Warszawski zabytek na czasie. Pomyśl po świętach o historycznej wadze

Zanim stanęła w zielonej budce przy parkowej furtce od strony ulicy Pięknej, już miała za sobą światową karierę. Była ciekawostką Wystawy Światowej w Paryżu w 1900 roku. Wyprodukowano ją dwa lata wcześniej w Lubelskiej Fabryce Wag, specjalnie na paryską imprezę.

Wytwórnia w Lublinie, należąca do Wilhelma Hessa, była jedną z czterech takich fabryk w Polsce tamtego czasu. Juliusz Sperling, Alfred Krzykowski i spółka Weber-Dahnemieli mieli . Ale to w Lublinie ktoś wpadł na pomysł, że można wyprodukować wagę nie do towarów, ale dla ludzi, którzy zaczynali dopiero wiązać kwestię masy ciała ze zdrowiem, dbać o higienę i zwracać uwagę na odżywianie. Potężne ciało przestawało być powodem do dumy i znakiem zasobności. Kobiety marzyły o właściwej sylwetce i - zamiast osiągać ją katuszami gorsetu, zaczęły stawiać na kontrolę wagi.

A to znaczy, że stawanie - w tych okolicznościach siadanie - na wagę i zaspokojenie ciekawości na temat posiadanych kilogramów zaczęło być modne. Jednak zanim można było usiąść na stylową wagę, która po paryskim tournée trafiła do parku Ujazdowskiego, musiało minąć kilkanaście lat.

W Lublinie powstało ponoć tylko pięć egzemplarzy tego urządzenia. Nie wiadomo, co stało się z pozostałymi, ale ten z Paryża trafił do Wiktorii Kaweckiej, primadonny Operetki Warszawskiej. Plotki głosiły, że była niedyplomatycznym i niedelikatnym podarkiem od jednego z wielbicieli, generała armii austro-węgierskiej.

Nie wiadomo, co wojskowemu wpadło do głowy - Wiktoria, zwana przez warszawską publikę "Kawusią" lub "królową brylantów", takich właśnie dowodów podziwu oczekiwała od licznych wielbicieli. I słusznie, bo w ten sposób, oprócz ulotnej sławy, udało jej się za życia zgromadzić spory mająteczek w postaci kolekcji cennych kamieni.

Brylantowy spadek, jaki po sobie zostawiła ta śpiewaczka operetkowa i operowa oraz aktorka, w 1927 roku, roku jej śmierci, miał wartość 5 milionów złotych. Ciężko pracowała na tę dar dla potomnych. Była prawdziwą celebrytką, dyktatorką mody, umiała gwizdać, akompaniować sobie na instrumentach, nagrała wiele płyt gramofonowych. Zasłynęła także główną rolą kinową w dwuodcinkowym filmie „To co drożej milionów”. Jednym z cenniejszych prezentów, jaki dostała, była willa „Wersal” w Skolimowie, podarowana przez warszawskiego cukiernika Edmunda Gwizdalskiego.

Ale wagą znudziła się szybko. Śpiewaczka więc ten ciekawy sprzęt po kilku latach podarowała swojej kuzynce Henryce Matysiak. Pani Henryka podeszła do wagi w sposób pragmatyczny, kupiła dwa metry kwadratowe parku Ujazdowskiego i założyła biznes. Spacerujący warszawiacy mogli wstąpić do specjalnego domku, wybudowanego dla wagi i za drobną opłatą poznać swoje parametry wagowe.

Z urządzenia korzystało wiele sławnych ludzi, między innymi Józef Piłsudski czy generał Charles de Gaulle. Zasiąść po nich na tym historycznym fotelu dla wielu jest dziś zaszczytem.

Bo waga w cudowny sposób przetrwała wojnę, Powstanie Warszawskie i niemiecką dewastację stolicy. Domek przepadł, ale magiczne krzesełko odnalezione zostało w zrujnowanym parku. Trafiło znów w ręce rodziny Matysiaków. Kuzyn pani Henryki kontynuował tradycje i odbudował to maleńkie przedsiębiorstwo. Nadal pozostaje ono w rękach kolejnych spadkobierców.

I nadal można skorzystać z zabytku. Budka otwiera się codziennie, oprócz soboty w ciepłe spacerowe dni. Jest otwarta do 16. I nadal promuje zdrowy styl życia. Z wagi mogą korzystać osoby ważące do 150 kilogramów. Archaiczne tabliczki z tabelkami informują o prawidłowej wadze, a napisy oraz wyeksponowane publikacje poświęcone wadze podkreślają przy okazji historyczną wagę przedmiotu.