Wzlot i upadek Komanczów

Powstrzymali hiszpański napór z Meksyku i francuską ekspansję z Luizjany. Przez kilkadziesiąt lat prowadzili wojnę z białymi Amerykanami, opierając się ich kolonizacji.
Choć w kulturze popularnej większą sławę zdobyli Apacze czy Siuksowie, to właśnie Komancze - znakomici jeźdźcy i genialni wojownicy - stworzyli najpotężniejsze indiańskie imperium w Ameryce Północnej.

(WP, Wydawnictwo Czarne, oprac.: mg)

"Dominacja Komanczów nie była dziełem geograficznego przypadku. Wynikała ze 150 lat przemyślanej, nieustannej walki z kolejnymi wrogami o konkretną połać ziemi, na której pasły się największe stada bizonów".

"Imperium Komanczów nie polegało wyłącznie na militarnej przewadze. Komancze byli też świetnymi dyplomatami i zawierali traktaty, kiedy było im to na rękę, zawsze dbając o zapewnienie sobie korzyści handlowych, zwłaszcza jeśli w grę wchodził najbardziej pokupny towar na równinach, czyli konie, których mieli więcej niż ktokolwiek inny".

"W latach dwudziestych XIX wieku pierwsza grupa białych osadników w Teksasie, kierowana przez Stephena F. Austina, zetknęła się z Komanczami, a sam Austin dostał się nawet do ich niewoli na krótki czas. Ale ogólnie robili wrażenie przyjaznych (...)".

"W 1834 roku odział 250 dragonów pod dowództwem pułkownika Richarda Dodge'a zetknął się z Komanczami nad Rzeką Czerwoną. Według opisu George'a Catlina, znanego artysty i kronikarza zachodu, który towarzyszył Dodge'owi, Amerykanie byli pod wrażeniem umiejętności jeździeckich Komanczów, ich wprawy w posługiwaniu się łukiem i strzałami z grzbietu konia, a także ich sztuki ujeżdżania dzikich mustangów. Catlin stwierdził także: prawdopodobnie w kilka dni ich zgnieciemy. Nie miał pojęcia o czym mówi".

"W trakcie najazdów Komancze kierowali się prostą zasadą: zabijali wszystkich mężczyzn, przy tym każdego mężczyznę schwytanego żywcem przed śmiercią poddawano torturom, niektórych szczególnie powolnym. (...) Niemowlęta zabijano wszystkie bez wyjątku, natomiast dzieci przed okresem dojrzewania często adoptowano - brali je Komancze albo inni Indianie".

"Na początku większość napadów w Teksasie wynikała z żądzy zdobycia koni i wszelkiego rodzaju innych łupów. Później, zwłaszcza w ostatnich dniach wojen z Indianami, głównym motywem stała się zemsta".

"Najazd grupy Komanczów i Kiowów na fort Parkerów w maju 1836 roku stał się jednym z najgłośniejszych wydarzeń w historii Amerykańskiego Zachodu, które z czasem obrosło w kolejne interpretacje i zniekształcenia, przeradzając się mit".

Historia Cynthii Frank (dziewczynki porwanej podczas krwawego ataku na osadę pionierów na teksańskim pograniczu) posłużył jako punkt wyjścia do słynnego już dziś westernu "Poszukiwacze" Johna forda z 1956 roku.

"Wśród atakujących fort Parkerów był Peta Nocona, przywódca Komanczów, którego żoną została Cynthia Ann i z którą miał trójkę dzieci, w tym Quanaha. Quanah stał się bodaj najsłynniejszym przywódcą Komanczów".

Quanah Parker (1852-1911) zasłynął jako dowódca wypraw przeciw amerykańskim osadnikom i Meksykanom. Poddał się jako jeden z ostatnich wodzów Komanczów (w 1875 roku). Zamieszkał w rezerwacie w Oklahomie, reprezentując Komanczów i inne szczepy indiańskie.

Quanah miał osiem żon. Chociaż nigdy nie zgodził się na ścięcie swoich długich włosów ani nie wyrzekł się żon i pejotlu (odurzającej substancji halucynogennej), to z przyjemnością nosił stroje białego człowieka, kiedy wybierał się w podróż albo udawał z rezerwatu do miasta.

Wszystkie śródtytuły i cytaty pochodzą z książki "Imperium księżyca w pełni" autorstwa S.C. Gwynne. Fragmenty publikujemy dzięki uprzejmości wydawnictwa Czarne.