"Zatrzymanie Polaków na Białorusi to skandal"
Wiceminister spraw zagranicznych Jan Borkowski powiedział na posiedzeniu sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą, że MSZ liczy, iż nie będzie dalszej eskalacji działań władz białoruskich wobec działaczy uznawanego przez Polskę Związku Polaków na Białorusi (ZPB). Jednocześnie przyznał, że w ciągu ostatnich miesięcy presja na środowiska polskie na Białorusi "wyraźnie się zwiększyła".
22.01.2010 | aktual.: 15.02.2010 13:39
W czwartek białoruska milicja utrudniła dojazd od Domu Polskiego w Iwieńcu działaczom nieuznawanego przez władze ZPB. W Szczuczynie, Lidzie, Wołożynie i innych miejscowościach milicja drogowa zatrzymywała i kontrolowała ich samochody, niektóre osoby zabierała na komisariaty. W ten sposób utrudniano dojazd około 50 działaczom.
- Mamy nadzieję, że na tym, co zdarzyło się wczoraj, cała sytuacja się skończy. Uważamy, że jakakolwiek eskalacja działań wobec Związku Polaków na Białorusi, wobec Domu Polskiemu w Iwieńcu nie będzie służyć Białorusi, bowiem stanie się potem ambicjonalną barierą w normalnym funkcjonowaniu - powiedział Borkowski.
Jak dodał, akcja zatrzymywania polskich działaczy przez białoruską milicję na całej odległości między Grodnem a Iwieńcem musiała być "kontrolowana w pełni przez władze państwowe". Powiedział, że "rutynowa kontrola" drogowa w warunkach białoruskich może trwać do trzech godzin.
Borkowski poinformował, że w sytuacji wzrostu napięcia wokół Domu Polskiego w Iwieńcu ambasador RP w Mińsku w środę spotkał się z naczelnikiem służby zagranicznej administracji prezydenta Białorusi, przedstawiając mu bardzo negatywne skutki zaognienia tej sytuacji, łącznie z wpływem na stan stosunków dwustronnych między Polską i Białorusią.
Wiceszef MSZ poinformował też, że w czwartek po południu dyrektor Departamentu Wschodniego MSZ odbył rozmowę z ambasadorem Białorusi w Polsce "zdecydowanie przestrzegając stronę białoruską przed dalszą eskalacją działań" wobec działaczy ZPB.
Borkowski przyznał też, że sytuacja Polaków na Białorusi w ostatnim czasie się pogorszyła. Jak informował posłów, są m.in. pierwsze potwierdzone przypadki zwolnień z pracy osób polskiego pochodzenia z tytułu posiadania Karty Polaka, nie przedłużono pozwolenia na pobyt na Białorusi kolejnym trzem duchownym z Polski, a firmie prowadzonej przez Andżelikę Borys postawiono fikcyjny zarzut udzielania nielegalnej pomocy charytatywnej.
Jak mówił Borkowski, według nieoficjalnych informacji miejscowe władze wszczęły też procedurę likwidacji polskiej społecznej szkoły. Wiceminister dodał też, że od jesieni 2009 szefowa ZPB Andżelika Borys była poddawana szczególnej ostrej presji psychicznej, grożono jej m.in. umieszczeniem w szpitalu psychiatrycznym.
Również szef sejmowej komisji spraw zagranicznych Andrzej Halicki (PO) w piśmie do ambasadora Białorusi w Polsce wyraził zaniepokojenie w związku z zatrzymaniami przez władze w Mińsku działaczy Związku Polaków na Białorusi (ZPB).
Halicki w piśmie do ambasadora Wiktara Gaisenaka podkreślił, że jest "głęboko zaniepokojony i zaskoczony" działaniami białoruskiej milicji. "Działania takie, skierowane przeciwko Związkowi utworzonemu w sposób zgodny z prawem i popieranemu przez polskie władze, nie mogą pozostać bez mojej reakcji" - zaznaczył.
"Jednocześnie wyrażam nadzieję i przekonanie, że podobne sytuacje nigdy już nie będą miały miejsca, jako że godzą one w relacje polsko-białoruskie, w rozwój których polscy parlamentarzyści wkładają wiele wysiłku i serca" - napisał Halicki do przedstawiciela Białorusi w Polsce.
