii. Jean-Claude Duvalier objął władzę w Haiti jako 20-latek. Zwany "Baby Doc" tyran wydawał rozkazy torturowania, wtrącania do więzienia bez wyroków, dokonywania egzekucji i porwań swych rodaków. W 1985 roku miarka się przebrała - po trzech miesiącach nieustających protestów i demonstracji oraz naciskach ze strony administracji Ronalda Reagana "Baby Doc" spakował manatki i na pokładzie amerykańskiego samolotu poleciał do Francji. Był nielegalnym imigrantem, gdyż Paryż nigdy oficjalnie nie udzielił mu azylu. Wiódł jednak luksusowe życie - do czasu. Większość majątku zabrała jego żona, z którą rozwiódł się w 1993 roku. W styczniu br. niespodziewanie opuścił Francję, by powrócić do ojczyzny.

Hitler wyciągnął pomocną dłoń Stalinowi? W Afryce wszystko jest możliwe. Rządzący Zimbabwe Robert Mugabe, zwany "Hitlerem Afryki", z otwartymi ramionami przyjął etiopskiego dyktatora Mengystu Hajle Marjama, popularnie nazywanego "Czarnym Stalinem". Oskarżany o ludobójstwo Marjama żyje spokojnie w gościnie u swego kolegi "po fachu", mimo iż sąd w Etiopii skazał go zaocznie w 2007 roku na dożywocie, a rok później - na karę śmierci.

Czytaj więcej: Jak "Czarny Stalin" zdetronizował Boga...

Najludniejsze państwo Afryki, zamieszkane przez blisko 160 mln ludzi, przyjęło na swe ziemie przybysza z Liberii - i to nie byle jakiego, bo prezydenta kraju, Charlesa Taylora. Oskarżany o handel "krwawymi diamentami", morderstwa, tortury, gwałty i wykorzystywanie dzieci-żołnierzy do walki z przeciwnikami, uległ namowom prezydenta Nigerii Oluseguna Obasanjo i skorzystał z jego gościny. Sielanka nie trwała jednak długo - po trzech latach azyl, którego mu udzielono, pod wpływem nacisków USA został cofnięty. Jego proces trwa.

Czytaj więcej: Zanim odcięli ręce, pytali: "krótki czy długi rękaw"?

Nie tylko turyści chętnie korzystają z uroków Maroka. Jako miejsce schronienia kraj ten wybrało dwóch dyktatorów - ostatni szach Iranu Mohammad Reza Pahlawi oraz "Leopard Zairu" Mobutu Sese Seko. Obaj władcy byli swego czasu pupilkami Zachodu, a to za sprawą ukrytych pod ziemią bogactw, nad którymi sprawowali pieczę.

Mobutu Sese Seko do Maroka przywędrował z Togo, jednak nie dane było mu długo żyć na wygnaniu - cztery miesiące po opuszczeniu ojczyzny zmarł na raka prostaty. Natomiast dla Rezy Pahlawiego pustynny kraj Maghrebu był tylko jednym z przystanków - przez półtora roku szach tułał się po świecie, mieszkając m.in. w Egipcie, Maroko, Meksyku, Szwajcarii i na wyspach Bahama.

**Czytaj więcej: Tortury i korupcja z błogosławieństwem Zachodu

Prezydent, który ukradł 5 mld dolarów

Nad Kanałem Panamskim osiedlił się Abdala Bucaram, prezydent Ekwadoru zwany "Szalonym". Choć jego imię oznacza "sługę bożego" (od arab. Abdullah), poświęcił się służbie przede wszystkim samemu sobie. W ciągu półrocznych rządów zdążył zdefraudować ok. milion dolarów, obsadzić stanowiska "swoimi ludźmi" i prześladować dziennikarzy. Zwolniony z urzędu z powodu "niepełnosprawności umysłowej", uciekł do Panamy.

Również drugi przywódca z Ameryki Łacińskiej, który schronił się w Panamie, nie zagrzał długo miejsca w fotelu prezydenckim. Jorge Serrano Elias do władzy w Gwatemali doszedł legalnie. Jednak jego 2,5-letnie rządy niewiele miały wspólnego z prawem. Wprowadził cenzurę i próbował ograniczyć prawa obywatelskie pod pretekstem walki z korupcją. Pod wewnętrznymi i zewnętrznymi naciskami oddał władzę i uciekł do Panamy. Sąd w Gwatemali chce, by zmierzył się z zarzutami korupcji. Jednak prośby o jego ekstradycję pozostają bez odzewu.

(aw / wp.pl)