Wrocław: obchody Dnia Weterana Działań poza Granicami Państwa

Obchody rozpoczęły się od uroczystej mszy św. we wrocławskim Kościele Garnizonowym, następnie na placu przed kościołem odsłonięta została figurka krasnala-weterana. Uroczystości na Rynku poprzedził przelot wojskowego samolotu transportowego CASA C-295.

- Istota całego święta opiera się na słowach - szacunek i wsparcie, które kierujemy do weteranów za poświęcenie, z jakim chronili pokój i dbali o bezpieczeństwo. Polscy żołnierze i funkcjonariusze biorą udział w misjach od 60 lat, a z ich dorobku możemy być bardzo dumni. Pamiętamy także, że w trakcie tych działań część z nich poniosła śmierć, a kilkuset odniosło rany - powiedział sekretarz stanu w ministerstwie obrony narodowej Czesław Mroczek.

Wiceminister podkreślił, że w trakcie misji pokojowych żołnierze wspierali miejscową ludność cywilną i pomagali jej w normalnym życiu, zdobywając dzięki temu szacunek nie tylko dla siebie, ale także dla Polski. - Wrócili z tych misji pełni nowych umiejętności i gotowi na nowe wyzwania, dlatego można ich nazwać elitą wojska polskiego - dodał.

Mroczek zaznaczył, że wsparcie okazywane weteranom nie może się ograniczać tylko do słów czy odznaczeń, ale musi być to konkretna pomoc. - MON otacza weteranów specjalnym statusem i opieką. Zapewniamy im pomoc zdrowotną i psychologiczną, mają także do dyspozycji wojskowe placówki uzdrowiskowo-rehabilitacyjne. Każdy żołnierz-weteran zasługuje na wsparcie oraz szacunek i nigdy nie powinien być traktowany jak petent - powiedział.

Prezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach poza Granicami Kraju Tomasz Kloc przypomniał, że Dzień Weterana to święto wszystkich tych, którzy są gotowi wspierać inne narody w chwilach zawieruch wojennych i różnego rodzaju klęsk. Odnosząc się do kwestii opieki dla żołnierzy-weteranów Kloc przyznał, że ustawa o weteranach bardzo poprawiła zasady udzielania pomocy żołnierzom, ale "problemem są ludzie, którzy ją realizują". - Zależy nam przede wszystkim na tym, by nie przeciągać wydawania decyzji o pomocy zdrowotnej czy finansowej - dodał.

Mroczek zapowiedział, że w ciągu najbliższych kilku miesięcy gotowa będzie nowela ustawy o weteranach. - Dokonaliśmy przeglądu obowiązujących regulacji prawnych i wiemy, które obszary powinny być poprawione. W perspektywie roku wniesiemy także do Sejmu ustawę, która całościowo rozstrzygnie i rozpisze kwestie pomocy materialnej, a w szczególności odszkodowań i zadośćuczynień - mówił.

W obchodach wzięło udział kilkuset żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych. W ich trakcie można było obejrzeć pokazy musztry paradnej, orkiestr oraz sprzętu wojskowego. Na wrocławskim Rynku stanął m.in. zrekonstruowany punkt kontrolny sojuszniczych sił ISAF w Afganistanie.

Na terenie jednostki wojskowej 10. Opolskiej Brygadzie Logistycznej odsłonięto tablicę upamiętniającą uczestników misji pokojowych. Odsłonięcie było punktem kulminacyjnym opolskich obchodów Dnia Weterana.

Prezes opolskiego koła Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ płk Edward Łakomy przypomniał, że polscy żołnierze rozpoczęli swój szlak w misjach zagranicznych 60 lat temu w Korei. Dodał, że Polska uczestniczyła w 73 misjach i operacjach wojskowych, stabilizacyjnych i humanitarnych oraz siedmiu komisjach międzynarodowych powołanych do przestrzegania postanowień ONZ.

Uchwalona w 2011 r. ustawa o weteranach ustanowiła 29 maja Dniem Weterana Działań poza Granicami Państwa. Tego samego dnia przypada też Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych ustanowiony w 2002 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.

Według pochodzących z końca marca danych MON status weterana lub weterana poszkodowanego (przyznawany np. rannym na misji) ma prawie 6,8 tys. żołnierzy. Oprócz nich, taki status jest przyznawany funkcjonariuszom służb mundurowych i specjalnych.

W grudniu 2014 r. w Warszawie ma zostać otwarte Centrum Żołnierza Weterana Misji Zagranicznych. Ma być miejscem upamiętnienia poległych w misjach i operacjach zagranicznych (stanie tam poświęcony im pomnik), będzie gromadzić pamiątki i dokumenty dotyczące misji. Centrum ma też być miejscem, gdzie zainteresowani będą uzyskiwać pomoc i poradę.

Od lat 50. XX w. w misjach zagranicznych wzięło udział ponad 100 tys. żołnierzy i kilka tysięcy funkcjonariuszy z Polski. Podczas służby i pracy w kontyngentach poległo 114 Polaków.