Wybory do PE - głosowanie w 19 krajach

Na Łotwie, Malcie i w Czechach wyborcy wyłonili swych przedstawicieli do Strasburga już w sobotę, w W.Brytanii i Holandii - w czwartek, w Irlandii - w piątek.

We Włoszech głosowanie zaczęło się w sobotę po południu i będzie trwało do niedzielnego wieczora. Podobnie jak w pozostałych 18 krajach głosujących tego dnia, lokale zostaną zamknięte o godz. 22. Premier Silvio Berlusconi zaapelował do Włochów o udział w eurowyborach, wysyłając specjalnego SMS-a do blisko 50 mln użytkowników telefonów komórkowych.

Wstępne wyniki oficjalne ze wszystkich 25 krajów Unii oczekiwane są w niedzielę późnym wieczorem. Polska jest jedynym krajem, w którym mandaty nie są od razu dzielone na okręgi wyborcze i gdzie stosuje się podwójny system liczenia głosów. Dlatego też tylko Polska poda wyniki wyborów do PE z opóźnieniem.

Pierwsze powszechne i bezpośrednie wybory Parlamentu Europejskiego odbyły się we wszystkich ówczesnych państwach członkowskich w 1979 r. Od tego czasu eurodeputowani wybierani są w powszechnych wyborach bezpośrednich, zgodnie z systemem reprezentacji proporcjonalnej.

We wszystkich krajach Unii obowiązuje czynne prawo wyborcze od 18. roku życia, równość kobiet i mężczyzn oraz tajność głosowania. W Belgii, Luksemburgu i Grecji głosowanie jest obowiązkowe.

Na mocy Traktatu z Maastricht (1993 r.) obywatele państw członkowskich UE, mieszkający na terenie innego państwa członkowskiego, mają tam czynne i bierne prawo wyborcze.

Mandat do Parlamentu Europejskiego ma charakter mandatu wolnego, co oznacza, że deputowani nie są związani instrukcjami państw, których są obywatelami. W związku z tym organizują się w PE we frakcje według kryterium przynależności partyjnej, a nie w grupy narodowe.

Obecnie w PE jest siedem wielkich frakcji politycznych oraz posłowie niezrzeszeni. Frakcje te to: Europejska Partia Ludowa (Chrześcijańscy Demokraci) i Europejscy Demokraci (PPE-DE), Europejscy Socjaldemokraci (PSE), Europejscy Liberałowie i Demokraci (ELDR), Zieloni/Wolne Przymierze Europejskie (Verts/ALE), Zjednoczona Lewica Europejska/Nordycka Zielona Lewica (GUE/NGL), Unia na rzecz Europy Narodów (UEN), Grupa na rzecz Europejskich Demokracji i Różnorodności (EDD), Niezrzeszeni (NI).

W skład poszczególnych grup politycznych wchodzą deputowani z ponad stu narodowych partii politycznych.

W wybieranym obecnie 732-osobowym Parlamencie grupę polityczną będzie mogło utworzyć co najmniej 16 deputowanych z przynajmniej pięciu krajów członkowskich UE.

Oprócz wyborów europejskich w Belgii odbywają się w niedzielę równocześnie wybory regionalne, we Włoszech prowincjonalne i lokalne, na Litwie przedterminowe wybory prezydenckie, a w Luksemburgu wybory parlamentarne. W Niemczech zostanie wybrany parlament krajowy Turyngii i władze komunalne w sześciu innych krajach związkowych.