Wolter chwalił rozbiory Polski
Sprzedane na czwartkowej aukcji Sotheby's w
Paryżu listy francuskiego filozofa i pisarza Woltera (Voltaire'a)
do rosyjskiej carycy Katarzyny II dotyczyły m.in. rozbiorów Polski
- piszą brytyjskie dzienniki "The Times" i "The
Independent".
02.06.2006 | aktual.: 02.06.2006 13:12
Zdaniem gazet, historycy zauważają, iż francuski pisarz uznał zagarnięcie Polski przez trzy monarchie "oświeconego absolutyzmu" za fakt pozytywny, a ówczesny ustrój Polski szlacheckiej uważał za anachroniczny.
W swoich listach Wolter tytułuje Katarzynę II "gwiazdą północy" i "rosyjską Semiramidą", a tureckiego sułtana Mustafę III nazywa "otyłym ignorantem". Swoje listy podpisuje pseudonimem "Stary pustelnik", lub literą "V".
Filozof, który uchodził za "apostoła rozumu", zwolennika racjonalizmu i obrońcę wolności wymieniał listy z władczynią Rosji przez 15 lat. Choć osobiście nigdy jej nie spotkał, to zdaniem historyków oboje darzyli się podziwem. Część ich korespondencji przechowywana jest w archiwach państwowych w Moskwie i w Bibliotece Narodowej w Paryżu.
Jak podkreślają brytyjskie gazety, treść listów nigdy nie została opublikowana, stąd też ekscytują one archiwistów i historyków.
Obok rozbiorów Polski, drugim tematem poruszanym w listach Woltera była pierwsza wojna Rosji z tureckim Imperium Osmańskim (1768-74).
Za 26 listów z lat 1768-77 dotychczas będących w posiadaniu rodziny Rothschildów, anonimowy rosyjski krezus zapłacił zawrotną sumę 583,2 tys. euro.
Jak pisze "The Times", nabywca miał się kierować motywami patriotycznymi i kupił listy Woltera dla "dobra kraju", by je przekazać jako historyczną spuściznę. Przedstawiciel nabywcy zaprzeczył, jakoby był to któryś z rosyjskich oligarchów. (mg)