Zakończył się XIII Marsz Żywych
Ponad 6 tysiąca młodych Żydów z całego świata i Polaków uczestniczyło w poniedziałek w XIII Marszu Żywych, który jest hołdem i wyrazem pamięci o ofiarach holokaustu. Przeszli Drogą Śmierci, z byłego KL Auschwitz do byłego KL Birkenau. Na czele szedł wicepremier i minister sprawiedliwości Izraela Josef Lapid.
19.04.2004 | aktual.: 19.04.2004 20:23
W przemówieniu wygłoszonym podczas uroczystości przed Międzynarodowym Pomnikiem Ofiar Obozu w byłym KL Birkenau, Lapid podkreślił, że do zagłady Żydów nie musiało dojść. Powiedział też, że nie ma gwarancji, iż ktoś nie będzie chciał tego powtórzyć. "Antysemityzm wciąż jest obecny na całym świecie, a fanatyczni muzułmanie starają się kontynuować dzieło Hitlera" - mówił.
Izraelski wicepremier, bezpośrednio przed wyruszeniem na trasę Marszu, złożył hołd pomordowanym pod Ścianą Śmierci przy bloku 11 na terenie Auschwitz, gdzie złożył wieniec od rządu Izraela.
Przed południem Żydzi, przybyli m.in. z Izraela, Ameryki Północnej i krajów europejskich, zwiedzali ekspozycję obozową, głównie w bloku 11, tak zwanym bloku śmierci, a także w bloku 27, poświęconym zagładzie Żydów.
Marsz Żywych wyruszył spod bramy obozowej z napisem "Arbeit macht frei" w byłym KL Auschwitz o godzinie 14.00. Sygnałem do jego rozpoczęcia był dźwięk szofaru, baraniego rogu pasterskiego. Dęli w niego starożytni Hebrajczycy podczas religijnych ceremonii. Jego dźwięk jest wołaniem do Boga o miłosierdzie.
Młodzież żydowska i polska przeszła do byłego KL Birkenau, gdzie odbyła się główna uroczystość. Na jej zakończenie zmówiono kadisz - modlitwę za zmarłych. Odśpiewano izraelski hymn - Hatikvę (Nadzieja).
Po uczestnikach Marszu Żywych na torach kolejowych i rampie, gdzie hitlerowcy dokonywali selekcji przywiezionych Żydów z całej Europy, pozostały dziesiątki drewnianych tabliczek symbolizujących macewy, żydowskie nagrobki. Młodzi Żydzi zapewniali na nich, że nigdy nie zapomną o tragedii, jaka dotknęła ich przodków podczas II wojny światowej. Na wielu przywoływali nazwiska ofiar. Kira Doar dedykowała swoją macewę młodzieży, która zginęła. Apelowała też do przywódców, polityków, nauczycieli, by bronili pokoju.
Tegoroczny Marsz Żywych upłynął bardzo spokojnie. Organizatorzy obawiali się ataku terrorystów i dlatego wydarzeniu towarzyszyły szczególne środki ostrożności. Policjanci w cywilu i ochroniarze szli wraz z uczestnikami po obu stronach kolumny w 10-metrowych odstępach. Umundurowani policjanci blokowali wszystkie drogi dojazdowe.
Marsze Żywych od 1988 r. organizuje izraelskie ministerstwo oświaty we współpracy z organizacją "March of the Living". Odbywają się tradycyjnie w Dzień Pamięci Ofiar Zagłady (Jom HaShoah). W pierwszym Marszu wzięło udział półtora tysiąca Żydów. Począwszy od roku 1996 Marsze Żywych odbywają się co roku.
Największy z dotychczasowych Marszy, w którym uczestniczyło ponad sześć tysięcy Żydów, odbył się w 1998 r. Poprowadzili go premierzy: Izraela - Benjamin Netanjahu, i Polski- Jerzy Buzek. W 2000 r. uczestnikami Marszu byli prezydenci Izraela - Ezer Weizman, i Polski - Aleksander Kwaśniewski. W ub.r. polskiemu prezydentowi towarzyszył obecny prezydent Izraela Mosze Kacaw.
Dzień Pamięci o Shoah (Jom HaSzoa) ustanowił 12 kwietnia 1951 roku izraelski parlament - Knesset. Jego data związana jest z powstaniem w getcie warszawskim.
Pierwotnie nazwa święta brzmiała Yom Hashoah U'Mered HaGetaot (Dzień Pamięci o Holocauście i Powstaniu w Getcie). Później dzień ten określano jako Yom Hashoah Ve Hagevurah (Dzień Pamięci o Szoah i Bohaterstwie). Obecnie mówi się po prostu o Dniu (Pamięci o) Szoah. W Jom HaShoah o godz. 10.00 na dwie minuty w Izraelu wyją syreny, na ulicach zamiera ruch.
Kompleks Auschwitz składał się z trzech części. W 1940 r. powstał obóz Auschwitz I (tzw. Stammlager - obóz macierzysty). Pierwszy transport więźniów dotarł tam 14 czerwca 1940 roku i składał się z 728 Polaków z więzienia w Tarnowie. Dwa lata później pierwszch więźniów przywieziono do Auschwitz II, czyli do Birkenau. To tam naziści dokonali masowego mordu na Żydach z całej Europy. Auschwitz III stanowiło około 40 podobozów (Aussenlager), spośród których największy znajdował się w Monowicach (Monowitz).
W latach 1940-1945 do Auschwitz przywieziono co najmniej 1,3 miliona osób, w tym około 1,1 mln Żydów z całej Europy oraz około 150 tys. Polaków, 23 tys. Romów, 15 tys. jeńców radzieckich i 25 tys. więźniów innych narodowości. Liczbę osób zamordowanych i zmarłych w Auschwitz szacuje się na co najmniej 1,1 mln osób, w tym ok. 960 tys. Żydów, 70-75 tys. Polaków, 21 tys. Romów, 15 tys. jeńców radzieckich i 10-15 tys. osób innych narodowości.
Miasto Oświęcim, na którego peryferiach utworzono obóz, zamieszkiwało w 1939 r. 14 tys. osób, z czego 60 proc. stanowili Żydzi.
