Wybory prezydenckie 2025. Kto może zostać prezydentem RP?

W kontekście wyborów prezydenckich 2025 kluczowe znaczenie mają dwa pojęcia: czynne i bierne prawo wyborcze. Oba odnoszą się do udziału obywateli w procesie wyborczym, jednak różnią się zakresem uprawnień.

Czynne prawo wyborcze – kto może głosować?

Czynne prawo wyborcze oznacza prawo do głosowania, czyli wybierania przedstawicieli do organów państwowych. W wyborach prezydenckich mogą brać udział obywatele Polski, którzy:

• ukończyli 18 lat najpóźniej w dniu głosowania,
• nie zostali ubezwłasnowolnieni prawnie,
• nie utracili praw publicznych na mocy wyroku sądu.

Osoby spełniające te warunki mogą oddać swój głos w wyborach prezydenckich, parlamentarnych, samorządowych oraz do Parlamentu Europejskiego.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Bierne prawo wyborcze – kto może kandydować?

Z kolei bierne prawo wyborcze dotyczy możliwości ubiegania się o urząd publiczny. W przypadku wyborów prezydenckich 2025 istnieją dodatkowe warunki, które musi spełnić kandydat na prezydenta RP.

Ważnym aspektem biernego prawa wyborczego jest to, że przysługuje ono tylko osobom, które posiadają czynne prawo wyborcze. Oznacza to, że osoba pozbawiona prawa do głosowania automatycznie nie może kandydować na urząd publiczny.

Wiek kandydata różni się w zależności od rodzaju wyborów:

• 21 lat – wybory do Sejmu,
• 30 lat – wybory do Senatu,
• 35 lat – wybory prezydenckie.

Ponadto w przypadku wyborów parlamentarnych kandydat musi zamieszkiwać w Polsce lub innym kraju UE przez co najmniej 5 lat.

W przypadku wyborów prezydenckich obowiązują jednak dodatkowe wymogi, które zostaną szczegółowo omówione w kolejnym śródtytule.

W kontekście wyborów prezydenckich 2025 pojawia się kluczowe pytanie: kto może kandydować na prezydenta RP? Aby móc ubiegać się o najwyższy urząd w państwie, kandydat musi spełnić określone warunki zapisane w Konstytucji RP oraz Kodeksie wyborczym.

Podstawowe kryteria kandydatury na prezydenta RP

Zgodnie z art. 127 ust. 3 Konstytucji RP, kandydatem na prezydenta może być osoba, która:

• posiada polskie obywatelstwo,
• najpóźniej w dniu wyborów ukończy 35 lat,
• korzysta z pełni praw wyborczych (zarówno czynnych, jak i biernych),
• zbierze co najmniej 100 000 podpisów poparcia od obywateli mających prawo wybierania do Sejmu.

Wiek kandydata i obywatelstwo – kluczowe wymagania

Minimalny wiek kandydata na prezydenta nie jest przypadkowy – ustawodawca uznał, że osoba ubiegająca się o ten urząd powinna mieć odpowiednie doświadczenie życiowe i polityczne. W przeciwieństwie do wyborów parlamentarnych, w których można kandydować od 21. roku życia (Sejm) lub 30. roku życia (Senat), kandydat na prezydenta musi być co najmniej 35-letnim obywatelem Polski.

100 000 podpisów – warunek startu w wyborach prezydenckich

Samo spełnienie kryteriów wiekowych i obywatelskich nie wystarczy. Każdy kandydat na prezydenta RP musi uzyskać poparcie co najmniej 100 000 obywateli posiadających czynne prawo wyborcze. Zgłoszenia dokonuje komitet wyborczy wyborców, który odpowiada za zebranie wymaganej liczby podpisów i ich złożenie do Państwowej Komisji Wyborczej w określonym terminie.

Bez spełnienia tego warunku kandydatura nie zostanie zarejestrowana, co oznacza brak możliwości startu w wyborach prezydenckich 2025.

Czy każdy może kandydować na prezydenta RP?

Choć w teorii prawo kandydowania ma każdy obywatel spełniający powyższe kryteria, w praktyce proces rejestracji kandydata wymaga dużego zaplecza organizacyjnego i społecznego poparcia. Zebranie 100 000 podpisów to spore wyzwanie, które zazwyczaj realizują ugrupowania polityczne, komitety wyborcze oraz osoby publiczne cieszące się dużą rozpoznawalnością.