"Wszyscy Litwini są dziś Polakami"

Wszystkie gazety, telewizje i media elektroniczne tragedię pod Smoleńskiem i relację z Warszawy wyniosły na pierwszy plan. I chociaż w tych dniach, mówiąc słowami litewskiego ministra spraw zagranicznych Audroniusa Azubalisa "wszyscy Litwini są dziś Polakami", obok żalu, współczucia oraz przebiegu samej tragedii, są też już pierwsze oceny zmian politycznych w Polsce. Właściwie wszystkie litewskie media zgodnie zauważają, że jakiekolwiek by te zmiany nie były, to na pewno będą też miały wpływ na stosunki polsko-litewskie, przez co również na kształt litewskiej sceny politycznej.

- Tragiczna śmierć Lecha Kaczyńskiego niewątpliwie mocno zmieni scenę polityczną Polski. Teraz już nawet nie ma pewności, kto w tym kraju wygra wybory prezydenckie, czy wcześniej uważany za faworyta marszałek Bronisław Komorowski z rządzącej Platformy Obywatelskiej premiera Donalda Tuska, (…) czy też koś z partii Kaczyńskiego - pisze autor redakcyjnego komentarza dziennika "Vilniaus Diena". Autor zauważa też, że tylko w przypadku wygranej przedstawiciela PiSu można oczekiwać pewnej kontynuacji polityki prezydent Lecha Kaczyńskiego wobec Litwy.

Z kolei Rimvydas Valatka, komentator największego dziennik "Lietuvos rytas", pisząc o polskiej tragedii zauważa w tytule, że "Krzyż Katyński - nie tylko Polski, ale również nasz". - W obliczu takiej tragedii każdy normalny człowiek czuje się po trosze Polakiem - pisze "Lietuvos rytas". Autor komentarza zwraca uwagę czytelników na męczeński los polskiego narodu i jego znaczenie dla historii Europy.

- W Europie nie ma innego niż Polska kraju, który w ciągu ostatnich 220 lat zasłużył się dla wolności swego i innych narodów, szczególnie w walce przeciwko faszyzmowi i komunizmowi. Nie ma też innego kraju, który tyle złożył w ofiarnej walce o wolność i tak wiele razy był zdradzony przez zachodnie demokracje - pisze Rimvydas Valatka i dochodzi wniosku, że bez ofiarnej walki Polaków w ostatnich wiekach również Litwini nie mogliby liczyć na wolność.

Dalej gazeta wraca do ostatniej zagranicznej wizyty prezydenta Lecha Kaczyńskiego, którą polski lider odbył na Litwę 8 kwietnia br. W tym samym dniu Sejm odrzucił zdecydowaną większością głosów przychylny litewskim Polakom projekt ustawy o pisowni nazwisk. Komentator "Lr", ale też wiele innych gazet, uważa ten fakt za afront litewskich elit politycznych wobec polskiego prezydenta, "przyjaciela Litwy".

Tragiczną śmierć polskich polityków, litewskie media postrzegają nie tylko przez pryzmat problemów polskiej mniejszości oraz relacji politycznych polsko-litewskich, ale również w kontekście problemów rafinerii polskiego koncernu na Litwie "Orlen Lietuva" oraz polsko-litewskich strategicznych projektów energetycznych, jak budowa mostu energetycznego, elektrowni jądrowej i innych. Szczególnie wiele uwagi tym tematom poświęcają media branżowe, które zauważają, że prezydent Lech Kaczyński był zwolennikiem tych projektów. Niewątpliwie jednak jednym z głównych tematów w kontekście tragedii pod Smoleńskiem jest Katyń.

- Zabrzmi to cynicznie, lecz polska tragedia pomogła rozbić pancerz historii okrywający katyńską tragedię - największy litewski portal DELFI cytuje politologa Rajmundasa Lopaty. Zdaniem rozmówcy portalu, właśnie śmierć prezydenta Lecha Kaczyński, który całe życie walczył o prawdę o Katyniu, pokazała światu tę prawdę. Tematyce katyńskiej litewskie media poświęcają wiele miejsca. Najpopularniejsza na Litwie rozgłośnia informacyjna "Ziniu radijas” cały poniedziałek poświęciła właśnie tematyce katyńskiej.

- Do tragicznej śmierci polskiego prezydenta w świecie, ale również na Litwie nie wiele wiedziano o tragedii, jak wydarzyła się w Katyniu przed 70 laty. Dziś cały świat o tym mówi - powiedział prowadzący program radiowy poświęcony tematyce katyńskiej. Słuchaczom przedstawiono dogłębną wiedzę o polskiej tragedii w lasach katyńskich, jak też opinie historyków, politologów i polityków.

Stanisław Tarasiewicz