Wczesny Układ Słoneczny był bardziej chaotyczny, niż nam się wydawało
Nie ma wątpliwości, że młode układy planetarne to miejsca chaotyczne. Zderzenia kaskadowe ukształtowały młody Układ Słoneczny poprzez wielokrotne kolizje m.in. skał i głazów. Nowe badanie oparte na fragmentach asteroid, które uderzyły w Ziemię, wyznacza oś czasu dla tego procesu.
Kapsuły czasu
Asteroidy pozostały zasadniczo niezmienione od czasu ich powstania we wczesnym Układzie Słonecznym miliardy lat temu. Są jak kapsuły czasu zbudowane ze skał, które zawierają wskazówki bardzo cenne dla badaczy.
Ale nie wszystkie tego typu obiekty pozostały w całości. Z biegiem czasu powtarzające się kolizje oderwały ich płaszcze izolacyjne, które chroniły je przed niszczycielskim wpływem surowego środowiska kosmicznego, od ich żelaznych rdzeni. Następnie niektóre z tych rdzeni zostały roztrzaskane na kawałki.
Niektóre z tych kawałków spadły na Ziemię. Od setek lat cieszyły się dużym zainteresowaniem ludzi i niejednokrotnie były cennym zasobem. Przykładowo Eskimosi na Grenlandii przez wieki wytwarzali narzędzia właśnie z żelaznego meteorytu.
Klucz do poznania początków Układu Słonecznego
Nowe badanie oparte na meteorytach żelaznych – które są fragmentami jądra większych asteroid – dotyczyło izotopów palladu, srebra i platyny. Mierząc ilość tych izotopów, autorzy mogli ściślej określić czas niektórych wydarzeń we wczesnym Układzie Słonecznym. Do badań zebrali próbki 18 różnych meteorytów żelaznych.
- Poprzednie badania naukowe wykazały, że asteroidy w Układzie Słonecznym pozostały względnie niezmienione od czasu ich powstania miliardy lat temu. Są zatem archiwum, w którym zachowane są warunki wczesnego Układu Słonecznego - twierdzi autorka badania Alison Hunt z ETH Zurich.
Getty Images Potrzebne są dalsze badania
To nie pierwszy raz, kiedy naukowcy badali w ten sposób asteroidy i izotopy. Jednak wcześniejsze badania nie uwzględniały wpływu galaktycznego promieniowania kosmicznego (GCR) na stosunki izotopowe.
- Nasze dodatkowe pomiary obfitości izotopów platyny pozwoliły nam skorygować pomiary izotopów srebra pod kątem zniekształceń spowodowanych przez kosmiczne napromieniowanie próbek w kosmosie. Dzięki temu byliśmy w stanie datować czas zderzeń dokładniej niż kiedykolwiek wcześniej. I ku naszemu zaskoczeniu, wszystkie zbadane przez nas jądra asteroid zostały odsłonięte niemal jednocześnie, w przedziale czasowym od 7,8 do 11,7 miliona lat po utworzeniu Układu Słonecznego – mówi Hunt.
W astronomii okres 4 milionów lat jest krótki. Podczas tego krótkiego okresu wszystkie mierzone asteroidy miały odsłonięte rdzenie, co oznaczało zderzenia z innymi obiektami, które pozbawiły ich płaszcza. Bez płaszczy izolacyjnych wszystkie rdzenie chłodzone były jednocześnie.
Aby asteroidy miały proporcje izotopów, które odkrył zespół, Układ Słoneczny musiał być bardzo chaotycznym miejscem. Gwałtowne zjawiska musiały być bardzo częste. - Planety, takie jak Ziemia, wciąż się wtedy rodziły. Wyniki nowych badań mogą nam pomóc lepiej zrozumieć, jak narodziły się planety w naszym sąsiedztwie, ale także dać nam wgląd w inne planety spoza naszego Układu Słonecznego - wyjaśniła współautorka badania Maria Schönbächler.