Wielkie zbliżenie Marsa
27 sierpnia będzie dla miłośników astronomii dniem wyjątkowym - o godzinie 11.51 czasu polskiego Mars znajdzie się bliżej Ziemi niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 60 tysięcy lat.
11.08.2003 | aktual.: 11.08.2003 17:02
Obie planety w tym momencie będzie dzielić odległość 55,76 mln kilometrów, podczas gdy w chwili poprzedniego wielkiego zbliżenia - 28 września 1988 roku - dzieliło je 58,81 mln kilometrów.
Miłośnikom astrologii możemy przypomnieć, że wielkie zbliżenia Marsa, planety boga wojny, już kilkakrotnie bywały zwiastunem dramatycznych wydarzeń w historii Polski i świata. 21 lipca 1655 roku zjawisko to niemal co do dnia zbiegło się z wkroczeniem najeźdźczych wojsk szwedzkich w granice Rzeczpospolitej, w 1830 roku o dwa miesiące wyprzedziło powstanie listopadowe, zaś data trzeciego z sześciu wielkich zbliżeń ubiegłego stulecia - 23 lipca 1939 roku - nie wymaga komentarza.
Opozycja Marsa
Opozycja Marsa, czyli ustawienie Ziemi dokładnie między Słońcem i Czerwoną Planetą, następuje mniej więcej co 21 miesięcy. Jednak raz na 15 bądź 17 lat w momencie opozycji Mars znajduje się w okolicach peryhelium (czyli najbliższego Słońcu punktu jego eliptycznej orbity).
O ile podczas "zwykłej" opozycji obie planety mogą mijać się w odległości nawet 100 mln kilometrów, to w opozycji peryhelicznej dystans ten nie przekracza nigdy 60 mln kilometrów. Przyczyną jest znaczne "rozciągnięcie" orbity Marsa (peryhelium 207 mln km, apohelium, czyli punkt najdalszy od Słońca 249 mln km) w porównaniu z niemal kołową orbitą Ziemi (odpowiednio 147 i 152 mln km).
Ze względu na niewielkie nachylenie płaszczyzny orbity Marsa do płaszczyzny orbity Ziemi (1,85 stopnia) istnieje niewielka rozbieżność między momentem największego zbliżenia i momentem opozycji. Także w tym roku opozycja nastąpi dopiero 28 sierpnia około godziny 20. czasu polskiego, ale odległość między Ziemią i Marsem wzrośnie do tego czasu tylko o 20 tysięcy kilometrów.
W chwili przejścia Marsa przez peryhelium, 30 sierpnia około godziny 15., dystans będzie już większy o 100 tysięcy kilometrów. Dla porównania, średnia odległość Księżyca od Ziemi wynosi 384 tysiące kilometrów.
Obserwacje
W każdym razie już teraz Mars jest po Księżycu najjaśniejszym obiektem nocnego nieba. Dostrzec go można bardzo łatwo jako jaskrawą, żółtopomarańczową gwiazdę, świecącą niezbyt wysoko nad południowo-wschodnim horyzontem.
Po zapadnięciu pełnego zmroku, po godzinie 22., w zauważeniu go nie przeszkadza nawet światło miejskich latarń. Za dwa dni, w nocy z 13 na 14 sierpnia, Mars zetknie się z tarczą niemal pełnego Księżyca.
